Καρκίνος: Πιο αποτελεσματική στρατηγική της ΕΕ ζητά το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο

Η έκθεση της Ειδικής Επιτροπής του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την καταπολέμηση του καρκίνου εγκρίθηκε την Τετάρτη με 652 ψήφους υπέρ, 15 κατά και 27 αποχές. Η σχετική συζήτηση στην ολομέλεια πραγματοποιήθηκε την Τρίτη.

Εστίαση στην πρόληψη του καρκίνου

Πάνω από το 40% του συνόλου των περιπτώσεων καρκίνου μπορεί να προληφθεί μέσω «συντονισμένων δράσεων που αντιμετωπίζουν τους συμπεριφορικούς, βιολογικούς, περιβαλλοντικούς, εργασιακούς, κοινωνικοοικονομικούς και εμπορικούς» παράγοντες κινδύνου για την υγεία. Κατά συνέπεια, οι ευρωβουλευτές ζητούν τη λήψη αποτελεσματικών μέτρων πρόληψης, τόσο σε εθνικό επίπεδο όσο και σε επίπεδο ΕΕ, που θα βασίζονται στις συστάσεις ανεξάρτητων επιστημόνων. Προτείνονται διάφορα μέτρα, όπως η χρηματοδότηση προγραμμάτων για την ενθάρρυνση της διακοπής του καπνίσματος και η προώθηση δράσεων για να μειωθούν και να προληφθούν οι βλαβερές συνέπειες του αλκοόλ, ως μέρος μιας αναθεωρημένης στρατηγικής της ΕΕ για το θέμα. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο ζητάει επίσης να υπάρχει σήμανση υποχρεωτικά στο εμπρόσθιο μέρος της συσκευασίας όλων των τροφίμων με ετικέτα διατροφικής αξίας, κοινή σε όλη την ΕΕ. Τονίζει ακόμη ότι πρέπει να θεσπιστούν ανώτατα όρια για την έκθεση σε 25 επιπλέον ουσίες στο εργασιακό περιβάλλον.

Ισότιμη πρόσβαση στην περίθαλψη καρκινοπαθών στο εξωτερικό

Οι ευρωβουλευτές εκφράζουν την ανησυχία τους για το γεγονός ότι οι ασθενείς εξακολουθούν να αντιμετωπίζουν δυσκολίες όταν ζητούν υγειονομική περίθαλψη ή όταν επιχειρούν να συμμετάσχουν σε κλινικές δοκιμές σε άλλο κράτος μέλος της ΕΕ. Το Κοινοβούλιο κρίνει, συνεπώς, ότι το υφιστάμενο νομικό πλαίσιο πρέπει να αναθεωρηθεί, προκειμένου να αυξηθεί η κινητικότητα των ασθενών και να βελτιωθεί η πρόσβασή τους σε εξειδικευμένο εξοπλισμό και περίθαλψη. Θα πρέπει επίσης να θεσπιστεί ενιαίο σύνολο κανόνων για την έγκριση και την επιστροφή εξόδων, όταν οι ασθενείς λαμβάνουν υγειονομική περίθαλψη στο εξωτερικό. Στους κανόνες αυτούς πρέπει να συμπεριληφθεί και το δικαίωμα των ασθενών να ζητούν δεύτερη γνώμη. Σύμφωνα με τους ευρωβουλευτές, πρέπει επίσης να βελτιωθεί η διεθνής συνεργασία στον τομέα των κλινικών δοκιμών.

Ευρωπαϊκή προσέγγιση για να αντιμετωπιστούν οι ελλείψεις φαρμάκων

Οι ευρωβουλευτές υποστηρίζουν την επέκταση των διαδικασιών κοινής προμήθειας φαρμάκων, ειδικότερα όσον αφορά σπάνια, παιδιατρικά και νέα αντικαρκινικά φάρμακα και θεραπείες. Στόχος είναι να αντιμετωπιστούν οι ελλείψεις και να βελτιωθεί η πρόσβαση σε οικονομικά προσιτές θεραπείες για τον καρκίνο, σε πανευρωπαϊκό επίπεδο. Οι ευρωβουλευτές ζητούν επίσης να διευρυνθεί η αλυσίδα εφοδιασμού αντικαρκινικών φαρμάκων, να βελτιωθεί ο έλεγχος για ελλείψεις και να δημιουργηθεί στρατηγικό απόθεμα αντικαρκινικών φαρμάκων κρίσιμης σημασίας.

Άλλες βασικές συστάσεις της έκθεσης είναι οι εξής:

• Να διασφαλιστεί το «δικαίωμα στη λήθη» για όλους τους ασθενείς στην ΕΕ, επί δέκα χρόνια μετά το τέλος της θεραπείας τους, και έως και πέντε χρόνια για ασθενείς που διαγνώστηκαν με καρκίνο πριν κλείσουν τα 18. Με βάση το δικαίωμα αυτό, οι ασφαλιστικές εταιρείες και οι τράπεζες δεν θα πρέπει να λαμβάνουν υπόψη το ιατρικό ιστορικό όσων έχουν νοσήσει από καρκίνο.
• Να συμπεριληφθούν και άλλες μορφές της ασθένειας στο νέο πρόγραμμα της ΕΕ για τον προσυμπτωματικό έλεγχο του καρκίνου. Προς το παρόν το πρόγραμμα αφορά τον καρκίνο του μαστού, του τραχήλου της μήτρας και του παχέος εντέρου.
• Να εξασφαλιστεί περισσότερη διαφάνεια στο φαρμακευτικό σύστημα, ειδικότερα όσον αφορά τον καθορισμό των τιμών βάσει επιμέρους στοιχείων, τα κριτήρια επιστροφής εξόδων και τις καθαρές τιμές των φαρμάκων σε διάφορες ευρωπαϊκές χώρες.

 
Η Véronique Trillet-Lenoir (Renew Europe, Γαλλία), εισηγήτρια της Ειδικής Επιτροπής για την καταπολέμηση του καρκίνου, δήλωσε τα εξής: «Δώδεκα χρόνια μετά την τελευταία ευρωπαϊκή στρατηγική για την καταπολέμηση του καρκίνου, το σχέδιο που συζητάμε σήμερα είναι ιστορικής σημασίας, τόσο όσον αφορά τις φιλοδοξίες και τους στόχους του, όσο και σχετικά με τους πόρους που θα διαθέσει. Επιτέλους θα μπορούμε να καταπολεμήσουμε αποτελεσματικά, όλοι μαζί, τις διαχρονικές ανισότητες στον τομέα της υγείας στην ΕΕ, αλλά και να απαντήσουμε στις ανάγκες εκατομμυρίων Ευρωπαίων που πλήττονται από την ασθένεια αυτή. Σήμερα, η Ευρωπαϊκή Ένωση Υγείας κάνει ένα βήμα εμπρός».

Η Ειδική Επιτροπή του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου για την καταπολέμηση του καρκίνου συστάθηκε τον Ιούνιο του 2020 και ολοκλήρωσε τις εργασίες της στις 23 Δεκεμβρίου 2021. Έφερε εις πέρας μια πρωτόγνωρη διαδικασία διαβούλευσης, μέσω σειράς δημόσιων ακροάσεων. Οι ευρωβουλευτές αντάλλαξαν απόψεις με τα κοινοβούλια των κρατών μελών και με διεθνείς οργανισμούς και εμπειρογνώμονες. Στην έκθεση συμπεριλήφθηκαν ακόμη τα κύρια διδάγματα σχετικά με τον αντίκτυπο της πανδημίας του κορωνοϊού στην περίθαλψη του καρκίνου στην ΕΕ, τα οποία αντλήθηκαν από τη διαδικασία δημόσιας διαβούλευσης της Ειδικής Επιτροπής.