5ο Healthcare Transformation Connecting Ecosystems

Πραγματοποιήθηκε την Πέμπτη, 31 Μαρτίου 2022 το 5ο Healthcare Transformation Connecting Ecosystems που διοργανώνει κάθε χρόνο το iatronet.gr.

To συνέδριο διεξήχθη και πάλι διαδικτυακά μεσούσης της πανδημίας που δοκίμασε και δοκιμάζει τα αντανακλαστικά της παγκόσμιας και της εγχώριας οικονομίας. Ο δοκιμαζόμενος κλάδος της υγείας όλο αυτό το διάστημα δοκιμάστηκε αλλά τελικά άντεξε και με την συνδρομή των νέων τεχνολογιών.  

Η οργανωτική επιτροπή διαμόρφωσε κατά τέτοιο τρόπο το πρόγραμμα του συνεδρίου και το κοινό των συνέδρων, έτσι ώστε να ενσωματώσει όλους τους stakeholders που δραστηριοποιούνται στο δυναμικό χώρο της υγείας, καθώς και να ενημερώσει ολιστικά για τις τελευταίες εξελίξεις αναφορικά με το μετασχηματισμό που πραγματοποιείται στον κλάδο της υγείας.

Τέσσερα ήταν τα βασικά ζητήματα που αναδείχθηκαν από το συνέδριο:

1. οι νέες τεχνολογίες
2. η τηλεϊατρική
3. η χρήση της τεχνητής νοημοσύνης
4. ο ψηφιακός μετασχηματισμός.

Νέος υγειονομικός χάρτης

Η σημαντική είδηση ανακοινώθηκε από τον γ.γ υπηρεσιών, υγείας, Ιωάννη Κωτσιόπουλο, και αφορούσε την ατζέντα του ψηφιακού μετασχηματισμού αλλά και την δημιουργία νέου υγειονομικού χάρτη. 

Συνολικά, όπως αναφέρθηκε, έχουν διατεθεί 270 εκ. από το ταμείο ανάπτυξης για τον ψηφιακό μετασχηματισμό.

Ένα μεγάλο πακέτο για τον εκσυγχρονισμό των νοσοκομείων διατίθεται ήδη ενώ νέα νοσοκομεία είναι υπό σχεδιασμό και κατασκευή.  

Η πανδημία άνοιξε νέους ορίζοντες και η αξιοποίηση της τεχνολογία έχει μπει σε πρώτη προτεραιότητα.  

Ο μέσος πολίτης θα δει πλέον πολλές αλλαγές στο σύστημα υγείας και το πως θα δουλεύουν τα νοσοκομεία. Το τέλος του 2025 θα πρέπει να έχουν ολοκληρωθεί οι εξής παρεμβάσεις:

• ο ψηφιακός φάκελος του ασθενούς.
• οι παρεμβάσεις στα νοσοκομεία και τα εξωτερικά ιατρεία.
• η κατασκευή νέων νοσοκομείων
• η κατ΄οίκον νοσηλεία.

Οι πολίτες αναζητούν τις νέες υπηρεσίες υγείας. Η τεχνολογία δίνει λύσεις. Η  συγκυρία, όπως ειπώθηκε, είναι αρκετά καλή.  

Η συνεργασία και σύμπραξη επίσης δημόσιου και ιδιωτικού τομέα είναι απαραίτητη για να δοθούν λύσεις. Αυτό που έχει σημασία είναι να εντοπισθούν οι ανάγκες των πολιτών.

Νέα μοντέλα φροντίδας εισάγονται στο σύστημα υγείας. Υπάρχουν βέβαια και υπηρεσίες που λείπουν. Η εστίαση λοιπόν αφορά και στην αξιοποίηση της βάσης δεδομένων.

Μεγάλη προστιθέμενη αξία έχουν, αφενός η δημιουργία των ψηφιακών υποδομών, και αφετέρου η τεχνογνωσία και τα χρηματοδοτικά εργαλεία.

"Business Transformation στην Υγεία"

Στην πρώτη ενότητα του συνεδρίου παρουσιάστηκαν διεξοδικά τα σύγχρονα ζητήματα του κλάδου των επιχειρήσεων ιατρικών & βιοτεχνολογικών προϊόντων, αλλά και ο νέος τρόπος λειτουργίας των επιχειρήσεων και η ολιστική προσέγγιση ενός παγκόσμιου οργανισμού.

Στο μέλλον, όπως ειπώθηκε από τους ομιλητές, θα μιλάμε a priori για την ιατρική τεχνολογία. Η χρήση των νέων τεχνολογιών βοήθησε και βοηθά πολύ. Υιοθετούνται πλέον νέα μοντέλα παροχών με επίκεντρο τον ασθενή, ενώ η τηλε-ιατρική προσέδωσε αλλαγές στην συμπεριφορά των ασθενών.

Διεξοδική ήταν η αναφορά στις ψηφιακά ενεργοποιημένες θεραπείες, τεχνολογίες που βοηθούν στην διαχείριση των ασθενών. Και πάνω απ΄όλα στην αύξηση χρήσης τεχνητής νοημοσύνης, την ρομποτική χειρουργική και τις συσκευές με εφαρμογές συγκέντρωσης δεδομένων.

Η εποχή που οι ασθενείς περίμεναν στην ουρά έξω από το ιατρεία έχουν πλέον περάσει, ειπώθηκε χαρακτηριστικά. Στο μέλλον θα υπάρξει εξατομικευμένη ιατρική περίθαλψη και αυξανόμενη σημασία των BIG DATA.

Ρομποτικά συστήματα και νέες τεχνολογίες μας δίνουν επίσης την δυνατότητα βελτίωσης της ποιότητας ζωής των ασθενών. Δεν πρέπει να ανησυχούμε για τις νέες τεχνολογίες.

Η πανδημία έδωσε την ευκαιρία για αλλαγές. Ο καθένας έχει πλέον την πληροφορία στα χέρια του λόγω ψηφιοποίησης.

Η συνεργασία και οι συμπράξεις δημόσιου και ιδιωτικού τομέα μπορεί να βοηθήσει επίσης καταλυτικά και τους δύο.

Φαρμακευτικές εταιρείες

Στις φαρμακευτικές εταιρείες, από την άλλη, έγιναν και γίνονται κατά την διάρκεια της πανδημίας μεγάλες αλλαγές και μετασχηματισμοί.

Το ιεραρχικό μοντέλο σε πολλές από αυτές έχει αλλάξει, με έμφαση στην αποκέντρωση και την αυτονομία.

Για να πετύχει αυτό, χρειάστηκε εμπιστοσύνη και δημιουργία δικτύου συν-δημιουργίας για να κατανοηθεί πιο βαθιά το ταξίδι του ασθενούς, με λιγότερη γραφειοκρατία και περισσότερη καινοτομία.

"Αναγκαίες μεταρρυθμίσεις και συνεργασία Πολιτείας & Ιδιωτικού Τομέα Υγείας για τον Ψηφιακό Μετασχηματισμό & την Ανάπτυξη"

Η μετάβαση και η επικέντρωση στον ασθενή και η αναζήτηση ολιστικής λύσης, η πρόσβαση του ασθενούς στην θεραπεία, η εισαγωγή νέων τεχνολογιών, η ψηφιοποίηση, η ενοποίηση δεδομένων μέσα από νέες υποδομές, τα αλγοριθμικά μοντέλα πρόβλεψης και η ευκολότερη απόκτησης γνώσης έχουν αλλάξει συνολικά το τοπίο.

Ας δούμε τι ειπώθηκε στην δεύτερη ενότητα του συνεδρίου.  

Real World Data

Η αξιοποίηση δεδομένων είναι στο κέντρο των πάντων. Η ψηφιοποίηση των δεδομένων προσφέρει την κλιμάκωση των δεδομένων. Κάθε μέρα δημιουργείται ορυμαγδός δεδομένων, που αντιστοιχεί στο 30% για την υγεία παγκοσμίως.

Έχουν υλοποιηθεί πολλά έργα. Οι εφαρμογές είναι επίσης πολλές (κλινικές δοκιμές, ρυθμιστικές αποφάσεις, χρήση υπηρεσιών υγείας, φαρμακοεπαγρύπνηση).

Tα real world data συμβάλλουν αποτελεσματικά στο σύστημα υγείας.

Υπάρχει η ανάγκη για μια εθνική στρατηγική για την Ελλάδα ως κέντρο Αριστείας. Η επένδυση στα RWD συνεισφέρει την οικονομική ανάπτυξη και στην αύξηση της απασχόλησης. Γενικότερα όπως αναφέρθηκε, είναι απαραίτητος ο ανασχεδιασμός  του συστήματος υγείας στην Ελλάδα.

Γονιδιακές - κυτταρικές θεραπείες

Ιδιαίτερη έμφαση στην δεύτερη ενότητα του συνεδρίου δόθηκε στις γονιδιακές και κυτταρικές θεραπείες, οι οποίες σηματοδοτούν μία νέα εποχή στην ιατρική. Οι θεραπείες αυτές δίνονται μία φορά. Μία συμβατική θεραπεία δεν κοιτά το αίτημα της νόσου κάτι που κάνουν οι εν λόγω θεραπείες. 

Σειρά γονιδιακών θεραπειών εγκρίθηκαν τα τελευταία χρόνια στην Ευρώπη. Αφορούν κυρίως τις σπάνιες νόσους. Το κόστος τους παρά το γεγονός ότι είναι υψηλό και μη συμβατό με τα μοντέλα αποζημίωσης, εντούτοις μακροχρόνια γίνεται μικρότερο συγκριτικά με τις συμβατικές θεραπείες.

Οι οργανισμοί αποζημίωσης πάντως εστιάζουν στο κόστος της μιας φοράς και όχι στην μακροχρόνια επίπτωση αυτών των θεραπειών.

Πρέπει λοιπόν να υπάρξουν νεωτεριστικά μοντέλα αποζημίωσης και το κόστος να μπορεί να διαμοιραστεί σε βάθος χρόνου.

Ορφανά φάρμακα

Διεξοδική συζήτηση έγινε και για τα ορφανά φάρμακα που είναι η κορωνίδα της εξειδικευμένης φροντίδας υγείας και θεραπείας, ειδικά για τις σπάνιες παθήσεις.  

Τα ορφανά φάρμακα προορίζονται για την διάγνωση ή την θεραπεία μιας σπάνιας νόσου.

Στην Ευρώπη, όπως αναφέρθηκε, 1 στους 12 νοσεί από σπάνια πάθηση, ενώ μόνο 5% των σπάνιων ασθενειών αντιμετωπίζονται με κάποιο φάρμακο.

Υπάρχει επίσης τεράστια απόκλιση των εγκρίσεων σε ορφανά φάρμακα μεταξύ της Ευρώπης και των ΗΠΑ.

Τα επόμενα χρόνια αναμένεται αύξηση στην συνταγογράφησή τους και δημιουργία περιβάλλοντος αποζημίωσής τους.

 Τηλε-ιατρική

Ενδιαφέροντα ήταν τα στοιχεία για την τηλεϊατρική. Η πρόκληση είναι η ενσωμάτωση της στο υγειονομικό σύστημα.

Η εξ αποστάσεως φροντίδα έρχεται πάντα μετά από ένα μεγάλο γεγονός. Ήδη χρησιμοποιούμε 38 φορές περισσότερες υπηρεσίες υγείας σε σχέση με το 2018.

Η τηλε-φροντίδα αφορά ένα ψηφιακό σύστημα υγείας που περιλαμβάνει το συνολικό ταξίδι του ασθενούς, την επικοινωνία γιατρού - ασθενούς, και τη συλλογή δεδομένων.

Ακόμη υπάρχουν κενά για τις ψηφιακές λύσεις σε πολλά επίπεδα. Η αποζημίωση είναι ένα σοβαρό θέμα. Στην Ελλάδα πάντως δεν υπάρχει σχετικό πλαίσιο.

Εταιρική κοινωνική ευθύνη  

Πολλές είναι οι δράσεις των φαρμακευτικών εταιρειών για την εταιρική κοινωνική ευθύνη, που είναι πυλώνας για την κοινωνία και την οικονομία. Αυτό αποτέλεσε το αντικείμενο συζήτησης στην τρίτη ενότητα.

Η πανδημία δημιουργεί πίεση. Ο στόχος που έχουν θέσει οι εταιρείες είναι η έγκαιρη πρόσβαση των ασθενών στις θεραπείες, ενώ πολλές επενδύσεις έχουν γίνει και στο κομμάτι του περιβάλλοντος.

Ο ρόλος επίσης των ενώσεων ασθενών, όπως ειπώθηκε, είναι πολύ σημαντικός και στα επόμενα τρία χρόνια τα προϊόντα θα συν-δημιουργούνται με τους ασθενείς.

Το περιβάλλον είναι μέσα στις στρατηγικές των εταιρειών. Η εταιρική κοινωνική ευθύνη δεν είναι άσκηση δημοσίων σχέσεων.

Νομικό και Κανονιστικό πλαίσιο της αγοράς υγείας

Τέλος, πολύ ενδιαφέρουσα ήταν η τέταρτη ενότητα του συνεδρίου αναφορικά με την τεχνητή νοημοσύνη, όπου διατυπώθηκαν μεταξύ άλλων και σημαντικά ερωτήματα για την χρήση των δεδομένων των ασθενών, την  υποκατάσταση ή υποβοήθηση του ιατρού, τους κινδύνους για την υγεία και την αυτονομία του ασθενούς.

Ο ιατρός, όπως τονίστηκε πρέπει να υποβοηθείται. Ποτέ ένας αλγόριθμος δεν μπορεί να αποφασίζει συνολικά.

Υπάρχουν πολλά συστήματα ευθύνης. Ευθύνη για το ίδιο το μηχάνημα. Υπάρχουν ρομπότ που είναι ακόμη και μέλη ΔΣ. Ποιο τα πταίσμα για το μηχάνημα;

Υπάρχει ένα σύνθετο και πολύπλοκο σύστημα ευθύνης όπου θα ευθύνεται και ο χειριστής και ο κατασκευαστής αλλά και το ίδιο το μηχάνημα. 

Αρκετή συζήτηση στην ενότητα αυτή έγινε και για την ανάπτυξη του ατομικού ηλεκτρονικού φακέλου υγείας, όπου η Ελλάδα έχει μείνει αρκετά πίσω, την επίλυση νομοθετικών ζητημάτων, ενώ τονίστηκε πως  μεγάλο πρόβλημα είναι η λογική της τηλεϊατρικής, που είναι μεν αδήριτη ανάγκη, αλλά παρουσιάζει πολλά προβλήματα στην εφαρμογή της.

Υπάρχουν προβλήματα αδειών χρηστών, και της ίδιας της παροχής ιατρικών υπηρεσιών. Η τηλε-ιατρική δεν μπορεί να υποκαταστήσει την απευθείας επαφή μεταξύ ιατρού - ασθενούς

Η καταχώρηση του ασθενούς στο μητρώο θα πρέπει να είναι καθημερινή διαδικασία. Στην τηλε-ιατρική δεν υπάρχει ρυθμιστικό πλαίσιο. Πρέπει επίσης να υπάρξει κονδύλι και για την τηλε-εφημερία.

Επιτακτική ανάγκη είναι να δοθούν εργαλεία και να προσθέσουν οι γιατροί στοιχεία στον ιατρικό φάκελο του ασθενούς. Πρέπει επίσης να πειστούν οι ιατροί να συμμετέχουν στην ψηφιακή αλλαγή. Σημαντικό στοιχείο είναι εντούτοις να υπάρχουν δικλείδες ασφαλείας για τα προσωπικά δεδομένα αλλά πάνω απ΄όλα διασφάλιση των δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα.

Κλινικές μελέτες

Το συνέδριο ολοκληρώθηκε με την ρητή αναφορά στο αγαθό της βιοιατρικής έρευνας και στο ότι οι κλινικές μελέτες πρέπει να ληφθούν σοβαρά υπόψιν. Επιπλέον πρέπει να υπάρξει αυστηρό θεσμικό πλαίσιο, ενώ η χρήση της τεχνολογίας θα βοηθήσει τις κλινικές μελέτες  και η τεχνητή νοημοσύνη θα κάνει αποτελεσματική ανάλυση των μεγάλων δεδομένων.

 Χορηγοί συνεδρίου

• Χρυσός χορηγός του συνεδρίου ήταν η Bayer, ενώ χορηγοί ήταν οι εταιρείες Novartis, Integris Pharma, Abbvie, Roche, Takeda, Medtronic και Genesis Pharma.
• Υποστηρικτές ήταν οι Philips, BIANEΞ Α.Ε και Φαρμασέρβ Lilly
• Συνεισφέροντες: Boston Scientific, Siemens Healthineers
• To συνέδριο ήταν υπό την αιγίδα των ΣΦΕΕ, ΠΕΦ, Pharma Innovation Forum Greece, Ε.Ε.Φα.Μ, ΣΕΙΒ, ΕΦΕΧ
• Χορηγοί Επικοινωνίας: Athens Voice, Euro2day, Pharmacy Management, Health Daily.