Χρόνια κόπωση: Συνήθεις λανθασμένες αντιλήψεις

Η χρόνια κόπωση χαρακτηρίζεται από επίμονη, υποτροπιάζουσα κόπωση και αδυναμία που έχει διάρκεια άνω του εξαμήνου και αλλοιώνει σημαντικά την ικανότητα προσαρμογής στις υποχρεώσεις της καθημερινότητας.  H κόπωση αυτής της έντασης και υφής δεν πρέπει να συγχέεται με την κούραση, η οποία δεν έχει διάρκεια και αποκαθίσταται με μέτρα ξεκούρασης. Ορισμένες λανθασμένες αντιλήψεις απαντώνται συχνά στους πάσχοντες από χρόνια κόπωση ή ανθρώπους του περιβάλλοντός τους.

Λανθασμένη αντίληψη 1

Όποιος πάσχει από σύνδρομο χρόνιας κόπωσης έχει και μυϊκούς πόνους.

Χρόνια κόπωση και μυϊκοί πόνοι συχνά συνυπάρχουν αλλά δεν είναι ο κανόνας. Τα παθολογικά αυτά συμπτώματα συνηθέστερα εμφανίζονται από κοινού στους πάσχοντες από σύνδρομο χρόνιας κόπωσης ή ινομυαλγία, που αποτελεί  σύνδρομο χρόνιου μυοσκελετικού πόνου, με δυσκαμψία. Στην ινομυαλγία, ο πόνος εντοπίζεται σε όλο το σώμα, αλλά κυρίως στον αυχένα, στους ώμους, στη μέση και στα ισχία, στις περισσότερες περιπτώσεις και οι πάσχοντες εμφανίζουν υπερβολική αντίδραση σε μη επώδυνα υπό κανονικές συνθήκες ερεθίσματα, κόπωση, διαταραχές ύπνου, διαταραχές ύπνου, διαταραχές πνευματικής απόδοσης, συναισθηματικές διαταραχές.

Λανθασμένη αντίληψη 2

Η χρόνια κόπωση οφείλεται στο σύνδρομο χρόνιας κόπωσης.

Η διάγνωση του συνδρόμου χρόνιας κόπωσης είναι διάγνωση αποκλεισμού που γίνεται όταν κατά την ενδελεχή ιατρική εξέταση δεν εντοπίζεται κάποιο υποκείμενο νόσημα ή παράγοντας που ευθύνεται για την κόπωση σε συνδυασμό με ορισμένα συμπτώματα των πασχόντων όπως  διαταραχές της μνήμης και της συγκέντρωσης, μυϊκούς πόνους, πόνους αρθρώσεων, ύπνο που δεν ξεκουράζει, κακουχία μετά από άσκηση, πονοκέφαλο, ευαίσθητους τραχηλικούς ή μασχαλιαίους αδένες, πονόλαιμο. Το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης Chronic Fatigue Syndrome, CFS μετονομάστηκε πρόσφατα σε μυαλγική εγκεφαλομυελίτιδα Myalgic encephalomyelitis ΜΕ. Δεν πρέπει να γίνεται καταχρηστικά η διάγνωση του συνδρόμου χρόνιας κόπωσης σε κάθε χρόνια κόπωση. Συνήθεις παράγοντες που προκαλούν χρόνια κόπωση είναι η κατάχρηση αλκοόλ, η επίμονη αϋπνία, η χρήση ηρεμιστικών φαρμάκων, το άγχος, η υπερκόπωση. Τα νοσήματα που προκαλούν χρόνια κόπωση είναι πολλά και περιλαμβάνουν την αναιμία, τις ορμονικές ανωμαλίες, την χρόνια αναπνευστική ανεπάρκεια, τις χρόνιες φλεγμονές, ορισμένες λοιμώξεις, τα καρκινώματα, ορισμένες βιοχημικές διαταραχές, ορισμένα ψυχιατρικά σύνδρομα, την εργασιακή υπερκόπωση, το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης.

Λανθασμένη αντίληψη 3

Η χρόνια κόπωση οφείλεται σε άγχος ή ψυχολογικά αίτια.

Παρά το γεγονός ότι η χρόνια κόπωση μπορεί να οφείλεται σε άγχος ή ψυχολογικά αίτια, συχνά η αιτία δεν είναι ψυχολογική ή αμιγώς ψυχολογική. Ιδιαίτερα οι πάσχοντες από το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης ή μυαλγικής εγκεφαλομυελίτιδας, πριν προσέλθουν στο ιατρείο επισκέπτονται ψυχιάτρους, αλλάζουν ψυχιατρικές θεραπευτικές αγωγές ποικίλλουσας βαρύτητας, χωρίς αποτέλεσμα, ακριβώς διότι αποδίδουν λανθασμένα τα συμπτώματά τους σε ψυχολογικά αίτια.

Λανθασμένη αντίληψη 4

Για να αποκατασταθεί η χρόνια κόπωσή μου πρέπει να πάρω οπωσδήποτε ορμόνες.

Η ορμονοθεραπεία έχει σοβαρές απώτερες παρενέργειες και σπάνια συνιστάται με δεδομένο ότι ελάχιστα περιστατικά χρόνιας κόπωσης έχουν ως αποκλειστικό αίτιο τα ορμονικά προβλήματα.

Λανθασμένη αντίληψη 5

Οι πάσχοντες από σύνδρομο χρόνιας κόπωσης μπορούν και πρέπει  να ενταχτούν στα συνήθη οργανωμένα προγράμματα γυμναστικής των γυμναστηρίων.

Οι πάσχοντες από σύνδρομο χρόνιας κόπωσης συχνά αδυνατούν να ενταχτούν σε τυπικά προγράμματα άσκησης. Επειδή πιστεύουν ότι η άσκηση βοηθά, πολλές φορές πιέζουν τον εαυτό  τους και βιώνουν σημαντική επιδείνωση των συμπτωμάτων κατά την ένταξή τους  σε τυπικά προγράμματα άσκησης. Βασικές αρχές που πρέπει να ακολουθείτε εσείς που πάσχετε από χρόνια κόπωση και θέλετε να ενταχτείτε σε οργανωμένο πρόγραμμα άσκησης είναι:

Μην πιέζετε τον εαυτό σας, αυξήστε σταδιακά τα λεπτά της ημερήσιας βάδισης. Στις τυπικές περιπτώσεις συνδρόμων χρόνιας κόπωσης, ιδανικά προσεγγίστε βαθμιαία εφόσον με την σταδιακή αύξηση της ημερήσιας ποσότητας βάδισης δεν σας προκαλείται δυσφορία, το τρίωρο ήπιας βάδισης εβδομαδιαίως.

Εάν θέλετε να ενταχτείτε σε οργανωμένο πρόγραμμα, το πρόγραμμα άσκησης πρέπει να περιλαμβάνει σταδιακή ένταξη, προθέρμανση και αποθεραπεία με ασκήσεις χαλάρωσης. Πριν την ένταξη σε πρόγραμμα άσκησης πρέπει απαραιτήτως να προηγείται σοβαρή ιατρική εξέταση, κατά την οποία αξιολογείται η ικανότητα άσκησης, ο βαθμός έντασης που μπορεί να έχει ένα πρόγραμμα άσκησης, το είδος της άσκησης και η περιοδικότητα της ιατρικής παρακολούθησης. Συζητήστε με τον ιατρό σας «πόση άσκηση αντέχετε» για να μην έχετε υποτροπή συμπτωμάτων.