Χρόνια κόπωση: Γιατί προσβάλλει κυρίως τις γυναίκες

Η χρόνια κόπωση αποτελεί παθολογική κατάσταση στην οποία μειώνεται σημαντικά η ενεργειακή εφεδρεία του σώματος σε χρόνια βάση  με αποτέλεσμα να εμφανίζεται εξασθένηση ζωτικών δυνάμεων και λειτουργιών. Για να χαρακτηριστεί η κόπωση ως χρόνια πρέπει να έχει διάρκεια πάνω από έξι μήνες. Ο πάσχων νοιώθει αδυναμία που δεν παρέρχεται με απλά μέτρα ξεκούρασης και δυσκολεύεται να διεκπεραιώσει καθήκοντα καθημερινότητας.

Η χρόνια κόπωση έχει έμφυλα χαρακτηριστικά διότι προσβάλλει σε μεγαλύτερο ποσοστό τις γυναίκες. Τα αίτια είναι ποικίλα και αφορούν παθολογικά προβλήματα που συνδέονται με την γυναικεία ανατομία, τα πολιτιστικά πρότυπα  και τις συνθήκες διαβίωσης των γυναικών:

Η έμμηνος ρύση, εμμηνόπαυση, κύηση

Ο γυναικείος οργανισμός καλείται να προσαρμοστεί σε μεταβαλλόμενα οργανικά περιβάλλοντα κατά την διάρκεια της επιβίωσής του, φαινόμενο που συνδέεται με αυξημένη πιθανότητα εμφάνισης φαινομένων κόπωσης. Η κόπωση κατά την εμμηνόπαυση και κύηση αποτελούν συχνά φαινόμενα και οφείλονται σε απότομες ορμονικές αλλαγές, χαρακτηριστικές των περιόδων αυτών.

Οι γυναίκες εμφανίζουν συχνότερα αναιμία

Στην αναιμία μειώνεται η συγκέντρωση της αιμοσφαιρίνης του αίματος και ο αιματοκρίτης. Η αναιμία είναι συχνή στις γυναίκες αναπαραγωγικής ηλικίας και στα κορίτσια κατά την εφηβεία λόγω των απωλειών σιδήρου κατά την έμμηνο ρήση. Ο σίδηρος είναι βασικό στοιχείο πολλών ενζύμων, που μετέχουν στο μεταβολισμό και απαραίτητος για την δόμηση της αιμοσφαιρίνης.

Τα άτομα που εμφανίζουν αναιμία παρουσιάζουν διαταραχή στην ομαλή διάθεση του οξυγόνου, φαινόμενο που μπορεί να εκδηλώνεται με συμπτώματα όπως εύκολη κόπωση, ζάλη, ταχυκαρδία, ατονία, διαταραχές αναπνοής. Συχνά το μοναδικό σύμπτωμα είναι η χρόνια κόπωση.

Οι γυναίκες εμφανίζουν συχνότερα διατροφικές διαταραχές

Μεγάλη μερίδα γυναικών προσπαθούν να βελτιώσουν την εικόνα του σώματός τους επιβάλλοντάς του στερητικές δίαιτες οι οποίες ενδέχεται να συνδέονται και με νευρική ανορεξία.Οι διαταραχές των λευκωμάτων, της βιταμίνης Β12 και του φυλλικού οξέος είναι οι πιο κοινές διαταραχές που συνδέονται αντίστοιχα με τις σοβαρές δίαιτες απίσχνασης  (λευκώματα), τις αυστηρά χορτοφαγικές δίαιτες (β12) ή την στέρηση οπωρολαχανικών (φυλλικό οξύ).

Τα συστατικά αυτά έχουν ζωτική σημασία για τον οργανισμό, για την απρόσκοπτη παραγωγή των ερυθρών αιμοσφαιρίων, για τη λειτουργία του νευρικού συστήματος, για την άμυνα του οργανισμού, για τη σύνθεση του DNA, για την ακεραιότητα των κυτταρικών ιστών και η διαταραχές του συνδέονται συχνά με χρόνια κόπωση.

Το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης είναι συχνότερο στις γυναίκες

Η διάγνωση του συνδρόμου χρόνιας κόπωσης είναι διάγνωση αποκλεισμού που γίνεται όταν κατά την ενδελεχή ιατρική εξέταση δεν εντοπίζεται συγκεκριμένο υποκείμενο νόσημα ή παράγοντας που ευθύνεται για την κόπωση σε συνδυασμό με ορισμένα συμπτώματα των πασχόντων όπως  διαταραχές της μνήμης και της συγκέντρωσης, μυϊκούς πόνους, πόνους αρθρώσεων, ύπνο που δεν ξεκουράζει, κακουχία μετά από άσκηση, πονοκέφαλο, ευαίσθητους τραχηλικούς ή μασχαλιαίους αδένες, πονόλαιμο.Το σύνδρομο χρόνιας κόπωσης Chronic Fatigue Syndrome, CFS μετονομάστηκε κατά τα τελευταία έτη  σε μυαλγική εγκεφαλομυελίτιδα Myalgicenc ephalomyelitis ΜΕ. Το ME/CFS προσβάλλει περισσότερες γυναίκες παρά άνδρες, σε αναλογία περίπου 4:1 σε αντιστοιχία και με άλλα νοσήματα με ανοσοφλεγμονώδη βάση, όπως ο συστηματικός ερυθηματώδης λύκος, η σκλήρυνση κατά πλάκας, η ρευματοειδής αρθρίτιδα, που είναι επίσης πιο διαδεδομένα στις γυναίκες.

Ψυχολογικοί παράγοντες

Οικογενειακές πιέσεις, φαινόμενα ενδοοικογενειακής βίας συχνότερα στο γυναικείο φύλο,  αποτελούν πηγές ψυχογενούς κόπωσης.

Τι πρέπει να κάνετε οι γυναίκες αναφορικά με την πρόληψη:

• Βελτιώστε τον ύπνο σας για να διατηρήσετε τις ενεργειακές σας αποθήκες σε άριστη δυνατή κατάσταση: Ελαττώστε την έκθεση στο μπλε φως computer κινητών τηλεφώνων και άλλων οθονών, διατηρήστε σταθερό ωράριο ύπνου, αποσύρετε θορύβους και φώτα από το υπνοδωμάτιο, φροντίστε για την καλή ποιότητα στρώματος.
• Υιοθετήστε μεσογειακή διατροφή,  εμπλουτίστε την διατροφή σας με ολικής άλεσης δημητριακά, όσπρια, φρούτα, λαχανικά, ξηρούς καρπούς, υψηλής ποιότητας γαλακτοκομικά προϊόντα. Αποφύγετε την κατάχρηση άλατος, ζωικών λιπαρών, αλκοόλ, γλυκών.
• Η αποφυγή stress, η υιοθέτηση αισιόδοξης στάσης απέναντι στη ζωή, οι θρησκευτικές, καλλιτεχνικές και φιλοσοφικές δράσεις, η ήπια άσκηση έχουν πολλαπλές θετικές ψυχοσωματικές επιδράσεις.
• Μην αναβάλλετε την προληπτική παθολογική σας εξέταση.