Αμαξοφοβία: Η φοβία της οδήγησης

Τα άτομα που έχουν αμαξοφοβία φοβούνται να οδηγήσουν ή να είναι επιβάτες σε αυτοκίνητο ή σε άλλο όχημα. Κάποιος με αμαξοφοβία μπορεί να νιώθει τέτοιο άγχος ή φόβο στη σκέψη ότι θα βρεθεί μέσα σε όχημα, που δεν μπορεί να πάει στη δουλειά, σε καταστήματα και σε άλλα μέρη.

Οι φοβίες είναι ένας τύπος αγχώδους διαταραχής. Προκαλούν μια ακραία φοβική αντίδραση σε κάτι που στην πραγματικότητα δεν είναι επιβλαβές. Η αμαξοφοβία είναι μια ειδική φοβική διαταραχή. Ένα συγκεκριμένο αντικείμενο (ένα όχημα) ή μια κατάσταση (οδήγηση ή επιβίβαση σε όχημα) προκαλεί μια έντονη τρομαγμένη αντίδραση.

Πόσο συχνή είναι η αμαξοφοβία;

Δεν μπορούμε να γνωρίζουμε με ακρίβεια τα "νούμερα" στις φοβίες, ειδικά για τόσο συγκεκριμένες περιπτώσεις. Υπολογίζεται ότι περίπου 1 στους 10 ενήλικες μπορεί να πάσχει από κάποια ανεξήγητη φοβία, καθώς και 1 στους 5 εφήβους.

Με ποιους τρόπους γνωρίζουμε ότι εκφράζεται;

• Το άτομο μπορεί να οδηγήσει, αλλά δεν μπορεί να μείνει στο αυτοκίνητο αν οδηγεί κάποιος άλλος.
• Το άτομο μπορεί να βρεθεί μέσα σε όχημα αποκλειστικά με συνοδεία ανθρώπου που εμπιστεύεται.
• Το άτομο αρνείται εντελώς να μπει σε οποιοδήποτε όχημα.
• Το άτομο μπορεί να χρησιμοποιεί μέσα μεταφοράς αλλά δεν μπορεί να διαχειριστεί την αλλαγή διαδρομής.
• Το άτομο αισθάνεται πανικό και μόνο που βλέπει κάποιο όχημα.
• Το άτομο μελετά συνεχώς στατιστικές και μελέτες σχετικές με τροχαία δυστυχήματα.

Είναι πιο πιθανό να αναπτύξετε αμαξοφοβία ή διαφορετικό τύπο ειδικής διαταραχής φόβου αν πάσχετε ήδη από:

• Κάποια άλλη φοβία.
• Αγχώδη διαταραχή.
• Διαταραχή πανικού.
• Εθισμό σε χρήση ουσιών.

Είναι πιθανό η αμαξοφοβία να συσχετίζεται σε πάσχοντες με αγοραφοβία και κλειστοφοβία.

Πώς προκύπτει μια τέτοια φοβία;

Τραυματική εμπειρία του παρελθόντος: Άτομα που έχουν τραυματιστεί σε τροχαία ατυχήματα ή έχουν ‘’κολλήσει’’ σε ακίνητο βαγόνι του μετρό ή σε άλλο όχημα μπορεί να αναπτύξουν αμαξοφοβία. Είστε επίσης σε κίνδυνο αν ένα αγαπημένο σας πρόσωπο τραυματιστεί σοβαρά ή πεθάνει σε τροχαίο ατύχημα ή αν είστε μάρτυρες ενός ατυχήματος. Σε αυτές τις περιπτώσεις, μπορεί να υπάρχει σύνδεση μεταξύ της αμαξοφοβίας και της διαταραχής μετατραυματικού στρες (PTSD).

Οικογενειακό ιστορικό: Το να έχετε έναν γονέα ή στενό συγγενή με διαταραχή φόβου ή αγχώδη διαταραχή αυξάνει τον κίνδυνο. Μια γονιδιακή μετάλλαξη μπορεί να σας κάνει πιο ανήσυχους από άλλους.

Όπως κάθε άλλη φοβία, ο καλύτερος τρόπος να την ξεπεράσετε είναι η ψυχοθεραπεία, όπου ένας ειδικός θα παρατηρήσει τα συμπτώματά σας και θα κρίνει τον κατάλληλο τρόπο αντιμετώπισης. Η θεραπεία έκθεσης δουλεύει σε πολλές περιπτώσεις φοβίας, εισάγοντας σιγά-σιγά το αντικείμενο του φόβου στη ζωή του ατόμου, ώστε να κανονικοποιηθεί ως έννοια και να ξεπεραστούν οι παράλογοι φόβοι.