Ατυχήματα παιδιών με όπλα - Προσοχή, δεν είναι σπάνια…

Του Τάσου Χατζή, παιδίατρου - εντατικολόγου

Είμαστε ήδη μέσα στη φετινή κυνηγητική περίοδο, η διάρκεια της οποίας είναι 6 μήνες (20 Αυγούστου 2022 – 28 Φεβρουαρίου 2023.

Η φετινή κυνηγητική δραστηριότητα καθορίζεται από την υπουργική απόφαση ΥΠΕΝ/ΔΔΔ/80188/2575 – ΦΕΚ Τεύχος Β 4132 / 03.08.2022 [Ρυθμίσεις θήρας για την κυνηγετική περίοδο 2022 – 2023].

Στην υπουργική απόφαση αναφέρεται: 

"Προς αποφυγή ατυχημάτων κατά τη διάρκεια κυνηγίου οι κυνηγοί υποχρεούνται να φέρουν στον κορμό του σώματος τους ένδυμα φωσφορίζοντος χρώματος πορτοκαλί, ορατό από κάθε οπτική πλευρά".

Στο σύνολο της υπουργικής απόφασης πουθενά δεν αναφέρεται ποιοι έχουν δικαίωμα συμμετοχής και το κυριότερο ποιοι δεν επιτρέπεται να συμμετέχουν στο κυνήγι!

Σύμφωνα με έγκριτους νομικούς η "κυνηγετική" οπλοφορία (γενικά ή οπλοφορία) και η οπλοχρησία απαγορεύονται κάτω από την ηλικία των 16 ετών. Τα μεγαλύτερα των 16 ετών παιδιά μπορούν να βγάλουν κυνηγητική άδεια με τη σύμφωνη γνώμη των κηδεμόνων τους.

Δυστυχώς, υπάρχει η νοοτροπία, που καλλιεργείται ιδίως στα χωριά, μικρά παιδιά, σχεδόν πάντα αγόρια (ακόμη και ηλικίας 10-12 ετών) να ακολουθούν τους ενήλικες (συνήθως συγγενείς) στο κυνήγι, να κρατούν όπλα και πολλές φορές να τους δίνεται η ευκαιρία να πυροβολήσουν ή ένα θήραμα (σπάνια) ή (συνήθως) προς κάποιο στόχο για εκπαίδευση.

Αυτό αποτελεί μέρος του περάσματος του αγοριού από την παιδική και την εφηβική ηλικία στην νεαρά ενήλικη ζωή!.

Όμως αυτή η συνήθεια, που υπενθυμίζω δεν είναι νόμιμη, δεν είναι άμοιρη συνεπειών. Υπάρχουν πολλά πρόσφατα αλλά και παλαιότερα περιστατικά με ατυχήματα με όπλα και τραγική κατάληξη.

Επιλεκτικά θα επικεντρωθώ σε τρία φετινά σχετικά ατυχήματα με τραγική κατάληξη:

• Το πρώτο: Αμέσως μετά την Πρωτοχρονιά (στις 2/1/2022) ένας δεκαεξάχρονος, που συμμετείχε σε κυνήγι στην περιοχή της Άρτας, πυροβόλησε εκ λάθους συγγενή του ("τον πέρασε για θήραμα"), ο οποίος απεβίωσε. Το παιδί στη συνέχεια αυτοπυροβολήθηκε. Ευτυχώς επεβίωσε, αλλά πιθανά θα έχει πολλά προβλήματα υγείας λόγω των βολίδων που έμειναν στο σώμα του, πέραν των ψυχικών τραυμάτων από το δραματικό γεγονός να έχει γίνει άθελα του "φονιάς".
• Το δεύτερο: Προ λίγων μηνών ένα αγόρι 12 ετών τραυματίστηκε θανάσιμα (προφανώς εκ λάθους) από ενήλικο συγγενή του κατά τη διάρκεια κυνηγιού στην περιοχή των Τρικάλων.
• Το τρίτο: Πριν λίγες ημέρες ένα αγόρι ηλικίας 14 ετών πυροβόλησε τον αδελφό του ηλικίας 17 ετών (που απεβίωσε) στη Μάνδρα Αττικής. Οι ακριβείς συνθήκες του ατυχήματος ακόμη διερευνώνται από τις αστυνομικές υπηρεσίες.

Αν κανείς ανατρέξει στην παλιότερη ειδησεογραφία, θα βρει πολλά παρόμοια τραγικά περιστατικά με συνήθως σοβαρούς τραυματισμούς, που πολλές φορές έχουν θανατηφόρο κατάληξη.

Αναφορικά με τα τραύματα που προκαλεί ο πυροβολισμός με κυνηγητικό όπλο, αυτά εξαρτώνται από το μέγεθος των βολίδων και από την περιοχή του σώματος που έχει πληγεί.

Προφανώς αν το θύμα πληγεί στο κεφάλι, ο θάνατος συνήθως είναι ακαριαίος.

Αν οι βολίδες είναι μεγάλου διαμετρήματος (πχ για αγριόχοιρο) και η πληγή είναι στο μηρό ή στην κνήμη, μπορεί να έχει διαρραγεί μεγάλη αρτηρία και ο κίνδυνος είναι η μαζική αιμορραγία. Η άμεση πίεση πάνω στο τραύμα με διακοπή της αιμορραγίας μπορεί να αποβεί σωτήρια, αρκεί να ακολουθήσει ταχεία αλλά ασφαλής μεταφορά του θύματος στο νοσοκομείο. Αν αντιθέτως από το μεγάλο βλήμα πληγεί η κοιλιακή χώρα ή ο θώρακας, προκαλείται εσωτερική αιμορραγία. Τα περιθώρια αντιμετώπισης είναι μάλλον ελάχιστα.

Αν πρόκειται για πολλές και μικρές βολίδες (σκάγια) στο σώμα, στην κοιλιά ή στο θώρακα, η χωρίς καμιά καθυστέρηση μεταφορά στο νοσοκομείο αποτελεί τη μοναδική επιλογή.

Όμως, και πάνω απ’ όλα οι Κυνηγετικοί Σύλλογοι οφείλουν να πάρουν την πρωτοβουλία για ενημέρωση όλων των κυνηγών με στόχο την αποθάρρυνση τους από το να δέχονται παιδιά στην κυνηγητική τους παρέα.

Στο σπίτι

Όπλα στο σπίτι μπορούν να φυλάσσουν όσοι έχουν το δικαίωμα και  άδεια οπλοφορίας, όπως είναι τα Σώματα Ασφαλείας, οι κυνηγοί.

Το όπλο θα πρέπει να φυλάσσεται σε ασφαλές (κλειδωμένο) μέρος, τη γνώση του οποίου έχει μόνο ο νόμιμος κάτοχος του. Οι σφαίρες ή τα φυσίγγια θα πρέπει να φυλάσσονται σε άλλο χώρο (κλειδωμένο και μακριά από το όπλο), τον οποίο επίσης μόνο ο κάτοχος τους γνωρίζει. Το όπλο ποτέ δε γίνεται αντικείμενο επίδειξης, παιχνιδιού ή απειλής.

Όταν κάποιο από τα παραπάνω δεν τηρείται, έρχεται το ατύχημα, ακόμη και το έγκλημα.

Ειδικότερα δυστυχώς υπάρχουν ατυχήματα μεταξύ παιδιών ή μεταξύ ενήλικα και παιδιού με τραγική κατάληξη. Επισημαίνεται ότι ακόμη κι αν από κάποια όπλα λείπει ο γεμιστήρας, μπορεί μία βολίδα να έχει μείνει μέσα στη θαλάμη και κατά τον "εικονικό" πυροβολισμό να συμβεί το ατύχημα.

Κι επειδή η όποια επιπόλαιη ή σκόπιμη σκόπευση και ο πυροβολισμός που ακολουθεί, κατευθύνεται προς κάποιο άλλο άτομο, δυστυχώς σχεδόν πάντα το αποτέλεσμα είναι ο θάνατος!

Και μια απαραίτητη διευκρίνιση: ο ισχυρισμός ότι "το όπλο εκπυρσοκρότησε", αποτελεί σχεδόν πάντα (αν όχι πάντα) υπερασπιστικό «όπλο» υπέρ του κατηγορούμενου, που ηθελημένα ή άθελα του πυροβόλησε.

Δεν υπάρχει και δε θα πρέπει να υπάρχει περιθώριο κατανόησης ή απόδοσης στην "κακιά ώρα" ή στην "ατυχία" όταν συμβαίνει ένα τέτοιο συμβάν και ιδίως όταν το θύμα ή και το θύμα και ο θύτης είναι παιδιά. Είναι απόλυτη ευθύνη των ενηλίκων να μην υπάρξει τέτοια στιγμή!

Ο αυτοτραυματισμός, ειδικά ενός έφηβου μπορεί να αποτελεί απόπειρα αυτοκτονίας, που δυστυχώς συνήθως "επιτυγχάνει".

Θα ήταν παράλειψη αν δεν συμπεριλαμβάναμε και τους άσκοπους πυροβολισμούς ως εκδήλωση μεγάλης χαράς (πχ σε γάμο) ή μέρος διασκέδασης, όπου η μεγάλη συγκέντρωση κόσμου σε μικρό χώρο και η κατανάλωση αλκοόλ κάνει το ατύχημα πολύ πιθανό, λόγω και των πολλαπλών και συνεχών ριπών. Κι εδώ συχνά τα αθώα θύματα είναι παιδιά, γιατί ακόμη και μετά από εξοστρακισμό, αν η σφαίρα χτυπήσει ένα παιδί, μπορεί ή να το σκοτώσει ή να του προκαλέσει σοβαρό τραύμα. Δε χρειάζεται να πούμε ότι τέτοιες εκδηλώσεις απαγορεύονται, όμως κι οι ίδιοι οι ενήλικες άνδρες θα πρέπει να μη θεωρούν "αντρειά" τους παράνομους κι άσκοπους πυροβολισμούς σε τέτοιες εκδηλώσεις.

Τελευταία, αλλά σημαντική αναφορά θα πρέπει να γίνει στις ομαδικές δολοφονίες παιδιών, είτε ως αποτέλεσμα μιας διαταραγμένης προσωπικότητας ακόμη και εφήβου, τρομοκρατικής ή πολεμικής δράσης.

Δυστυχώς, είναι πάρα πολλά παιδιά θύματα τέτοιων ενεργειών τα τελευταία χρόνια.

Η αντιμετώπιση τους υπερβαίνει τα όρια μιας απλής πρόληψης ή προστασίας και άπτεται της εθνικής πολιτικής των κρατών που συμβαίνουν ή της διεθνούς πολιτικής όταν πρόκειται για σοβαρά και ευρύτερα γεγονότα.