Πόσο Μεσογειακή είναι η διατροφή σας; [quiz]

Η παραδοσιακή μεσογειακή διατροφή βασίζεται σε παραδοσιακά προϊόντα, συνταγές της Μεσογείου και χαρακτηρίζεται:

• Από καθημερινή κατανάλωση ψωμιού ολικής άλεσης, φρούτων λαχανικών, αρωματικών φυτών extra παρθένου ελαιόλαδου, οσπρίων, ξηρών καρπών, μικρής ποσότητας οίνου
• Από συστηματική κατανάλωση παραδοσιακών γαλακτοκομικών προϊόντων κυρίως από αμνοερίφια.
• Από μέτρια κατανάλωση ψαριών, πουλερικών, αυγών
• Από ελάχιστη κατανάλωση κόκκινου κρέατος.

Επιπροσθέτως στο παραδοσιακό διατροφικό πρότυπο, τα μέλη της οικογένειας τρώνε μαζί στο οικογενειακό τραπέζι.

Η εγκατάλειψη των παραδοσιακών νηστειών της Oρθοδοξίας, η υιοθέτηση ξενόφερτων διατροφικών προτύπων, η αστικοποίηση και η ερήμωση της υπαίθρου, οι συνθήκες εργασίας των μελών της οικογένειας είχαν ως αποτέλεσμα την αλλαγή του παραδοσιακού διατροφικού προτύπου στις μεσογειακές χώρες. Τα μέλη της οικογένειας τρώνε συχνά χωριστά, τα φτηνά έτοιμα βιομηχανοποιημένα snack και τα αναψυκτικά αντικατέστησαν τα πατροπαράδοτα γεύματα, το κρέας τα σπορέλαια και οι φτηνές μαργαρίνες έλαβαν δεσπόζουσα θέση στη διατροφική καθημερινότητα του νεοέλληνα.

Παραδοσιακή μεσογειακή διατροφή και Ιατρική: Ιστορική αναδρομή

Η Μελέτη Επτά Χωρών απετέλεσε επιδημιολογική μελέτη ορόσημο στον χώρο της προληπτικής Ιατρικής που πραγματοποιήθηκε από τον Ancel Keys και συν. Η έρευνα άρχισε το 1956, έλαβε γενναία επιχορήγηση από Υπηρεσία Δημόσιας Υγείας των Η.Π.Α. και περιέλαβε  επίσημα από το 1958 και ευρωπαϊκές χώρες. Τα πρώτα δεδομένα ανακοινώθηκαν επίσημα το 1978. Συνολικά, 12.763 άνδρες, ηλικίας 40–59 ετών, εξετάστηκαν σε επτά χώρες: Ηνωμένες Πολιτείες, Φινλανδία, Ολλανδία, Ιταλία, Γιουγκοσλαβία, Ελλάδα και Ιαπωνία. Η μελέτη συνεχίστηκε για περισσότερα από 50 χρόνια και  ήταν η πρώτη συστηματοποιημένη επιδημιολογική μελέτη σε πολλές χώρες που διερεύνησε τη σχέση του τρόπου ζωής, της διατροφής, της στεφανιαίας νόσου και των εγκεφαλικών επεισοδίων σε πληθυσμούς από διαφορετικές περιοχές του κόσμου. Σύμφωνα με τα συμπεράσματα της έρευνας, οι θάνατοι από στεφανιαία νόσο στις Ηνωμένες Πολιτείες και τη Βόρεια Ευρώπη ήταν σημαντικά περισσότεροι συγκρινόμενοι με τους θανάτους από στεφανιαία νόσο στις χώρες της Μεσογείου ακόμη και σε ομάδες με ταυτόσημα χαρακτηριστικά που αφορούσαν άλλες παραμέτρους (ηλικία, χοληστερόλη, αρτηριακή πίεση, κάπνισμα, σωματική δραστηριότητα βάρος). Η Μελέτη των Επτά Χωρών ανέδειξε για πρώτη φορά τον ευεργετικό ρόλο για την υγεία του διατροφικού προτύπου που επικρατούσε κατά την περίοδο της μελέτης στις χώρες της Μεσογείου και χαρακτηρίστηκε ως Μεσογειακή Διατροφή. Η μελέτη των επτά χωρών έδειξε επίσης ότι η μεταβολή των διατροφικών συνηθειών στις μεσογειακές χώρες με τη σταδιακή υιοθέτηση δυτικού τύπου διατροφικών προτύπων και την αύξηση των καθιστικών δραστηριοτήτων συνοδεύτηκε με αύξηση του κινδύνου καρδιακής στεφανιαίας νόσου.

Έκτοτε έχουν γίνει πολλές μελέτες για τη μεσογειακή διατροφή.

Μεσογειακή διατροφή και υγεία

Η μεσογειακή διατροφή συνδέεται με  μείωση της αντίστασης στην ινσουλίνη, βελτιωμένο μεταβολισμό και προαγωγή της αγγειακής υγείας, που αποτελούν κρίσιμες παραμέτρους για την βέλτιστη υγεία σε άντρες και γυναίκες. Τα φυτικά προϊόντα της μεσογειακής γης είναι πλούσια σε πολυφαινόλες, που έχουν προσελκύσει το ενδιαφέρον της επιστημονικής κοινότητας λόγω μοναδικών ιδιοτήτων που έχουν για την προαγωγή της υγείας.

Τα ευεργετικά αποτελέσματα των πολυφαινολών περιλαμβάνουν αντιφλεγμονώδεις, αντιοξειδωτικούς, αντι-αθηροσκληρωτικούς μηχανισμούς και τροποποιήσεις της μικροχλωρίδας του εντέρου που συνδέονται με την καταπολέμηση της βιολογικής γήρανσης, την εξουδετέρωση επιβλαβών επιπτώσεων ρύπων, την προαγωγή αποτοξινωτικών διαδικασιών, την αύξηση της ετοιμότητας του ανοσοποιητικού συστήματος. Η μεσογειακή διατροφή σχετίζεται με μείωση της θνησιμότητας από όλες τις αιτίες σε μελέτες και συνδέεται με μείωση της πιθανότητας ανάπτυξης διαβήτη, μεταβολικών δυσλειτουργιών, χοληστερόλης, δυσκοιλιότητας, καρδιοπαθειών, καρκινωμάτων, άνοιας, αιμορροιδοπάθειας, χολοκυστοπάθειας, στυτικής δυσλειτουργίας, ψυχιατρικών προβλημάτων.

Η μεσογειακή διατροφή βελτίωσε σε μελέτες τις βασικές παραμέτρους ποιότητας του σπέρματος σε άνδρες αναπαραγωγικής ηλικίας ενώ στην γυναίκα αύξησε την πιθανότητα γέννησης βιώσιμων εμβρύων, ακόμη και στo πλαίσιo εξωσωματικής γονιμοποίησης. Η μεσογειακή διατροφή είναι μία από τις τρεις υγιεινές δίαιτες που προτείνονται σταθερά από τους εμπειρογνώμονες των ΗΠΑ κατά τις ετήσιες Διατροφικές Κατευθυντήριες Γραμμές σταθερά από το 2015, ενώ η UNESCO το 2010 περιλαμβάνει τη μεσογειακή διατροφή στον Αντιπροσωπευτικό Κατάλογο της Άυλης Πολιτιστικής Κληρονομιάς της Ανθρωπότητας.

Είστε σε σωστή κατεύθυνση; Κάντε το τεστ

Φροντίζετε να τρώτε όσο σας είναι δυνατόν, μαζί με τον/τη σύντροφο και τα παιδιά σας; Ακολουθείτε βασικές αρχές της μεσογειακής διατροφής;

Βαθμολογήστε τον εαυτό σας με 1 βαθμό εάν η απάντησή σας είναι “ΝΑΙ” και με 0 βαθμούς εάν η απάντησή σας είναι “ΟΧΙ”.

ΚΑΤΑΝΑΛΩΝΩ                      ΝΑΙ      ΟΧΙ

ΛΑΧΑΝΙΚΑ

2 ή περισσότερες μερίδες την ημέρα

ΦΡΟΥΤΑ

2 ή περισσότερες μερίδες την ημέρα

ΨΩΜΙ – ΔΗΜΗΤΡΙΑΚΑ ΟΛΙΚΗΣ ΑΛΕΣΗΣ

2 ή περισσότερες μερίδες την ημέρα: Μία μερίδα ψωμί είναι μια λεπτή φέτα 30 γραμμαρίων. Μία μερίδα δημητριακών ολικής άλεσης είναι 30 γραμμάρια ήτοι τέσσερεις κουταλιές σούπας.

ΚΡΑΣΙ

Σε περίπτωση κατανάλωσης αλκοόλ, έως ½ - 1 μερίδα την ημέρα κρασί για τις γυναίκες ή καθόλου αλκοόλ

Σε περίπτωση κατανάλωσης αλκοόλ, 1 – 2 μερίδες την ημέρα για τους άνδρες (και όχι περισσότερο) ή καθόλου αλκοόλ

ΨΑΡΙ

2 ή περισσότερες φορές την εβδομάδα

ΟΣΠΡΙΑ

2 ή περισσότερες φορές την εβδομάδα

ΞΗΡΟΙ ΚΑΡΠΟΙ - ΣΠΟΡΟΙ

1 χούφτα την ημέρα (τις περισσότερες ημέρες της εβδομάδας)

ΛΙΠΟΣ

Κυρίως ελαιόλαδο και ελάχιστα άλλα λιπαρά

ΚΟΚΚΙΝΟ ή ΕΠΕΞΕΡΓΑΣΜΕΝΟ ΚΡΕΑΣ

2 ή λιγότερες φορές την εβδομάδα

Τελική βαθμολογία:

Το scοre σας πρέπει να είναι άνω του 8.

Μερίδες φρούτων και λαχανικών

Λαχανικά, μία μερίδα είναι

1 φλιτζάνι (μετρητικό φλιτζάνι 240ml) ωμά πράσινα φυλλώδη λαχανικά.

1/2 φλιτζάνι ψιλοκομμένα ωμά λαχανικά ή μαγειρεμένα λαχανικά

1/2 φλιτζάνι χυμός λαχανικών χαμηλής περιεκτικότητας σε νάτριο

Φρούτα, μία μερίδα είναι

1 μέτριο φρούτο

1/4 φλιτζάνι αποξηραμένα φρούτα

1/2 φλιτζάνι φρέσκα, κατεψυγμένα ή κονσερβοποιημένα φρούτα

1/2 φλιτζάνι 100% χυμός φρούτων.