Γ. Στάθης: Τα ράντζα δεν είναι νοσοκομειακό, αλλά κλινικό πρόβλημα

Του Γιώργου Ι. Στάθη*

Η υπερβολική αύξηση των ράντζων το τελευταίο διάστημα και η εσπευσμένη κινητοποίηση για τον περιορισμό τους καθιστούν επίκαιρη την ανάλυση και - κατά περίπτωση - διάκριση των αιτίων που τα προκαλούν.

Η τρέχουσα έξαρση έχει εμφανώς προσωρινό χαρακτήρα, συνδέεται με τις χειμερινές ιώσεις και τα συνεχιζόμενα κρούσματα κορωνοϊού και οφείλεται κυρίως στην έλλειψη οργανωμένης και αποτελεσματικής Πρωτοβάθμιας Φροντίδας Υγείας. Συνιστά, δηλαδή, εποχικό σύμπτωμα νοσοκομειακής υπερπλήρωσης και αντιμετωπίζεται εν μέρει με την έκτακτη παροχέτευση νοσηλειών σε ιδιωτικά νοσηλευτήρια, με πρόσθετο κόστος.

Διαχρονικά, όμως, τα ράντζα - σε μικρότερο αριθμό - αποτελούν ενδημικό φαινόμενο του ΕΣΥ, ανεξάρτητο της εκάστοτε συγκυριακής νοσηρότητας.

Προκαλούνται από την έλλειψη επιστημονικής οργάνωσης του συστήματος και αποφασιστικής διοίκησης των νοσοκομείων και από την πολύχρονη ανοχή της πολιτείας σε ορισμένες παραβατικές συμπεριφορές.

Πρέπει να τονισθεί ότι, τα ράντζα δεν αναπτύσσονται σε όλα τα νοσοκομεία και επομένως δεν συνιστούν γενικευμένο νοσοκομειακό πρόβλημα. Εξάλλου, όπου εμφανίζονται, μπορεί εύκολα να αποδειχθεί ότι, οφείλονται στη δραστηριότητα συγκεκριμένων ιατρικών τμημάτων, δηλαδή συνιστούν κλινικό πρόβλημα, που επηρεάζει τη λειτουργία ολόκληρου του φιλοξενούντος νοσοκομείου.

Όσοι έχουν μακροχρόνια εμπειρία λειτουργίας των κρατικών νοσοκομείων, γνωρίζουν ότι τα ράντζα εμφανίζονται σε κλινικές που διευθύνονται από διάσημους ιατρούς, συνήθως (όχι πάντοτε) πανεπιστημιακούς καθηγητές. Αν και αποκαλούνται ευγενώς και αιδημόνως "επικουρικές κλίνες", παραμένουν κοινά ράντζα εκστρατείας, διακτινίζονται εκτός νοσηλευτικών θαλάμων, παρεμποδίζουν την ορθή νοσηλεία, προσβάλουν την προσωπικότητα των ασθενών και των συνοδών τους και υποβαθμίζουν τη γενική ποιότητα των κρατικών υπηρεσιών Υγείας.

Ορισμένοι αθυρόστομοι δημοσιογράφοι αποδίδουν τα ράντζα στα "μαγαζάκια" κλειστού τύπου κάποιων "εξωνημένων μεγαλογιατρών", που κάνουν κατάληψη νοσοκομειακών κρεβατιών για να τακτοποιήσουν τους "πελάτες" τους, εις βάρος των κοινών θνητών.

Κατά καιρούς, στη διάρκεια των δεκαετιών λειτουργίας του ΕΣΥ, άλλαξε πολλές φορές το σύστημα εφημεριών, εκδόθηκαν και καταπατήθηκαν πολλές εγκύκλιοι κανονισμών και διαδικασιών, αλλά τα ράντζα ζουν και βασιλεύουν. Επί δεκαπέντε χρόνια υπολειτουργεί, παρέχοντας μάλιστα  ανακριβή στοιχεία, το ηλεκτρονικό σύστημα "Φιλόλαος", ενώ τα γνωστά "βαλιτσάκια" είναι πάντα παρόντα στην ώρα τους, κατά την έναρξη των εφημεριών.

Συμπερασματικά, η πρόσφατη παρότρυνση του υπουργού Υγείας προς συγκεκριμένους νοσοκομειακούς παράγοντες να διαθέσουν "κρατημένες" κλίνες κατά τις εφημερίες, θα μειώσει προεκλογικά τα ράντζα. Αν όμως υπάρχει πραγματική πολιτική βούληση πλήρους εξοβελισμού τους, θα διαπιστωθεί μετά τις εκλογές, στο πλαίσιο του επαγγελλόμενου  εκσυγχρονισμού του συστήματος. Η μεθοδολογία είναι γνωστή, δοκιμασμένη  και διαθέσιμη στους ενδιαφερόμενους, εφόσον υπάρξουν.

* Ο Γιώργος Στάθης είναι οικονομολόγος και manager νοσοκομείων.