Νηστίσιμα θαλασσινά Kαθαράς Δευτέρας: Πόσο ωφέλιμα είναι για την υγεία μας

Τα θαλασσινά έχουν οφέλη στην υγεία. Ποιοι είναι όμως οι πιθανοί κίνδυνοι από την κατανάλωσή τους;

Καλαμαράκια

Τα καλαμαράκια είναι δημοφιλές πιάτο παγκοσμίως. Είναι νόστιμα και μπορούν να καταναλωθούν ψητά ή τηγανιτά.

Τα τηγανιτά καλαμαράκια έχουν περισσότερες θερμίδες σε σχέση με άλλους τρόπους κατανάλωσης.

Ποια είναι τα οφέλη και οι κίνδυνοι στην υγεία

Είναι καλή πηγή βιταμίνης c, σιδήρου και ασβεστίου.

Πιθανά οφέλη

Συχνά συνδέονται με το υψηλό τους επίπεδο πρωτεΐνης. Άλλα οφέλη συνδέονται με τα πολυακόρεστα λιπαρά οξέα-ωμέγα 3.

Υγιής κύηση

Ο FDΑ υπογραμμίζει ότι το ψάρι είναι υγιεινό τρόφιμο για τις εγκύους και όσες θηλάζουν. Οι πρωτεΐνες και ο σίδηρος του καλαμαριού θεωρούνται ιδιαίτερα ωφέλιμα για τις εγκύους.

Υγεία της καρδιάς

Η σχέση μεταξύ ωμέγα-3 λιπαρών οξέων στα ιχθυέλαια και της υγείας της καρδιάς έχει εξεταστεί καλά. Όμως η ισορροπία των λιπαρών οξέων στα έλαια του καλαμαριού είναι λίγο διαφορετική από αυτή των συνήθων ιχθυελαίων της αγοράς.

Το λιπαρό οξύ DHA είναι υψηλότερο στα καλαμαράκια έναντι άλλων θαλασσινών. Η ουσία έχει φανεί ότι βελτιώνει τους παλμούς στη χαλάρωση. Πλούσια σε  DHA έλαια όπως του καλαμαριού ενδεχομένως μπορεί επίσης να βοηθούν στη μείωση της συγκέντρωσης των αιμοπεταλίων στις γυναίκες.

Ρευματοειδής αρθρίτιδα

Ερευνες στα ωμέγα-3 λιπαρά οξέα των θαλασσινών δείχνουν ότι συμβάλλουν στην απάλυνση των συμπτωμάτων της ρευματοειδούς αρθρίτιδας. Οι συμμετέχοντες σε έρευνα ανέφεραν πιο βραχείες περιόδους πρωινής δυσκαμψίας των αρθρώσεων και μειωμένο οίδημα και πόνο σε αυτές.

Πιθανοί κίνδυνοι

Το καλαμάρι γενικά θεωρείται ασφαλής τροφή όταν καταναλώνεται με μέτρο. Οι κύριοι κίνδυνοι για την υγεία προέρχονται από τα επίπεδα μολύβδου και τις αλλεργίες.

Υπάρχει κίνδυνος για αλλεργική αντίδραση. Ενοχη είναι η ουσία τροπομυοσίνη. Αν έχετε αλλεργία στα οστρακοειδή θα πρέπει να αποφεύγετε το καλαμάρι.

Γαρίδες

Η γαρίδα είναι πολύ δημοφιλές θαλασσινό, όπως και καλή, άπαχη πηγή πρωτεΐνης. Ενώ η ποσότητα των θερμίδων στις γαρίδες είναι χαμηλή, ο αριθμός των θρεπτικών συστατικών είναι υψηλός. Αυτά τα θρεπτικά συστατικά περιλαμβάνουν τη βιταμίνη Β12, η οποία βοηθά στο σχηματισμό ερυθρών αιμοσφαιρίων και στη διατήρηση της λειτουργίας του νευρικού συστήματος, και το σελήνιο, ένα μέταλλο που βοηθά στην προστασία των κυττάρων από βλάβες.

Μπορεί να μειώσουν τον κίνδυνο καρδιακών παθήσεων

Η κατανάλωση ψαριού και θαλασσινών είναι πιθανό να συνδέεται με μειωμένο κίνδυνο καρδιακών παθήσεων, συμπεριλαμβανομένης της καρδιακής προσβολής, εφόσον το ψάρι δεν είναι τηγανητό. Επιπλέον, η κατανάλωση γαρίδας μπορεί να ωφελήσει τα συνολικά μας επίπεδα χοληστερόλης. Οι ερευνητές το αποδίδουν στο γεγονός ότι οι γαρίδες παρέχουν ω-3 λιπαρά οξέα και έχουν εξαιρετικά χαμηλή περιεκτικότητα σε κορεσμένα λιπαρά.

Ισχυρό διατροφικό προφίλ

Ειδικά σε αναλογία με τις εξαιρετικά χαμηλές θερμίδες τους, οι γαρίδες είναι μια πολύ υγιεινή πηγή πρωτεΐνης. Δέκα μεσαίου μεγέθους, μαγειρεμένες γαρίδες - στον ατμό ή βρασμένες - παρέχουν σχεδόν εννέα γραμμάρια πρωτεΐνης. Η επιλογή πρωτεΐνης από γαρίδες έναντι ορισμένων άλλων τύπων ζωικής πρωτεΐνης μπορεί να έχει σημαντικά οφέλη, αν συνηθίζατε να τρώτε κόκκινο κρέας με κορεσμένα λιπαρά, ή πολλά αλλαντικά και επεξεργασμένα κρέατα. Ο ψευδάργυρος της γαρίδας βοηθά στην υποστήριξη ενός υγιούς ανοσοποιητικού συστήματος και επίσης βοηθά στην επούλωση των πληγών και στη διάσπαση των υδατανθράκων. Ο ψευδάργυρος είναι επίσης απαραίτητος για τη διατήρηση της αίσθησης της γεύσης και της όσφρησης. Η βιταμίνη Ε στις γαρίδες είναι ένα αντιοξειδωτικό που προστατεύει τα υγιή κύτταρα και τους ιστούς από βλάβες που μπορεί να οδηγήσουν σε γήρανση ή ασθένειες.

Συγκεκριμένα, δέκα μεσαίου μεγέθους, μαγειρεμένες γαρίδες - στον ατμό ή βραστές - παρέχουν:

Θερμίδες: 45,5

Λίπη: 0,65 γρ.

Υδατάνθρακες: 0,58 γρ.

Πρωτεΐνη: 8,7 γρ.

Νάτριο: 174 mg, 7,6% της ημερήσιας δόσης.

Σελήνιο: 18,9mcg, 34% της ημερήσιας δόσης.

Βιταμίνη Β12: 0,43mcg, 18% της ημερήσιας δόσης.

Ψευδάργυρος: 0,62 mg, 5,6% της ημερήσιας δόσης.

Βιταμίνη Ε: 0,84mg, 5,6% της ημερήσιας δόσης.

Ω-3 σε γαρίδες

Οι γαρίδες δεν είναι τόσο πλούσιες σε ω-3 όσο άλλα ψάρια. Ωστόσο, η κατανάλωση αυτών των καλών λιπαρών έχει συνδεθεί με ποικίλα οφέλη για την υγεία, συμπεριλαμβανομένης της υγιούς γήρανσης, της αντιφλεγμονώδους δράσης, της υποστήριξης του ανοσοποιητικού, της διαχείρισης βάρους και του μειωμένου κινδύνου καρδιακών παθήσεων και του Αλτσχάιμερ. Τα ψάρια όπως ο σολομός και η σαρδέλα περιέχουν μεγαλύτερες ποσότητες αυτών των λιπαρών, κάθε όμως πηγή τους αξίζει να υπάρχει στη διατροφή μας, καθώς είναι από τα θρεπτικά συστατικά που ταυτόχρονα είναι πολύ αναγκαία και σχετικά δυσεύρετα.

Ασταξανθίνη

Μπορεί να έχετε διαβάσει στο διαδίκτυο ότι οι γαρίδες είναι πηγή ενός αντιοξειδωτικού που ονομάζεται ασταξανθίνη. Οι ερευνητές αναφέρουν ότι αυτή η πορτοκαλοκόκκινη χρωστική ουσία - που παράγεται κυρίως από τα φύκια που τρώνε οι γαρίδες - μπορεί να βοηθήσει στη θεραπεία ασθενειών όπως ο διαβήτης, η υψηλή αρτηριακή πίεση, ο καρκίνος, οι νευρολογικές διαταραχές, οι καρδιακές παθήσεις και η παχυσαρκία. Το αντιοξειδωτικό έχει αποδειχθεί ότι είναι πολύ αποτελεσματικό κατά του οξειδωτικού στρες, το οποίο είναι βλάβη στα κύτταρα που μπορεί να οδηγήσει σε διάφορες ασθένειες.

Mύδια

Τα μύδια είναι πλούσια σε θρεπτικές ουσίες. Περιέχουν πολλές βιταμίνες και μέταλλα, όπως σίδηρο, βιταμίνη Α, C και ασβέστιο.

Πιθανά οφέλη

Εχουν εντυπωσιακό θρεπτικό προφίλ. Το μοναδικό τους μείγμα  θρεπτικών σημαίνει ότι έχουν αρκετά οφέλη στην υγεία.

Υψηλής ποιότητας πρωτεΐνη

Η πρωτεΐνη τους περιέχει όλα τα αναγκαία αμινοξέα. Είναι ανώτερη από αυτή των ψαριών με λέπια.

Είναι εύκολη στην πέψη και το σώμα λαμβάνει το πλήρες όφελος από την πρωτείνη. Η πρωτεΐνη παίζει πολλούς ρόλους στην υγεία. Χτίζει μυς, ενισχύει το ανοσοποιητικό σύστημα, ενδυναμώνει τα οστά και επουλώνει πληγές.

Πρόληψη αναιμίας

Είναι  εξαιρετική πηγή σιδήρου που εμποδίζει την αναιμία. Πολλές γυναίκες και οι μισές από τις εγκύους δεν λαμβάνουν αρκετό. Έχουν επίσης πολλή βιταμίνη B12 που χρειάζεται για την παραγωγή ερυθρών αιμοσφαιρίων.

 Υγεία της καρδιάς

Τα ωμέγα λιπαρά οξεα είναι αναγκαία για την υγεία της καρδιάς. Διατηρούν τους παλμούς τακτικούς, μειώνουν την πίεση και βοηθούν στη σωστή λειτουργία των αγγείων. Είναι πλούσια σε ωμέγα-3 EPA και DHA. 

Απώλεια βάρους

Αν προσπαθείτε να χάσετε βάρος, τα μύδια σας δίνουν θρεπτικές ουσίες χωρίς πολλές θερμίδες. Προετοιμάστε τα μύδια με τρόπο που δεν προσθέτει θερμίδες, όπως στον ατμό.

Πιθανοί κίνδυνοι

Είναι πολύτιμα για το οικοσύστημα επειδή μπορούν να απομακρύνουν τους ρύπους από το νερό. Μπορούν ακόμα και να καθαρίσουν το E. coli  και να είναι παρόλα αυτά ασφαλή.

Σε κάποιες περιστάσεις δεν είναι ασφαλή για κατανάλωση.

Aλλεργίες

Οσοι έχουν αλλεργικές αντιδράσεις στα θαλασσινά θα πρέπει να τα αποφεύγουν.

Άνθρωποι με καρκίνο, ηπατική νόσο, διαβήτη προβλήματα του ανοσοποιητικού θα πρέπει να τρώνε τα μύδια μόνο όταν έχουν μαγειρευτεί καλά.

Χταπόδι 

Το χταπόδι είναι σημαντική πηγή πρωτεϊνών και θεωρείται λιχουδιά σε πολλές κουλτούρες.

Αν και έρευνες δεν στηρίζουν την άποψη ότι ενισχύει τη λίμπιντο, επιστήμονες σημειώνουν ότι ορισμένες  ουσίες του μπορούν να επηρεάζουν την αναπαραγωγική υγεία.

Αν και έρευνες συνεχίζουν να κοιτάζουν τα πιθανά οφέλη του, πολλοί τονίζουν την επίδραση στην υγεία που περιέχεται στις θρεπτικές ουσίες του.

Είναι καλή πηγή σιδήρου, ωμέγα-3 λιπαρών οξέων, σεληνίου, χαλκού και βιταμίνης Β12.

Είναι επίσης εξαιρετική πηγή καλίου, μαγνησίου και ασβεστίου.

Έρευνες δείχνουν ότι αυτά τα μέταλλα σε συνδυασμό μπορούν να μειώσουν τον κίνδυνο εγκεφαλικού και να προάγουν την υγεία της καρδιάς.

Πιθανά οφέλη στην υγεία

Το χταπόδι είναι πλούσιο σε βιταμίνες και μέταλλα. Είναι επίσης χαμηλό σε λιπαρά που το καθιστούν καλή πηγή πρωτεΐνης σε ανθρώπους που προσπαθούν να ελέγξουν το βάρος τους.

Αυτό εξαρτάται από τον τρόπο προετοιμασίας του. Το τηγανιτό σε βούτυρο ή λάδι μπορεί να προσθέσει επιπλέον λιπαρά και θερμίδες.

Ορισμένα οφέλη στην υγεία είναι

Είναι εξαιρετική πηγή ωμέγα-3 λιπαρών οξέων (καλών λιπαρών που συνδέονται με οφέλη στην καρδιά). Μειώνουν την πίεση και επιβραδύνουν τη συσσώρευση πλακών στις αρτηρίες.

Η έρευνα δείχνει επίσης ότι τα ωμέγα-3 μπορούν να

• Μειώσουν τα τριγλυκερίδια\
• Τον κίνδυνο εμφάνισης αρρυθμίας
• Έχουν αντιφλεγμονώδη απόκριση που μειώνει τον κίνδυνο χρόνιων νόσων περιλαμβανομένης της καρδιοπάθειας

Το χταπόδι επίσης περιέχει ταυρίνη,  αμινοξύ που έρευνες δείχνουν ότι μπορεί να μειώσει την πίεση και τη χοληστερόλη

Aντικαρκινικές ιδιότητες

Η ταυρίνη έχει βρεθεί πως έχει αντικαρκινική και αντιική δράση. Εκτιμάται ότι καταπολεμά τη φλεγμονή και δρα ως αντιοξειδωτικό προστατεύοντας τα κύτταρα από βλάβη που συνδέεται με τον καρκίνο.

Επίσης περιέχει υψηλά επίπεδα άλλων αντιοξειδωτικών που ενδεχομένως μειώνουν τον κίνδυνο καρκίνου όπως σελήνιο, βιταμίνη B12 και φυλλικό οξύ.

Ενώ η έρευνα για τις δυνατότητες των  αντιοξειδωτικών συνεχίζεται, ελλείψεις συνδέονται με αυξημένο κίνδυνο καρκίνου.

Νοητική υγεία

Το χταπόδι περιέχει μαγνήσιο το οποίο σύμφωνα με έρευνες μπορεί να στηρίξει την υγιή εγκεφαλική λειτουργία, μνήμη και διαδικασία μάθησης. Αυτό μπορεί να μειώνει τον κίνδυνο νοητικών νόσων όπως η άνοια.

Ανακούφιση από την κατάθλιψη

Οι ουσίες EPA και DHA εκτιμάται ότι εμποδίζουν ή αντιμετωπίζουν την  κατάθλιψη και άλλες διαταραχές διάθεσης. Ενώ οι έρευνες συνεχίζονται, κλινικές δοκιμές έδειξαν υποσχόμενα αποτελέσματα στις ιδιότητες των ωμέγα-3 λιπαρών να μειώνουν τα συμπτώματα.

Πιθανοί κίνδυνοι

Με το χταπόδι λαμβάνετε πρωτεΐνη στη διατροφή σςας. Το υψηλό θρεπτικό περιεχόμενό του όμως μπορεί να προκαλέσει προβλήματα σε ανθρώπους με παθήσεις. Μιλήστε με τον γιατρό σας πριν το συμπεριλάβετε στη διατροφή σας και λάβετε υπόψη τους παρακάτω κινδύνους

Χοληστερόλη

Μια μερίδα περιέχει περίπου το 30% της ημερήσιας συνιστώμενης πρόσληψης χοληστερόλης. Ο οργανισμός χρειάζεται πρωτεΐνη για υγιή κύτταρα αλλά πολύ από αυτήν μπορεί να αυξήσει τον κίνδυνο καρδιοπάθειας.

Αλάτι

Το αλάτι από τα τρόφιμα είναι απαραίτητο για υγιές νευρικό σύστημα, αλλά μπορεί να συμβάλει σε καρδιακά προβλήματα όταν καταναλώνεται πολύ. Το χταπόδι έχει πολύ αλάτι, οπότε καλό είναι να τρώτε με μέτρο.

Αλλεργία στα θαλασσινά

Ορισμένοι έχουν δυσανεξία στις πρωτεΐνες των θαλασσινών. Αν έχετε αλλεργία σε είδη τους, όπως γαρίδες ή χτένια θα πρέπει επίσης να αποφεύγετε το χταπόδι.

Toξίνες

Έρευνες έδειξαν την παρουσία βαρέων μετάλλων στον ιστό του χταποδιού, περιλαμβανομένων τοξινών όπως ο μόλυβδος. Η μεγάλη κατανάλωση χταποδιού θα μπορούσε να οδηγήσει σε προβλήματα υγείας.

Κύηση

Tο American College of Obstetricians and Gynecologists συνιστά ότι οι έγκυες πρέπει να περιορίζουν την κατανάλωση οστρακοειδών σε 340 γρ. την εβδομάδα.

Σύμφωνα με τα δεδομένα του ΕΟΔΥ, στη χώρα μας έχουν σημειωθεί κατά καιρούς, την περίοδο αυτή, κρούσματα γαστρεντερίτιδας μετά από κατανάλωση οστρακοειδών, η οποία παρουσιάζει αύξηση την περίοδο της Σαρακοστής, τόσο εντός όσο και εκτός του οικιακού περιβάλλοντος.

Αυτό συμβαίνει διότι, ιοί όπως ο νοροϊός, που έχουν διεθνώς συσχετιστεί με την εμφάνιση επιδημιών γαστρεντερίτιδας ύστερα από κατανάλωση ατελώς μαγειρεμένων/ωμών οστρακοειδών (μύδια, στρείδια), είναι ανθεκτικοί τόσο στο μαγείρεμα στον ατμό όσο και σε θερμοκρασίες μέχρι 60°C.