Ψωρίαση, καρδιαγγειακός κίνδυνος και νέες θεραπείες

Χρόνιο φλεγμωνώδες νόσημα, με ισχυρό αντίκτυπο στην ποιότητα ζωής των ασθενών, η ψωρίαση δεν αποτελεί μόνο μια νόσο του δέρματος, αλλά συνδέεται άμεσα με μια σειρά από συννοσηρότητες. Οι ασθενείς με ψωρίαση έχουν από 13% ως 33% αυξημένο καρδιαγγειακό κίνδυνο σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό, ενώ ο κίνδυνος αυξάνεται ανάλογα με τη σοβαρότητα τη νόσου, αλλά και με το πέρασμα του χρόνου.

Νέα φαρμακευτικά «όπλα» στη φαρέτρα των γιατρών επιτρέπουν σήμερα τον αποτελεσματικό έλεγχο της νόσου, ενώ ακόμη πιο ενθαρρυντικά είναι τα πρώτα μηνύματα από μελέτες σε εξέλιξη, που αν επιβεβαιωθούν μπορεί να οδηγήσουν ακόμη και σε ολοκληρωτική αντιμετώπιση.

Δύο καθηγητές του ΑΠΘ, από τους τομείς της Δερματολογίας και της καρδιολογίας, ανέλυσαν τα τελευταία δεδομένα και απάντησαν σε ερωτήσεις ασθενών στο πλαίσιο διαδικτυακής εκδήλωσης του Πανελλήνιου Συλλόγου Ασθενών με ψωρίαση και ψωριασιακή αρθρίτιδα "Επιδέρμια".

Επιδημιολογία και συννοσηρότητες

Όπως ανέφερε η Ελισάβετ Λαζαρίδου, καθηγήτρια Δερματολογίας - Αφροδισιολογίας στο ΑΠΘ, διευθύντρια της Β' Δερματολογικής Κλινικής του νοσοκομείου Παπαγεωργίου, ο παγκόσμιος επιπολασμός της νόσου είναι γύρω στο 3%, ενώ στην Ελλάδα οι ασθενείς υπολογίζονται σε 200.000 - 250.000. Συνήθως, πρωτοεμφανίζεται σε νεαρές ηλικίες, 16 - 25 ετών, αλλά μπορεί να εμφανιστεί σε όλες τις ηλικίες και δεν υπάρχει διαφορά στον επιπολασμό μεταξύ των δύο φύλων.

Πάνω από τους μισούς ασθενείς με ψωρίαση πάσχουν και από συννοσηρότητες, οι οποίες μοιράζονται κοινούς δρόμους συστηματικής φλεγμονής με την ψωρίαση. "Οι δερματολόγοι βλέπουμε την κορυφή του παγόβουνου", σημείωσε η κ. Λαζαρίδου, προσθέτοντας πως οι ασθενείς είναι συχνά υπέρβαροι, το 1/3 πάσχουν ψωριασική αρθρίτιδα, ενώ υπαρκτή συννοσηρότητα αποτελεί και το μεταβολικό σύνδρομο (σαχκαχώδης διαβήτης τύπου 2, στεφανιαία νόσος, υπερλιπιδιμία).

"Έχουμε φοβερά όπλα στα χέρια μας"

Νέα φάρμακα επιτρέπουν σήμερα τον έλεγχο της νόσου, ενώ το μέλλον διαγράφεται ακόμη πιο ελπιδοφόρο. "Πλέον, έχουμε φοβερά όπλα στα χέρια μας, όχι μόνο σε επίπεδο βιολογικών παραγόντων, αλλά και σε επίπεδο μικρών μορίων όπως τα καλούμε πια. Νέα φάρμακα χορηγούμενα από το στόμα, με τα οποία μπορούμε να έχουμε ως και λεύκανση των ψωριασικών βλαβών με πολύ καλό προφίλ ασφάλειας", τόνισε η κ. Λαζαρίδου.

Η χορήγηση της κατάλληλης φαρμακευτικής αγωγής γίνεται με ασθενοκεντρική προσέγγιση, επιλέγοντας το κατάλληλο φάρμακο για κάθε ασθενή, ανάλογα με το προφίλ του, το είδος της ψωρίασης και τις συννοσηρότητες.

Νέα φάρμακα έχουν πολύ καλά αποτελέσματα και στην ψωρίαση στα νύχια (ψωριασική ονυχία). "Είναι μια δύσκολη εντόπιση, τα νύχια ανταποκρίνονται αργότερα στη θεραπεία, αλλά πραγματικά μπορούμε να έχουμε νύχια πλήρως ελεύθερα ψωρίασης μετά από τη θεραπεία", σημείωσε.

Οι τελευταίες θεραπείες ενδεχομένως να αποδειχτεί στο μέλλον ότι μπορούν ακόμα και να αλλάξουν τη φυσική πορεία της νόσου. "Μπορεί να μην εμφανιστούν κάποιες συννοσηρότητες ή ακόμη και αν γίνει εγκαίρως η έναρξη της θεραπείας, η ψωρίαση ενδεχομένως να μην είναι πια χρόνιο νόσημα, δηλαδή να έχει ως αποτέλεσμα μέχρι και την ολοκληρωτική αντιμετώπιση της νόσου», ανέφερε η καθηγήτρια, διευκρινίζοντας ότι «κάτι τέτοιο δεν έχει αποδειχθεί, αλλά υπάρχουν μελέτες με πολύ ενθαρρυντικές ενδείξεις".

Το βασικό μήνυμα επί του παρόντος, σύμφωνα με την ίδια, πρέπει να είναι: "Με τόσα φάρμακα στη διάθεσή μας, να μην υπάρχει ούτε ένας ασθενής εκεί έξω που δεν θα πάει στο γιατρό. Η ψωρίαση θεραπεύεται σήμερα με την έννοια ότι τίθεται υπό έλεγχο".

Οι συστάσεις του καρδιολόγου

Ο Γιώργος Γιαννακούλας, αναπληρωτής καθηγητής Καρδιολογίας στο ΑΠΘ, αναφέρθηκε σε ένα πραγματικό περιστατικό που αντιμετώπισε στην Α' Καρδιολογική Κλινική του νοσοκομείου ΑΧΕΠΑ, προκειμένου να καταδείξει τη συσχέτιση της ψωρίασης με καρδιαγγειακά συμβάματα. Σύμφωνα με τις οδηγίες, οι καρδιολόγοι εκτιμούν τον συνολικό καρδιαγγειακό κίνδυνο των ασθενών, συνεκτιμώντας στο ιστορικό την ύπαρξη και χρόνιων φλεγμονωδών παθήσεων, μεταξύ αυτών και της ψωρίασης.

Όπως ανέφερε, ο καρδιαγγειακός κίνδυνος στους ασθενείς με ψωρίαση είναι αυξημένος κατά 13% ως 33% σε σχέση με τον γενικό πληθυσμό. Ο κίνδυνος εμφράγματος μυοκαρδίου είναι πολύ μεγαλύτερος σε ασθενείς με σοβαρή ψωρίαση, ενώ οι ασθενείς με ψωρίαση που παθαίνουν έμφραγμα είναι κατά 5 χρόνια νεότεροι από τους ασθενείς που δεν έχουν ψωρίαση. "Το παθαίνουν νωρίτερα ηλικιακά, και μάλιστα ανά έτος ψωρίασης αυξάνεται κατά 1% ο απόλυτος καρδιαγγειακός κίνδυνος", σημείωσε και πρόσθεσε: "Οι ασθενείς που έχουν ψωρίαση και ψωριασική αρθρίτιδα έχουν μεγαλύτερο κίνδυνο, λόγω μεγαλύτερης φλεγμονής. Και η φλεγμονή φαίνεται ότι είναι αυτή που προκαλεί τα καρδιαγγειακά συμβάματα".

Όπως είπε χαρακτηριστικά ο καρδιολόγος, "ένας ασθενής με ψωρίαση μοιάζει με τον ασθενή που έχει στεφανιαία νόσο", καθώς υπάρχει αλληλεπίδραση με την παχυσαρκία, το μεταβολικό σύνδρομο και με παράγοντες κινδύνου όπως η υπέρταση, η υψηλή χοληστερόλη και το κάπνισμα. Όλοι αυτοί οι παράγοντες συνεκτιμώνται και το συνολικό σκορ υπολογίζει τον καρδιαγγειακό κίνδυνο.

Για τη μείωση του κινδύνου οι γιατροί συνιστούν διατροφή, απώλεια βάρους και συστηματική άσκηση.