Αναβολισμός και καταβολισμός: Ο ρόλος τους στον μεταβολισμό

Ό αναβολισμός και ο καταβολισμός μπορεί να μην είναι όροι που ακούγονται συχνά, αλλά χρησιμοποιούνται από γιατρούς και διαιτολόγους για να δημιουργήσουν προγράμματα διατροφής με σκοπό να επηρεάσουν τον μεταβολισμό και να ενισχύσουν την υγεία του οργανισμού. Τι ακριβώς είναι όμως ο αναβολισμός και ο καταβολισμός;

Τι είναι ο καταβολισμός;

Ο καταβολισμός συμβαίνει όταν χωνεύετε το φαγητό. Για παράδειγμα, είναι η διαδικασία που διαλύει το ψωμί σε γλυκόζη. Αυτή η διαδικασία παίρνει μεγαλύτερες δομές όπως πρωτεΐνες, λίπη ή ιστούς και τις διασπά σε μικρότερες μονάδες όπως κύτταρα ή λιπαρά οξέα. Και αν το σώμα σας δεν λαμβάνει την τροφή και τα θρεπτικά συστατικά που χρειάζεται για να τροφοδοτήσει τις καθημερινές σας ενέργειες, ο καταβολισμός είναι ο μηχανισμός που διασπά τους μυς και το λίπος για ενέργεια.

Τι είναι ο αναβολισμός;

Ο αναβολισμός είναι το αντίθετο του καταβολισμού: Είναι ο μηχανισμός που παίρνει μικρότερες μονάδες όπως θρεπτικά συστατικά, κύτταρα ή αμινοξέα και τα συνδέει μεταξύ τους για να δημιουργήσει μεγαλύτερες δομές. Ένα παράδειγμα αναβολισμού είναι όταν το σώμα σας προσπαθεί να θεραπεύσει ένα τραύμα. Προσθέτει ιστό και δομές γύρω από αυτό.

Τι ρόλο παίζουν οι ορμόνες σε αυτό;

Οι ορμόνες λειτουργούν ως αγγελιαφόροι, λέγοντας στο σώμα σας ποιες λειτουργίες πρέπει να εκτελέσει, και δραστηριοποιούν επίσης τον αναβολισμό και τον καταβολισμό.

Οι καταβολικές ορμόνες συχνά ενεργοποιούνται λόγω του στρες. Είναι οι: Αδρεναλίνη, κορτιζόλη, γλυκαγόνη και κυτοκίνες.

Οι αναβολικές ορμόνες είναι υπεύθυνες για την ανάπτυξη και την επισκευή των ιστών. Αυτές είναι: Οιστρογόνα, τεστοστερόνη, ινσουλίνη, ανθρώπινη αυξητική ορμόνη.

Μπορώ να ελέγξω τον μεταβολισμό μου;

Πολλοί ανεξέλεγκτοι παράγοντες, όπως η ηλικία, το φύλο και τα γονίδια, επηρεάζουν τον μεταβολισμό σας. Μπορείτε όμως να φέρετε αλλαγές υιοθετώντας τις παρακάτω καλές συνήθειες:

• Τρώτε υψηλής ποιότητας πρωτεΐνες, λίπη και υδατάνθρακες.
• Αποφύγετε τα επεξεργασμένα τρόφιμα.
• Περιορίστε το αλκοόλ και αποφύγετε το κάπνισμα και τη χρήση ουσιών.
• Κοιμηθείτε τουλάχιστον επτά ώρες κάθε νύχτα.
• Βρείτε υγιεινούς τρόπους για να ανακουφιστείτε από το άγχος (χόμπι, παρέες, γυμναστική).
• Πίνετε άφθονο νερό.
• Ασκηθείτε τακτικά.

Πώς επηρεάζουν τα τρόφιμα τον αναβολισμό και τον καταβολισμό;

Ο καταβολισμός λειτουργεί ανεξάρτητα από το τι δίνετε στο σώμα σας. Διασπά το φαγητό είτε είναι πρόχειρο, είτε θρεπτικό. Ό,τι δεν χρησιμοποιεί για ενέργεια επιτόπου, το αποθηκεύει για αργότερα - αυτό που όλοι καταλήγουμε να βλέπουμε ως περιττά κιλά. Ο αναβολισμός, από την άλλη, λειτουργεί διαφορετικά. Η διαδικασία θα γίνει σωστά μόνο όταν λαμβάνετε αρκετά θρεπτικά συστατικά μέσω τροφών όπως λαχανικά, φρούτα και άπαχα κρέατα. Το σώμα σας χρειάζεται δομικά στοιχεία υψηλής ποιότητας για αναπτυχθεί και να φροντίσει τον εαυτό του.

Ο αναβολισμός και ο καταβολισμός είναι κρίσιμα μέρη του μεταβολισμού σας. Τροφοδοτούν τις καθημερινές σας δραστηριότητες, από το απλό περπάτημα μέχρι το να κλείσει ένα σπυράκι που έσπασε. Ο καλύτερος τρόπος για να υποστηρίξετε αυτές τις διαδικασίες και να τονώσετε τον μεταβολισμό σας είναι να υιοθετήσετε υγιεινές συνήθειες.