Ανταγωνισμός σε αδέρφια: Πότε είναι πρόβλημα;

Δεν είναι πρόσφατη ανακάλυψη ότι τα αδέρφια έχουν την τάση να μαλώνουν συχνά και να ανταγωνίζονται το ένα το άλλο. Όλοι ξέρουμε τι λέει η θρησκεία για τα πρώτα κιόλας αδέρφια στην ανθρωπότητα. Ας δούμε όμως τι λένε και οι ειδικοί.

Αυτό το είδος ανταγωνιστικής σχέσης συμβαίνει συχνότερα σε αδέρφια κοντινής ηλικίας, αλλά μπορεί επίσης να συμβεί και σε μεγαλύτερα κενά ηλικίας. Και δεν μιλάμε για ανταγωνισμό που αφορά συνηθισμένα πράγματα (π.χ. ποιος τα πάει καλύτερα στο σχολείο), αλλά για πράγματα που μερικές φορές μπορεί να είναι εντελώς τυχαία. Αυτό συμβαίνει ακόμα πιο έντονα σε μικρές ηλικίες.

Η σχέση με τα αδέρφια είναι μια από τις πρώτες και πιο μακροχρόνιες σχέσεις που αναπτύσσουν οι άνθρωποι. Τα αδέρφια είναι η πρώτη ομάδα συνομηλίκων ενός παιδιού όπου μαθαίνουν κρίσιμες κοινωνικές δεξιότητες όπως πώς να μοιράζονται, πώς να διαχειρίζονται τις συγκρούσεις και πώς να επικοινωνούν. Και οι ευκαιρίες για σύγκρουση είναι πολλές, όσα περίπου και τα νέα συναισθήματα που πρέπει να μάθουν τα παιδιά. Επίσης, οι περισσότεροι από αυτούς τους καυγάδες δεν έχουν να κάνουν με τις αφορμές τους, αλλά μάλλον με τη σειρά γέννησης και τη δυναμική της οικογένειας.

Για τα πρωτότοκα παιδιά, η μεγαλύτερη πηγή ασφάλειας και θαυμασμού προέρχεται από τους γονείς τους. Με το να μπαίνει ένα μικρότερο αδερφάκι στην εξίσωση, το μεγαλύτερο παιδί θα νιώσει ότι χρειάζεται να ανταγωνιστεί για να κερδίσει την προσοχή τους.

Αυτός ο ανταγωνισμός δεν είναι αναγκαστικά κακό πράγμα, αλλά σίγουρα κάνει τους γονείς να πρέπει να σκεφτούν και να πράξουν έξυπνα. Επειδή αν ο ανταγωνισμός μείνει ανεξέλεγκτος ή αν αγνοηθεί (ή και ενθαρρυνθεί) από τους γονείς, οι επιπτώσεις μπορούν να είναι αρκετά σοβαρές και μακροχρόνιες. Πρέπει να γίνει μια σκόπιμη προσπάθεια για να ενισχύσετε τη συνεργασία και να κατευθύνετε την προσοχή στα προβλήματα καθώς προκύπτουν.

Μερικές φορές, οι ενήλικες μπορεί να αναπτύξουν αδερφική αντιπαλότητα αργότερα στη ζωή τους, ακόμη και αν δεν είχαν ποτέ τέτοιου είδους σχέση νωρίτερα στην παιδική τους ηλικία. Όταν συμβαίνει αυτό, είναι συχνά αποτέλεσμα της αδυναμίας διαχείρισης της σύγκρουσης με προληπτικό τρόπο ή λόγω υποκείμενων καταστάσεων ψυχικής υγείας όπως το άγχος και η κατάθλιψη.

Αυτές είναι μερικές συμβουλές για να ελέγξετε καλύτερα την κατάσταση:

• Μείνετε ψύχραιμοι
• Δώστε προσοχή σε αυτό που κάνουν τα παιδιά σας, ώστε να μπορείτε να επέμβετε πριν ξεκινήσει ή κλιμακωθεί μια κατάσταση. Διατηρήστε την ψυχραιμία σας και τα παιδιά σας θα μάθουν να κάνουν το ίδιο.
• Δημιουργήστε ένα περιβάλλον συνεργασίας
• Αποφύγετε να συγκρίνετε τα παιδιά σας, να προτιμάτε το ένα έναντι του άλλου ή να ενθαρρύνετε τον ανταγωνισμό μεταξύ τους. Αντίθετα, δημιουργήστε ευκαιρίες συνεργασίας και συμβιβασμού, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να παίξουν μαζί και να μοιραστούν χρόνο μαζί σας.
• Δώστε εσείς το καλό παράδειγμα
• Το πώς αλληλεπιδρούν οι γονείς μεταξύ τους αποτελεί παράδειγμα για το πώς πρέπει να αλληλεπιδρούν τα παιδιά. Αν τα παιδιά σας βλέπουν ότι εσείς ή ο σύντροφός σας έχετε έντονες διαφωνίες που καταλήγουν σε φωνές, είναι πιο πιθανό να κάνουν το ίδιο και να το δουν ως τον σωστό τρόπο χειρισμού των προβλημάτων τους.

Περάστε χρόνο και ξεχωριστά με τα παιδιά

Είναι πολύ πιθανό τα παιδιά σας να έχουν διαφορετικές ασχολίες ή αγαπημένους τρόπους να περνούν τον χρόνο τους. Περάστε χρόνο και ξεχωριστά, κάνοντας αυτά που τους αρέσουν, και μιλήστε μαζί τους για να βρείτε ποιες δραστηριότητες μπορείτε να κάνετε και οι τρεις μαζί για να περάσετε όμορφα. Τα παιδιά λατρεύουν να αισθάνονται χρήσιμα και αυτό μπορεί να σας βοηθήσει να τους μάθετε για την αξία της συνεργασίας.

Η δικαιοσύνη και η ισοτιμία είναι διαφορετικά πράγματα

Καλώς ή κακώς, ένα παιδί δέκα χρονών και ένα παιδί πέντε χρονών δεν μπορούν να έχουν την ίδια αντιμετώπιση. Ούτε στο τι δώρα θα τους πάρουμε, ούτε στο πώς θα περάσουν τον χρόνο τους, ούτε στην τιμωρία. Το να αντιμετωπίζετε τα παιδιά σας ισότιμα έχει να κάνει με την αγάπη που τους δίνετε. Αλλά πρέπει να είστε και δίκαιοι και να μην γενικεύετε, επειδή αυτό θα κάνει τα παιδιά σας να νιώσουν ότι δεν ασχολείστε αρκετά.