Γιατί είναι πιο ευάλωτες σε καρδιαγγειακά οι γυναίκες μετά την εμμηνόπαυση - Επιστημονική ανασκόπηση

Τους παράγοντες που αυξάνουν τον κίνδυνο εκδήλωσης καρδιαγγειακών κατά την εμμηνόπαυση, παρουσιάζουν σε επιστημονική ανάλυση, η οποία δημοσιεύτηκε πρόσφατα στο επιστημονικό περιοδικό Best Practice & Research Clinical Endocrinology & Metabolism. 

Η ανάλυση υπογράφεται από τον Παναγιώτη Αναγνωστή από την Ιατρική Σχολή του Αριστοτέλειου Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης και τον John C. Stevenson από το βρετανικό νοσοκομείο Royal Brompton and Harefield.

Όπως αναφέρουν, η μείωση των οιστρογόνων μετά την εμμηνόπαυση αυξάνει τον κίνδυνο ισχαιμικής καρδιακής νόσου, κυρίως σε γυναίκες με πρόωρη εμμηνόπαυση.

Η παθοφυσιολογική βάση της αθηροσκληρωτικής διαδικασίας είναι η συσσώρευση αρκετών παραγόντων κινδύνου, στους οποίους περιλαμβάνονται η κοιλιακή παχυσαρκία, η αθηρογενής δυσλιπιδαιμία, η αντίσταση στην ινσουλίνη και η αρτηριακή υπέρταση.

Η παρουσία αγγειοκινητικών συμπτωμάτων μπορεί να αυξήσει περαιτέρω αυτόν τον κίνδυνο, ειδικά σε γυναίκες μικρότερες των 60 ετών.

Η ορμονοθεραπεία της εμμηνόπαυσης έχει ευεργετική επίδραση στο λιπιδικό προφίλ και στην ομοιόσταση της γλυκόζης, καθώς και σε άμεσες αρτηριακές επιδράσεις. Μπορεί να μειώσει τον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου εάν ξεκινήσει έγκαιρα, δηλαδή κάτω από την ηλικία των 60 ετών ή εντός δεκαετίας από την τελευταία έμμηνο ρύση.

Σε κάθε περίπτωση, συνιστάται εξατομικευμένη προσέγγιση, λαμβάνοντας υπόψη τον συνολικό κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου και καρκίνου του μαστού του ασθενούς.

Διαφορές με άνδρες

Η καρδιαγγειακή νόσος είναι η κύρια αιτία θανάτου στις γυναίκες παγκοσμίως, που αποδίδεται κυρίως στη στεφανιαία νόσο και, σε μικρότερο βαθμό, στην εγκεφαλοαγγειακή ή περιφερική αρτηριακή νόσο.

Εκτός από την αποφρακτική νόσο, η οποία εμφανίζεται 7 έως 10 χρόνια αργότερα από ό,τι στους άνδρες, ο σπασμός της στεφανιαίας αρτηρίας και η στεφανιαία μικροαγγειακή δυσλειτουργία ευθύνονται κυρίως για τον επιπολασμό της ισχαιμικής νόσου στις γυναίκες.

Επιπλέον, σε σύγκριση με τους άνδρες, οι γυναίκες εμφανίζουν ένα πιο διάχυτο πρότυπο αθηροσκλήρωσης, με λιγότερες αγγειακές ασβεστώσεις, αλλά πιο συχνές μαλακές αθηρωματικές πλάκες, οι οποίες είναι πιο ευάλωτες σε ρήξη. Αυτές οι διαφορές αποδίδονται κυρίως στη διαφορική επίδραση των στεροειδών ορμονών του φύλου στα αγγεία.

Η μείωση των συγκεντρώσεων οιστρογόνων κατά την εμμηνόπαυση οδηγεί σε εξασθενημένη ενδοθηλιακή και αγγειακή λειτουργία και αυξημένη συστηματική φλεγμονή, ενισχύοντας περαιτέρω την αθηροσκληρωτική διαδικασία.

Η συσσώρευση παραγόντων κινδύνου καρδιαγγειακής νόσου, όπως κοιλιακή παχυσαρκία, αθηρογόνος δυσλιπιδαιμία, αντίσταση στην ινσουλίνη και αρτηριακή υπέρταση κατά την εμμηνόπαυση, μπορεί να αναστραφούν μετά την έγκαιρη χορήγηση της εμμηνοπαυσιακής ορμονοθεραπείας.

Το έλλειμμα οιστρογόνων επιδεινώνει όλους τους καρδιομεταβολικούς παράγοντες κινδύνου, αν και δεν έχει ακόμη τεκμηριωθεί ανεξάρτητος ρόλος στον κίνδυνο καρδιαγγειακής νόσου, ανεξαρτήτως γήρανσης.