Nόσος των λεγεωνάριων: Αύξηση των κρουσμάτων σύμφωνα με το ECDC

Η νόσος των λεγεωνάριων, μια σοβαρή μορφή πνευμονίας που προκαλείται από το βακτήριο Legionella, παρουσίασε σημαντική αύξηση εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης/Ευρωπαϊκού Οικονομικού Χώρου (ΕΕ/ΕΟΧ) το 2021, με πάνω από

10.700 αναφερόμενα κρούσματα και 704 γνωστούς θανάτους.

Σύμφωνα με την τελευταία έκθεση του ECDC για το θέμα αυτό, το 2021, στην ΕΕ/ΕΟΧ σημειώθηκε το υψηλότερο ετήσιο ποσοστό κοινοποίησης της νόσου των λεγεωναρίων μέχρι σήμερα, με 2,4 κρούσματα ανά 100.000 κατοίκους, με τέσσερις χώρες - την Ιταλία, τη Γαλλία, την Ισπανία και τη Γερμανία - να ευθύνονται για το 75% όλων των δηλωθέντων κρουσμάτων.

Οι άνδρες ηλικίας 65 ετών και άνω ήταν η πιο προσβεβλημένη ομάδα, με ποσοστό 8,9 κρουσμάτων ανά 100.000 κατοίκους.

Το 2021, υπήρξαν επίσης 895 κρούσματα λοιμώξεων από τη νόσο των λεγεωναρίων που σχετίζονται με ταξίδια, γεγονός που αντιπροσωπεύει αύξηση των κρουσμάτων κατά 38% σε σύγκριση με το 2020. Αυτό πιθανώς σχετίζεται με την άρση των περιορισμών της CoViD 19, καθώς οι λοιμώξεις που σχετίζονται με ταξίδια μειώθηκαν σημαντικά το 2020 σε σύγκριση με τα έτη πριν από την πανδημία.

Η αιτία του αυξημένου ποσοστού κοινοποιήσεων που παρατηρήθηκε πρόσφατα στην Ευρώπη παραμένει άγνωστη.

Οι παράγοντες που μπορεί να εξηγήσουν αυτές τις αυξήσεις περιλαμβάνουν αλλαγές στις εθνικές πολιτικές δοκιμών και στα συστήματα επιτήρησης, τη γήρανση του πληθυσμού της ΕΕ/ΕΟΧ και τον σχεδιασμό, την υποδομή και τη συντήρηση των συστημάτων νερού που χρησιμοποιούνται σε κτίρια.

Οι αλλαγές στο κλίμα και τα καιρικά φαινόμενα στην Ευρώπη και παγκοσμίως μπορούν επίσης να επηρεάσουν τόσο την εμφάνιση της Legionella στο περιβάλλον όσο και την έκθεση σε αερολύματα νερού που περιέχουν τα βακτήρια.

Η νόσος των λεγεωνάριων είναι μια ασθένεια που προκαλείται κυρίως από τη Legionella pneumophila, ένα είδος βακτηρίων που απαντάται συνήθως σε φυσικά περιβάλλοντα όπως το έδαφος και το νερό. Ωστόσο, όταν τα βακτήρια της λεγεωνέλλας αναπτύσσονται μέσα σε συστήματα νερού που παράγουν εισπνεύσιμα αερολύματα νερού, αποτελούν κίνδυνο για την υγεία των ατόμων.

Παραδείγματα τέτοιων συστημάτων περιλαμβάνουν πύργους ψύξης, συμπυκνωτές εξάτμισης, υγραντήρες, διακοσμητικά σιντριβάνια, υδρομασάζ και ντους. Οι ευνοϊκές συνθήκες για την ανάπτυξη της Legionella περιλαμβάνουν θερμοκρασίες νερού μεταξύ 25 και 42 °C, στάσιμο νερό με συσσώρευση ιζημάτων και χαμηλά επίπεδα βιοκτόνων.

Δεδομένου του σχετικά υψηλού ποσοστού θνησιμότητας και των προκλήσεων στον εντοπισμό και τον έλεγχο των περιβαλλοντικών πηγών, είναι ζωτικής σημασίας οι αρχές δημόσιας υγείας να παραμείνουν σε εγρήγορση για τον εντοπισμό συστάδων και κρουσμάτων μέσω της επιτήρησης.

Οι τακτικοί έλεγχοι για την παρουσία βακτηρίων Legionella και τα κατάλληλα μέτρα ελέγχου μπορούν να αποτρέψουν κρούσματα της νόσου των λεγεωναρίων σε χώρους τουριστικών καταλυμάτων, νοσοκομεία, εγκαταστάσεις μακροχρόνιας υγειονομικής περίθαλψης ή σε άλλα περιβάλλοντα όπου μεγάλοι πληθυσμοί που διατρέχουν υψηλότερο κίνδυνο μπορεί να εκτεθούν σε αερολύματα που περιέχουν τα βακτήρια.

Τα μέτρα αυτά μπορεί να περιλαμβάνουν:

• Εξασφάλιση τακτικής συντήρησης, καθαρισμού και απολύμανσης των συστημάτων νερού, συμπεριλαμβανομένων των υδραυλικών συστημάτων, των πύργων ψύξης, των υδρομασάζ και των διακοσμητικών σιντριβανιών.
• Διατήρηση των συστημάτων κρύου νερού κάτω από τους 20°C και των συστημάτων ζεστού νερού πάνω από τους 50°C για την πρόληψη της ανάπτυξης βακτηρίων.
• Εξασφάλιση της κατάλληλης ροής και κυκλοφορίας του νερού στα συστήματα νερού για την ελαχιστοποίηση του κινδύνου στάσιμου νερού.
• Απολύμανση των συστημάτων ζεστού νερού με υψηλά επίπεδα (50mg/l) χλωρίου για 2-4 ώρες μετά από εργασίες στο σύστημα και στους θερμοσίφωνες και πριν από την έναρξη κάθε θερμής περιόδου.
• Τακτικός καθαρισμός και απολύμανση των φίλτρων νερού, των πύργων ψύξης και των σχετικών σωλήνων που χρησιμοποιούνται στα συστήματα κλιματισμού.