Οι ατμοσφαιρικοί ρύποι προκαλούν πάνω από 280.000 θανάτους

Οι εκπομπές ατμοσφαιρικών ρύπων έχουν μειωθεί τις τελευταίες δύο δεκαετίες, με αποτέλεσμα καλύτερη ποιότητα του αέρα. Παρά τη βελτίωση αυτή όμως, η ατμοσφαιρική ρύπανση παραμένει ο μεγαλύτερος περιβαλλοντικός κίνδυνος για την υγεία στην Ευρώπη. Η έκθεση των ανθρώπων σε λεπτά σωματίδια και επίπεδα διοξειδίου του αζώτου πάνω από τις συστάσεις του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας προκαλεί 238.000 και 49.000 πρόωρους θανάτους, αντίστοιχα, το 2020. Αυτοί οι ρύποι συνδέονται με το άσθμα, τις καρδιακές παθήσεις και το εγκεφαλικό επεισόδιο.

Οι χαμηλότερες κοινωνικοοικονομικές ομάδες τείνουν να εκτίθενται σε υψηλότερα επίπεδα ατμοσφαιρικής ρύπανσης, ενώ οι ηλικιωμένοι, τα παιδιά και τα άτομα με προϋπάρχουσες παθήσεις είναι πιο ευαίσθητα. Πάνω από 1.200 θάνατοι σε άτομα κάτω των 18 ετών υπολογίζεται ότι προκαλούνται από την ατμοσφαιρική ρύπανση κάθε χρόνο στις χώρες μέλη του ΕΟΧ και στις συνεργαζόμενες χώρες.

Εκτός από τα θέματα υγείας, η ατμοσφαιρική ρύπανση μπορεί να επηρεάσει σημαντικά την οικονομία της Ευρώπης λόγω του αυξημένου κόστους υγειονομικής περίθαλψης, του μειωμένου προσδόκιμου ζωής και των χαμένων ημερών εργασίας σε όλους τους τομείς. Επίσης, βλάπτει τη βλάστηση και τα οικοσυστήματα, την ποιότητα του νερού και του εδάφους, καθώς και τα τοπικά οικοσυστήματα.  

Διαφορετικοί ατμοσφαιρικοί ρύποι συνδέονται με διαφορετικές πηγές:

1) Η οικιακή, εμπορική και θεσμική κατανάλωση ενέργειας  ήταν η κύρια πηγή  σωματιδίων  το 2020. Η βιομηχανία μεταποίησης και εξόρυξης ήταν επίσης σημαντική πηγή, ενώ  η γεωργία  ήταν εξίσου σημαντική πηγή ρύπων.  
2) Η γεωργία  ήταν η κύρια πηγή  αμμωνίας  και  μεθανίου  το 2020, υπεύθυνη για το 94% και το 56% των συνολικών εκπομπών, αντίστοιχα. Οι εκπομπές αμμωνίας μειώθηκαν μόνο κατά 8% από το 2005 έως το 2020. Αυτή ήταν η χαμηλότερη ποσοστιαία μείωση όλων των ρύπων.
3) Το 2020, οι οδικές μεταφορές  ήταν η κύρια πηγή  οξειδίων του αζώτου, υπεύθυνη για το 37% των εκπομπών. Οι εκπομπές οξειδίων του αζώτου μειώθηκαν κατά 48% μεταξύ 2005 και 2020.
4) Ο  τομέας του ενεργειακού εφοδιασμού ήταν η κύρια πηγή  διοξειδίου του θείου, υπεύθυνος για το 41% των εκπομπών το 2020. Οι εκπομπές διοξειδίου του θείου μειώθηκαν κατά 79% μεταξύ 2005 και 2020.
5) Οι  βιομηχανίες μεταποίησης και εξόρυξης και ο τομέας του ενεργειακού εφοδιασμού ήταν οι κύριες πηγές  εκπομπών βαρέων μετάλλων το 2020. Μεταξύ 2005 και 2020, οι μεγαλύτερες μειώσεις στις εκπομπές ήταν το νικέλιο (64%) και το αρσενικό (62%).

Πηγές:
https://www.eea.europa.eu/en/topics/in-depth/air-pollution