Θεσσαλονίκη: Αδειάζουν τα ψυγεία των Αιμοδοσιών

Σε καθεστώς ανασφάλειας βρίσκονται το τελευταίο διάστημα οι πάσχοντες από Μεσογειακή Αναιμία και άλλες αιμοσφαιρινοπάθειες, καθώς τα αποθέματα αίματος δεν επαρκούν για την κάλυψη των αναγκών τους. Στη Θεσσαλονίκη, πολλοί από τους 350 ασθενείς που υποβάλλονται δυο φορές το μήνα σε μετάγγιση στα νοσοκομεία Ιπποκράτειο, ΑΧΕΠΑ και Άγιος Παύλος, ειδοποιούνται ότι αυτή αναβάλλεται, ή λαμβάνουν τη μισή ποσότητα αίματος απ΄ αυτή που χρειάζονται (μια μονάδα αντί για δύο). Αποτέλεσμα της υπομετάγγισης είναι η υποβάθμιση της υγείας και της ποιότητας ζωής τους, καθώς και η αδυναμία προγραμματισμού των υποχρεώσεων και των αναγκών τους.

Το πρόβλημα συνδέεται με τη δραματική μείωση των αιμοδοσιών την περίοδο του Αυγούστου, λόγω διακοπών για μεγάλο μέρος των πολιτών και παύσης της δραστηριότητας των κινητών μονάδων. Μιλώντας στο iatronet.gr o πρόεδρος του Ελληνικού Συλλόγου Θαλασσαιμίας απευθύνει έκκληση προς τους πολίτες να βοηθήσουν με άμεση αιμοδοσία, ενώ η διευθύντρια του Κέντρου Αιμοδοσίας του Ιπποκράτειου νοσοκομείου Θεσσαλονίκης επισημαίνει την ανάγκη εκπαίδευσης των αιμοδοτών και σωστού προγραμματισμού αιμοδοσιών, προκειμένου να καλύπτονται οι ανάγκες καθ΄ όλη τη διάρκεια του έτους.

"Άδειασαν τα ψυγεία"

Ο Ελληνικός Σύλλογος Θαλασσαιμίας, που εκπροσωπεί 350 πάσχοντες στη Θεσσαλονίκη και άλλους 80 σε Ανατολική Μακεδονία – Θράκη, αναφέρει σε ανακοίνωσή του πως τα ψυγεία των αιμοδοσιών έχουν αδειάσει και απευθύνει έκκληση για εθελοντική αιμοδοσία, καθώς οι ανάγκες των πολυμεταγγιζόμενων ασθενών παραμένουν οι ίδιες όλο το χρόνο.

"Όταν κάνουμε μετάγγιση κλείνουμε ραντεβού και για την επόμενη φορά, μετά από 15 μέρες. Την παραμονή αυτής της ημερομηνίας η αιμοδοσία μας επιβεβαιώνει ότι υπάρχει διαθέσιμο αίμα και ότι μπορούμε να πάμε. Δυστυχώς αυτή την εποχή το τηλεφώνημα λέει αναβάλλεται", επισημαίνει στο iatronet.gr ο πρόεδρος του Συλλόγου, Βασίλης Δήμος (φωτογραφία πάνω). Σύμφωνα με τον ίδιο, μόνο για τη Μεσογειακή Αναιμία, απαιτούνται στη Θεσσαλονίκη καθημερινά 70 μονάδες αίματος. "Δηλαδή, 70 αιμοδότες κάθε μέρα πρέπει να αιμοδοτήσουν μόνο για εμάς. Αυτή την περίοδο δεν φτάνουμε ούτε τις μισές φιάλες και έτσι έχουμε τις μεγάλες αναβολές. Την περασμένη Παρασκευή υπήρξαν περίπου 50 αναβολές στο Ιπποκράτειο και σε άλλα νοσοκομεία".

Επιπτώσεις υπομετάγγισης

Ο πάσχων από θαλασσαιμία πρέπει να λαμβάνει κάθε 15 μέρες δύο μονάδες, δηλαδή 600 mg αίματος. Όταν του παρέχεται μια φιάλη, δηλαδή τα μισά mg, η αιμοσφαιρίνη δεν ανεβαίνει όσο πρέπει, με αποτέλεσμα σημαντική υποβάθμιση της ποιότητας ζωής. "Δεν λέμε ότι μπαίνει θέμα ζωής και θανάτου, αλλά ποιότητας ζωής. Ο αιματοκρίτης αντί να είναι 40 ή 45 που έχει κάποιος μη πάσχων, θα είναι 28 ή και 26. Επειδή υπάρχει πρωτόκολλο μεταγγίσεων, ο γιατρός λέει ότι δεν πρέπει να κατεβαίνει ο αιματοκρίτης κάτω από 30 και κάτω από 10 η αιμοσφαιρίνη, γιατί μετά αρχίζει και η δυσλειτουργία των οργάνων αλλά και η κόπωση του ίδιου του ασθενούς", εξηγεί ο κ. Δήμος, προσθέτοντας και τους περιορισμούς στην κοινωνική ζωή του πάσχοντα: "Δεν ξέρει πότε να πάρει άδεια από τη δουλειά του, δεν μπορεί να κανονίσει διακοπές, να ρυθμίσει άλλα ζητήματα. Είναι με το τηλέφωνο στο χέρι, περιμένοντας το τηλεφώνημα ότι υπάρχει αίμα και μπορεί να πάει να μεταγγιστεί. Υπάρχει μια ομηρία".

Χρειάζεται εκπαίδευση των αιμοδοτών

Ο Αύγουστος είναι η μεγαλύτερη από τις τρεις περιόδους στη διάρκεια του χρόνου στις οποίες παρουσιάζονται σοβαρές ελλείψεις στην επάρκεια αίματος. Μικρότερης διάρκειας δυσκολίες εμφανίζονται μετά από τις γιορτές των Χριστουγέννων και του Πάσχα. Όπως λέει στο iatronet.gr η διευθύντρια του Κέντρου Αιμοδοσίας του Ιπποκράτειου νοσοκομείου Θεσσαλονίκης, Παναγιώτα Χαλκιά, απαιτείται εκπαίδευση των αιμοδοτών ώστε να προγραμματίζουν τις αιμοδοσίες τους και σε αυτές τις περιόδους.

"Είναι λανθασμένη η άποψη ότι δεν γίνονται χειρουργεία τον Αύγουστο, άρα δεν υπάρχουν ανάγκες για αίμα. Γίνονται έκτακτα χειρουργεία, έχουμε τροχαία, χθες έγινε στο νοσοκομείο μας μεταμόσχευση ήπατος, που απαιτεί πολύ αίμα, ενώ τα άτομα με Μεσογειακή Αναιμία και άλλες αιμοσφαιρινοπάθειες μεταγγίζονται όλο το χρόνο, ό,τι και να γίνει", επισημαίνει η κ. Χαλκιά, προσθέτοντας πως μόνο ο σωστός προγραμματισμός των αιμοδοσιών μπορεί να καλύπτει τις ανάγκες στις περιόδους δυσκολίες.

Μια επιπλέον παράμετρος είναι ο περιορισμένος χρόνος ζωής του αίματος: «Δυστυχώς δεν είναι ένα προϊόν που το βάζουμε στο ψυγείο και το χρησιμοποιούμε όποτε θέλουμε. Πρέπει να καταλάβει ο κόσμος ότι είναι ζωντανό υλικό», υπογραμμίζει και εξηγεί: "Τα συμπυκνωμένα ερυθρά αιμοσφαίρια, δηλαδή το παράγωγο που δίνουμε για την αναιμία, διατηρούνται στα δικά μας ψυγεία από 35 ως 42 μέρες. Μέσα σε αυτό το διάστημα πρέπει να χρησιμοποιηθούν, αλλιώς θα καταστραφούν. Τα αιμοπετάλια μόνο 5 μέρες".

Οι υπεύθυνοι του Κέντρου Αιμοδοσίας προσπαθούν να καλύψουν όλες τις ανάγκες, έχοντας συχνά να σταθμίσουν διαφορετικά περιστατικά και ευελπιστούν πως η κατάσταση θα εξομαλυνθεί τις επόμενες εβδομάδες. «Έχουμε μια ευαισθησία στα άτομα με Μεσογειακή Αναιμία, δεν θέλουμε να πέσει πολύ ο αιματοκρίτης γιατί διεγείρονται εξωμυελικές εστίες αιμοποίησης, δεν θέλουμε να αλλάξουμε το πρόγραμμα της καθημερινότητάς τους. Σε καμία περίπτωση δεν αφήνουμε διαστήματα ως και ένα μήνα όπως ακούω να έχει συμβεί αλλού», σημειώνει η κ.Χαλκιά.

Μια επιπλέον δυσκολία ήρθε να προστεθεί με τον ιό του Δυτικού Νείλου, η οποία, ωστόσο, σύμφωνα με την διευθύντρια του Κέντρου Αιμοδοσίας δεν επηρεάζει τον αιμοδότη και τον λήπτη. "Πλέον, με την ένταξη όλων των περιοχών της Θεσσαλονίκης στις επηρεαζόμενες, ελέγχεται το αίμα όλων. Το αποτέλεσμα βγαίνει την ίδια μέρα από τον μοριακό έλεγχο και δεν αλλάζει κάτι", καταλήγει.