Κίρρωση του ήπατος: σιωπηλή ασθένεια με σοβαρές συνέπειες

Η κίρρωση του ήπατος είναι συχνή ασθένεια στη Γερμανία. Περίπου 250 στους 100.000 ανθρώπους πάσχουν από αυτήν. Λόγω των πολύπλοκων και ποικίλων εργασιών που επιτελεί το ήπαρ στον υγιή οργανισμό, η απώλεια λειτουργικών ηπατικών κυττάρων έχει ως αποτέλεσμα μια περίπλοκη και συνήθως προοδευτική κλινική εικόνα.

Το 50-70% όλων των κίρρωσεων του ήπατος είναι κυρίως αλκοολικής προέλευσης. Οι ιογενείς ηπατίτιδες παίζουν επίσης σημαντικό ρόλο. Πολυάριθμες άλλες ασθένειες και η ηπατοτοξικότητα των φαρμάκων μπορούν επίσης να αποτελέσουν αιτία κίρρωσης, αν και λιγότερο συχνά. Μεταξύ αυτών περιλαμβάνονται μεταβολικά νοσήματα όπως η αιμοχρωμάτωση, η νόσος του Wilson (διαταραχή του μεταβολισμού του χαλκού), η ανεπάρκεια α-1-αντιθρυψίνης ή αγγειακές συμφορητικές παθήσεις του ήπατος όπως το σύνδρομο Budd-Chiari.

Της κίρρωσης προηγείται είτε ηπατική ίνωση είτε λιπώδες ήπαρ. Σύμφωνα με τη νέα ονοματολογία, οι παθήσεις του λιπώδους ήπατος ονομάζονται "στεατική ηπατική νόσος" (SLD). Η ίνωση και η SLD μπορούν να οδηγήσουν σε κίρρωση, αλλά είναι αναστρέψιμες στα αρχικά στάδια. Βασικά, το ήπαρ έχει υψηλή ικανότητα αυτοΐασης σε σύγκριση με άλλα όργανα. Εν τω μεταξύ, υπάρχουν ακόμη αυξανόμενες ενδείξεις ότι ακόμη και η κίρρωση του ήπατος μπορεί να είναι αναστρέψιμη στα αρχικά στάδια.

Μόνο όταν ένα μεγάλο μέρος των ηπατικών κυττάρων έχει μετατραπεί σε μη λειτουργικό ιστό, οι ασθενείς παρατηρούν συμπτώματα. Σε αυτό το στάδιο, η πλήρης αναγέννηση δεν είναι πλέον δυνατή. Στο "σιωπηλό" στάδιο, η νόσος συχνά διαγιγνώσκεται μόνο τυχαία ή παραμένει απαρατήρητη για πολλά χρόνια.

Οι χρόνια επίμονες φλεγμονώδεις διεργασίες στον ηπατικό ιστό οδηγούν σε αντιδραστικό πολλαπλασιασμό του συνδετικού ιστού και σε ουλές με σχηματισμό οζιδίων (ίνωση). Ως αποτέλεσμα της καταστροφής της αρχιτεκτονικής του ήπατος με τους λοβούς και τα αγγεία του, τα ηπατοκύτταρα χάνουν τη λειτουργία τους και συρρικνώνονται. Εάν το ήπαρ είναι ουλώδες όπως ο συνδετικός ιστός, ονομάζεται κίρρωση, η οποία χωρίζεται σε στάδια από το Α έως το Γ.

Τα στάδια της κίρρωσης του ήπατος ταξινομούνται σύμφωνα με τη βαθμολογία Child-Pugh (που πήρε το όνομά της από τους δύο περιγραφικούς δείκτες). Αυτό περιλαμβάνει τα επίπεδα αλβουμίνης και χολερυθρίνης, την ποσότητα ασκίτη, την παρουσία ηπατικής εγκεφαλοπάθειας και την τιμή Quick (ή INR). Ήπια κίρρωση υπάρχει στο στάδιο Α, ενώ η βαθμολογία C είναι η υψηλότερη κατηγορία.

Τα στάδια δεν υποδηλώνουν άμεσα τον βαθμό ηπατικής δυσλειτουργίας, όπως συχνά θεωρείται, αλλά προβλέπουν την πιθανότητα επιβίωσης του ασθενούς σε ένα έτος. Αυτή είναι σχεδόν 100% στο στάδιο Α, ενώ στο στάδιο Γ το ποσοστό θνησιμότητας μετά από ένα έτος είναι πάνω από 60%.