Συνδυαστική θεραπεία ευνοεί τη διαφοροποίηση των κυττάρων του νευροβλαστώματος

Στο μέλλον, τα νευροβλαστώματα στα παιδιά θα μπορούσαν να αντιμετωπίζονται με σημαντικά λιγότερες παρενέργειες από τη χημειοθεραπεία που χρησιμοποιείται σήμερα. Αυτό δείχνουν πειράματα σε κυτταρικές καλλιέργειες και ζωικά μοντέλα, τα αποτελέσματα των οποίων παρουσιάζουν ερευνητές από το Ηνωμένο Βασίλειο στο περιοδικό "Developmental Cell".

Η νέα θεραπευτική προσέγγιση θα μπορούσε να ονομαστεί "θεραπεία διαφοροποίησης", επειδή δεν αφορά τη θανάτωση των καρκινικών κυττάρων, αλλά την ενθάρρυνση των καρκινικών κυττάρων μεταμορφωθούν και να διαφοροποιηθούν σε φυσιολογικά κύτταρα που δεν διαιρούνται πλέον.

Η έρευνα βρίσκεται ακόμη σε πολύ πρώιμο στάδιο. Η προσέγγιση δεν έχει ακόμη δοκιμαστεί σε ασθενείς. Αλλά τα φάρμακα που χρησιμοποιούνται είναι ήδη εγκεκριμένα - η παλβοκικλίμπη, ένας αναστολέας CDK4/6, χρησιμοποιείται για τη θεραπεία ορισμένων μορφών καρκίνου του μαστού και το ρετινοϊκό οξύ χρησιμοποιείται για τη θεραπεία ασθενών με νευροβλάστωμα που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο υποτροπής.

Το νευροβλάστωμα είναι η τρίτη κύρια αιτία θανάτου από καρκίνο στα παιδιά, μετά τους όγκους του εγκεφάλου και τις λευχαιμίες. Περίπου τα μισά νευροβλαστώματα προέρχονται από τα επινεφρίδια. Οι υπόλοιποι όγκοι εμφανίζονται σε άλλες περιοχές της κοιλιάς και κατά μήκος της σπονδυλικής στήλης.

Κατά τη φυσιολογική ανάπτυξη, τα πρόδρομα κύτταρα των συμπαθητικών επινεφριδίων από τη νευρική ακρολοφία (µεταναστευτικός πληθυσµός κυττάρων από τον οποίο προκύπτουν διάφοροι κυτταρικοί τύποι) διαφοροποιούνται σε τύπους κυττάρων όπως οι συμπαθητικοί νευρώνες, τα επινεφριδιακά χρωματοφινικά κύτταρα και τα κύτταρα Schwann.

Τα νευροβλαστώματα προκύπτουν όταν εκφυλισμένα, ανώριμα πρόδρομα κύτταρα του συμπαθητικού νευρικού συστήματος - αντί να σχηματίσουν ώριμους νευρώνες - συνεχίζουν να διαιρούνται. Όμως σε ορισμένα νευροβλαστώματα, μπορεί να εμφανιστεί αυτόματη ύφεση, καθώς τα καρκινικά κύτταρα αρχίζουν να διαφοροποιούνται.

Ο καρκίνος ποικίλλει ως προς την επιθετικότητά του, ανάλογα με τον βαθμό διαφοροποίησης των καρκινικών κυττάρων. Οι όγκοι με τα πιο ώριμα, υψηλά διαφοροποιημένα κύτταρα είναι οι λιγότερο επιθετικοί. Οι λιγότερο διαφοροποιημένοι όγκοι έχουν τον υψηλότερο κίνδυνο υποτροπής και θανάτου.

Η χημειοθεραπεία ενέχει κίνδυνο οξέων και μακροπρόθεσμων παρενεργειών

"Η έκβαση του νευροβλαστώματος είναι μεταβλητή, ορισμένα παιδιά μπορούν να θεραπευτούν με χειρουργική επέμβαση ή χημειοθεραπεία. Άλλα χρειάζονται χημειοθεραπεία σε πολύ υψηλές δόσεις - και ορισμένα παρουσιάζουν υποτροπές και χρειάζονται εκ νέου θεραπεία", ανέφερε η επικεφαλής συγγραφέας Anna Philpott από το Wellcome-MRC Cambridge Stem Cell Institute στο Πανεπιστήμιο του Cambridge στο Ηνωμένο Βασίλειο.

Εν μέρει, η χημειοθεραπεία στη θεραπεία του νευροβλαστώματος προκαλεί σχετικά ήπιες, προσωρινές παρενέργειες, αλλά λόγω της εξασθένησης του ανοσοποιητικού συστήματος μπορεί επίσης να εμφανιστούν απειλητικές για τη ζωή λοιμώξεις.

Υπάρχουν επίσης μακροπρόθεσμοι κίνδυνοι, όπως απώλεια ακοής, διαταραχές ανάπτυξης και υπογονιμότητα. Ορισμένα παιδιά αναπτύσσουν δευτερογενείς καρκίνους λόγω της χημειοθεραπείας που χρησιμοποιείται για τη θεραπεία του νευροβλαστώματος.

"Γνωρίζουμε από μελέτες της φυσιολογικής ανάπτυξης: Εάν επιβραδύνετε την κυτταρική διαίρεση, τα κύτταρα αρχίζουν να διορθώνονται μόνα τους. Επιστρέφουν στη σωστή πορεία όσον αφορά τη διαφοροποίηση", εξήγησε η πρώτη συγγραφέας Kirsty Ferguson, επίσης από το Ινστιτούτο Βλαστοκυττάρων του Κέιμπριτζ.

Κια καταλήγει: "Θέλαμε να δούμε αν ήταν δυνατόν να ξεκινήσει αυτή η διαδικασία αυτοδιόρθωσης στα κύτταρα του νευροβλαστώματος".