Στ. Λουκίδης: ''Μέσω του ΠΕΚΠ επιτυγχάνεται η έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του πνεύμονα, βελτιώνοντας τα ποσοστά επιβίωσης έως και 20%''

Ο καρκίνος του πνεύμονα παραμένει μία από τις βασικότερες αιτίες θανάτου παγκοσμίως. Η έγκαιρη διάγνωση όμως σε αρχικά στάδια, μπορεί να οδηγήσει σε περισσότερες θεραπευτικές επιλογές και σε μεγαλύτερα ποσοστά επιβίωσης. Με αυτό τον στόχο η Ελληνική Πνευμονολογική Εταιρεία (ΕΠΕ) δημιούργησε και δημοσιοποίησε κατευθυντήριες οδηγίες για τον προσυμπτωματικό έλεγχο του καρκίνου του πνεύμονα (ΠΕΚΠ), ως αποτέλεσμα των δεσμεύσεων της Χάρτας, του εγγράφου ηθικής δέσμευσης της κοινωνικής πρωτοβουλίας «Ανάσα Ζωής», που από το 2020 με τη στήριξη της Johnson & Johnson, προάγει την έγκαιρη διάγνωση και τη διακοπή καπνίσματος.

Το iatronet.gr συνομίλησε με τον Στέλιο Λουκίδη, πρόεδρο της ΕΠΕ, αναλύοντας τις οδηγίες ΠΕΚΠ και τη σημασία της συμβολής της Πολιτείας για τη διαμόρφωση μίας κουλτούρας πρόληψης.

Με τα ποσοστά καρκίνου του πνεύμονα στην Ελλάδα να παραμένουν μεταξύ των υψηλότερων στην Ευρώπη, πόσο εφικτό είναι να καταπολεμηθεί η νόσος;

Γι’ αυτόν ακριβώς τον λόγο δημιουργήθηκαν και κατατέθηκαν στο Υπουργείο Υγείας οι κατευθυντήριες οδηγίες του Προσυμπτωματικού Ελέγχου, παρέχοντας σαφείς και τεκμηριωμένες συστάσεις, βασισμένες σε εγχώρια δεδομένα, σχετικά με το ποιος πρέπει να υποβάλλεται σε προληπτικό έλεγχο για τον καρκίνο του πνεύμονα και πώς αυτός πρέπει να διεξάγεται.

Προχωρήσαμε σε διεπιστημονική συνεργασία με την Ελληνική Ακτινολογική Εταιρεία, την Ελληνική Εταιρεία Χειρουργών Θώρακος, Καρδιάς, Αγγείων καθώς και με την υποστήριξη της Εταιρείας Ογκολόγων Παθολόγων Ελλάδας, μέσω μιας εκτεταμένης συνεργατικής προσπάθειας διάρκειας 19 μηνών και την ενεργή συμμετοχή 55 εξειδικευμένων επιστημόνων υγείας. Μέσω των κατευθυντήριων οδηγιών ΠΕΚΠ αναδεικνύεται η σημασία της ενημέρωσης και της εκπαίδευσης που οφείλουν να λάβουν οι επαγγελματίες υγείας, ώστε να αναγνωρίζουν και να παραπέμπουν τα άτομα υψηλού κινδύνου στην προληπτική εξέταση της Αξονικής Τομογραφίας Χαμηλής Δόσης Ακτινοβολίας.

Ποιοι συνιστάται να προχωρούν στην προληπτική εξέταση; Χρειάζεται να υπάρχουν συμπτώματα;

Με βάση τα ελληνικά δεδομένα, προσδιορίζουμε ποιοι είναι οι υποψήφιοι και με ποιο τρόπο μπορούν να συμμετέχουν στον ΠΕΚΠ. Συγκεκριμένα, ως άτομα υψηλού κινδύνου ορίζονται τα άτομα ηλικίας 50-80 ετών, νυν ή πρώην καπνιστές που έχουν διακόψει το κάπνισμα εντός δεκαπενταετίας, καθώς και άτομα που κάπνιζαν ή συνεχίζουν να καπνίζουν 1 πακέτο τσιγάρα για περισσότερο από 20 χρόνια.

Με βάση τα παραπάνω κριτήρια, γίνεται και η παραπομπή τους στην προληπτική εξέταση, η οποία σε περίπτωση ανίχνευσης του καρκίνου σε αρχικά στάδια παρέχει τη δυνατότητα περισσότερων θεραπευτικών επιλογών καθώς και τη βελτίωση των ποσοστών επιβίωσης έως και 20%. Δυστυχώς, στην Ελλάδα, τα 2/3 των ασθενών όταν θα φτάσουν στο σημείο να αναζητήσουν βοήθεια θα έχουν ήδη συμπτώματα και η νόσος τους θα είναι σε προχωρημένο στάδιο. Αυτό προσπαθούμε να αποτρέψουμε με την εφαρμογή του ΠΕΚΠ.

Ποιος είναι ο ρόλος που πρέπει να διαδραματίσει η Πολιτεία για να διασφαλιστεί η αποτελεσματική εφαρμογή των κατευθυντήριων γραμμών ΠΕΚΠ;

Για να έχουν αντίκτυπο αυτές οι κατευθυντήριες γραμμές, η Πολιτεία χρειάζεται να διαδραματίσει ενεργό ρόλο στην εφαρμογή τους και στην προώθηση της ευρείας υιοθέτησής τους. Αυτό περιλαμβάνει την εκπαίδευση των επαγγελματιών υγείας σε όλα τα επίπεδα περίθαλψης. Στόχος μας είναι οι επαγγελματίες υγείας να έχουν τη γνώση ώστε να εντοπίζουν και να παραπέμπουν άτομα υψηλού κινδύνου για τον ΠΕΚΠ.

Το πιο σημαντικό είναι ότι η Πολιτεία οφείλει να συμβάλλει στη μακροπρόθεσμη παροχή ασφαλιστικής κάλυψης για την προληπτική εξέταση, καθώς και στη σταδιακή διεύρυνση της δυνατότητας πρόσβασης συμμετοχής πολιτών στο πρόγραμμα ΠΕΚΠ. Αυτό απαιτεί την ευθυγράμμιση των πολιτικών υγείας, συνεργασία και συνέργεια μεταξύ δημόσιας και ιδιωτικής υγειονομικής περίθαλψης, σταθερή δέσμευση και συνέπεια.  Από την πλευρά μας, με την κοινωνική πρωτοβουλία «Ανάσα Ζωής», προσπαθούμε να ευαισθητοποιήσουμε την Πολιτεία, τους επαγγελματίες υγείας και τους πολίτες σχετικά με τα οφέλη της προληπτικής εξέτασης και της διακοπής του καπνίσματος.

Ποια είναι η σημασία της διακοπής καπνίσματος για την πρόληψη του καρκίνου του πνεύμονα; Πώς μπορεί κάποιος να διακόψει αυτή τη βλαβερή συνήθεια;

Η διακοπή του καπνίσματος προσφέρει άμεσα και μακροχρόνια οφέλη για την υγεία και είναι σημαντικό να υπάρχει η κατάλληλη καθοδήγηση και υποστήριξη από τους επαγγελματίες υγείας. Οι καπνιστές χρειάζεται να ενημερωθούν ότι μπορούν πλέον να ζητήσουν βοήθεια και από σχετικά Ιατρεία Διακοπής Καπνίσματος, καθώς και στα φαρμακεία, τα οποία πλέον παρέχουν ολοκληρωμένες υπηρεσίες διακοπής καπνίσματος.

Μπορεί κάποιος να σταματήσει αυτή τη βλαβερή συνήθεια ζητώντας την κατάλληλη βοήθεια από τον φαρμακοποιό ή τον γιατρό του, και να προχωρήσει στη διακοπή του καπνίσματος με τις κατάλληλες μεθόδους, όπως προϊόντα υποκατάστασης νικοτίνης. Ένας ειδικός μπορεί όχι μόνο να ενημερώσει για τα πρώτα βήματα αλλά και να καθοδηγήσει κατά τη διάρκεια της προσπάθειας διακοπής του καπνίσματος με την κατάλληλη υποστηρικτική θεραπεία. Είναι σημαντικό οι πολίτες να ενημερωθούν για τα οφέλη της διακοπής καπνίσματος, όπως ότι μετά από 1 έτος, ο κίνδυνος καρδιαγγειακού επεισοδίου μειώνεται στο μισό, ενώ ο κίνδυνος καρκίνου του πνεύμονα μειώνεται στο μισό, 10 χρόνια μετά τη διακοπή.