SOS για το αίμα - Αποκλείονται αιμοδότες λόγω ιώσεων - Αναβάλλονται μεταγγίσεις

Οι εορτές Χριστουγέννων και Πρωτοχρονιάς, μαζί με αυτές του Πάσχα, αλλά και τις διακοπές του Αυγούστου, είναι οι τρεις δύσκολες περίοδοι για τα Κέντρα Αιμοδοσίας της χώρας, που αγωνιούν για την εξασφάλιση των αναγκαίων ποσοτήτων αίματος, προκειμένου να εξυπηρετήσουν τους ασθενείς με μεσογειακή αναιμία, αλλά και τα χειρουργεία, τις μεταμοσχεύσεις και άλλες ανάγκες.

Η έξαρση ιώσεων αυτής της περιόδου, πρόσθεσε έναν ακόμη παράγοντα ανασφάλειας, καθώς μεγάλο ποσοστό δυνητικών αιμοδοτών αποκλείονται λόγω ενεργής ή πρόσφατης ασθένειας. Αποτέλεσμα είναι να καταγράφονται σοβαρές ελλείψεις αίματος, παρόλο που έχει παρέλθει η εορταστική περίοδος και έχουμε εισέλθει στο δεύτερο δεκαπενθήμερο του Ιανουαρίου. Θαλασσαιμικοί ενημερώνονται πως η προγραμματισμένη μετάγγιση αναβάλλεται ή λαμβάνουν μόνο μία μονάδα αίματος αντί για δύο, ενώ τα αποθέματα εξακολουθούν να βρίσκονται στο 1/3 μιας κανονικής περιόδου. 

Οι Σύλλογοι ασθενών και οι υπεύθυνοι των Κέντρων Αιμοδοσίας απευθύνουν έκκληση σε αιμοδότες που έχουν τις προϋποθέσεις να σπεύσουν να δώσουν αίμα.

"Κάθε μέρα, αναβάλλονται μεταγγίσεις"

Στη Θεσσαλονίκη μεταγγίζονται συνολικά 350 πάσχοντες από μεσογειακή αναιμία, εκ των οποίων οι 200 στο Ιπποκράτειο νοσοκομείο, 100 στο ΑΧΕΠΑ και 50 στον Άγιο Παύλο. «Οι ελλείψεις είναι πάρα πολύ μεγάλες και παραμένουν μέχρι σήμερα, μετά τα μέσα Ιανουαρίου", επισημαίνει στο iatronet.gr ο πρόεδρος του Ελληνικού Συλλόγου Θαλασσαιμίας, Βασίλης Δήμος (φωτογραφία) και προσθέτει: "Και σήμερα (σ.σ. την Τρίτη), είχαμε αναβολές. Πάσχοντες που είχαν προγραμματισμένη μετάγγιση ειδοποιήθηκαν τηλεφωνικά να μην πάνε γιατί δεν υπάρχει αίμα. Την περασμένη εβδομάδα είχαμε 40 αναβολές από τους 200 στο Ιπποκράτειο".

Σύμφωνα με τον κ. Δήμο, η αναβολή διαρκεί συνήθως για 3 με 5 μέρες και όταν ο πάσχων προσέρχεται τελικά παίρνει μία φιάλη αντί για 2 που χρειάζεται. "Έτσι, αντί για δύο φιάλες ανά 15 μέρες, παίρνει μόνο μία στις 20 μέρες. Αυτό συμβαίνει τρεις φορές το χρόνο, στις περιόδους ελλείψεων", σημειώνει για να συμπληρώσει: "Εκτός του ότι αναστατώνεται ο προσωπικός και επαγγελματικός προγραμματισμός του πάσχοντα, ο οποίος ζητάει άδεια από την εργασία του για το ραντεβού του, υπάρχει επιβάρυνση και στην υγεία του. Όσο πέφτει η αιμοσφαιρίνη ο άνθρωπος γίνεται πιο αδύναμος, πέφτει η ενέργειά του, εμφανίζονται πόνοι στα κόκκαλα, μια γενική καταβολή, υπολειτουργία θα έλεγα του οργανισμού".

Με ανακοίνωσή του ο Σύλλογος απευθύνει έκκληση στους πολίτες για ενίσχυση των αιμοδοσιών. "Παρακολουθούμε τις τεράστιες προσπάθειες που κάνει το προσωπικό των αιμοδοσιών. Τηλεφωνούν σε αιμοδότες, κάνουν εξορμήσεις σε χώρους εργασίας, σε συλλόγους και αλλού, αλλά δεν συλλέγεται ο αριθμός των μονάδων που χρειαζόμαστε", αναφέρει ο πρόεδρός του και προσθέτει: "Ενώ σε φυσιολογικές περιόδους συλλέγουν 40 και 50 μονάδες σε μια εξόρμηση, την προηγούμενη εβδομάδα έπαιρναν 12 ως 15".

Αγωνία στο Ιπποκράτειο

Στο Ιπποκράτειο της Θεσσαλονίκης, που αποτελεί νοσοκομείο πρώτης γραμμής, με μεγάλο αριθμό χειρουργείων, αλλά και με Κλινική Μεταμοσχεύσεων, οι ανάγκες σε αίμα είναι ιδιαίτερα αυξημένες. Το προσωπικό του Κέντρου Αιμοδοσίας αγωνιά αυτές τις μέρες για την εξασφάλιση των ποσοτήτων αίματος που απαιτούνται για την εξυπηρέτηση των σημαντικότερων αναγκών. Μόνο για τους θαλασσαιμικούς ασθενείς, στο συγκεκριμένο νοσοκομείο πρέπει να γίνονται 40 με 50 αιμοδοσίες την ημέρα.

"Έχουμε τώρα το πρόσθετο πρόβλημα των ιώσεων. Παίρνουμε τηλέφωνο αιμοδότες, αλλά πολύ συχνά είναι άρρωστοι, ή αρρώστησαν πρόσφατα, ή ασθενούν άνθρωποι από το στενό τους περιβάλλον", λέει στο iatronet.gr η διευθύντρια του Κέντρου Αιμοδοσίας, Παναγιώτα Χαλκιά (φωτογραφία) και απευθύνει κάλεσμα σε όποιον μπορεί να αιμοδοτήσει να το κάνει, εφόσον έχουν περάσει 15 μέρες χωρίς συμπτώματα από κάποια ίωση. Δεν είναι σπάνιο το φαινόμενο, παρατηρεί, να αιμοδοτήσει κάποιος και τρεις μέρες αργότερα να ενημερώσει ότι ανέβασε πυρετό - πιθανώς κόλλησε από συγγενικό πρόσωπο - με αποτέλεσμα να αχρηστεύεται η μονάδα αίματος που είχε δώσει.

Η ίδια επιβεβαιώνει πως η Μονάδα Μεσογειακής Αναιμίας υποχρεώνεται από τις συνθήκες να αναβάλλει κάποιες μεταγγίσεις ή/και να χορηγεί μικρότερη ποσότητα αίματος, λόγω των ελλείψεων. "Φροντίζουμε να μην αφήσουμε κανέναν πάσχοντα να πέσει πολύ η αιμοσφαιρίνη του. Αντί για δύο μονάδες ανά 15 μέρες, δίνουμε μία και κλείνουμε ραντεβού λίγο νωρίτερα για την επόμενη, με την προσδοκία ότι θα αποκατασταθούν ως τότε τα αποθέματα", σημειώνει.

Όπως επισημαίνει η κ. Χαλκιά, η μεγαλύτερη αγωνία αφορά στην εξασφάλιση των αναγκαίων ποσοτήτων αίματος για τις άλλες ανάγκες του νοσοκομείου. "Το πρόβλημα είναι κυρίως στις αιμορραγίες, στα χειρουργεία, στα θύματα τροχαίων, στις μεταμοσχεύσεις. Εκεί δεν μπορείς να περιμένεις", υπογραμμίζει, προσθέτοντας πως παράλληλα η Μονάδα φροντίζει όσο μπορεί να μην διαταράσσεται η καθημερινότητα των μεταγγιζόμενων ασθενών.

"Την περασμένη εβδομάδα, είχαμε 100 διαθέσιμα για το Ιπποκράτειο και για τις 4 μεγάλες ιδιωτικές κλινικές, ενώ έπρεπε να έχουμε πάνω από 300", τονίζει, προσθέτοντας πως το προσωπικό κάνει ό,τι μπορεί, καλώντας προσωπικά τους αιμοδότες να προσέλθουν. Ένα σύνηθες ποσοστό προσέλευσης όσων καλούνται στο τηλέφωνο, σύμφωνα με μια καταγραφή που έγινε το 2023, κυμαίνεται γύρω στο 28%, σε ένα χρονικό διάστημα 1,5 μήνα από το τηλεφώνημα.