Το Ευρωπαϊκό δικαστήριο επικυρώνει την απαγόρευση του οξοδιασπώμενου πλαστικού

Το λεγόμενο οξο-διασπώμενο πλαστικό μπορεί να παραμείνει απαγορευμένο στην Ευρωπαϊκή Ένωση. Η απαγόρευση είναι σύμφωνη με τους στόχους της προστασίας του περιβάλλοντος και της προστασίας της ανθρώπινης υγείας, αποφάνθηκε την σήμερα το δικαστήριο της ΕΕ στο Λουξεμβούργο.

Απέρριψε έτσι τις προσφυγές δύο βρετανικών εταιρειών. Το οξοδιασπώμενο πλαστικό διασπάται σε μικρά κομμάτια υπό την επίδραση της υπεριώδους ακτινοβολίας και του οξυγόνου, τα οποία με τη σειρά τους δύσκολα μπορούν να διασπαστούν περαιτέρω.

Το πλαστικό αυτό χρησιμοποιείται, για παράδειγμα, σε γεωργικές μεμβράνες. Η απαγόρευση εντός της ΕΕ αποφασίστηκε το 2019 και τέθηκε σε ισχύ το 2021. Οι βρετανικές εταιρείες επέκριναν το γεγονός ότι ισχύει και για τα πλαστικά που χαρακτηρίζουν ως "οξο-βιοδιασπώμενα". Σύμφωνα με τις εταιρείες, ένα πρόσθετο που παράγεται από αυτές θα πρέπει να βιοδιασπάσει το πλαστικό πιο γρήγορα, όπως εξήγησε το δικαστήριο της ΕΕ.

Οι βρετανικές εταιρείες ζήτησαν αποζημίωση, αλλά δεν τα κατάφεραν. Ο νομοθέτης δεν είχε κάνει προφανές λάθος, δήλωσε το δικαστήριο. Σύμφωνα με τις επιστημονικές μελέτες που ήταν διαθέσιμες το 2019, το πλαστικό με ένα τέτοιο πρόσθετο δεν είναι κατάλληλο για κομποστοποίηση.

Τόσο σε εξωτερικούς χώρους όσο και σε χώρους υγειονομικής ταφής ή στη θάλασσα, ο βαθμός βιοδιασπασιμότητας είναι χαμηλός ή ανύπαρκτος. Είναι επίσης προβληματική η ανακύκλωσή του, καθώς δεν μπορεί να διαχωριστεί από το συμβατικό πλαστικό για επανεπεξεργασία σύμφωνα με την τρέχουσα κατάσταση της τεχνολογίας.

Η απαγόρευση είναι αναλογική και δεν παραβίαζει την αρχή της ίσης μεταχείρισης, δήλωσε το δικαστήριο. Τα προϊόντα δεν ήταν συγκρίσιμα με το συμβατικό ή το κομποστοποιήσιμο πλαστικό - η ταχεία αποσύνθεσή τους θα μπορούσε να έχει πιο αρνητικές συνέπειες για το περιβάλλον. Οι βρετανικές εταιρείες μπορούν ακόμη να ασκήσουν έφεση κατά της απόφασης του δικαστηρίου της ΕΕ ενώπιον του Ευρωπαϊκού Δικαστηρίου.

Το αναφέρει η Κομισιόν

Τα λεγόμενα οξοπλαστικά ή οξοδιασπώμενα πλαστικά είναι συμβατικά πλαστικά υλικά που περιέχουν πρόσθετες ύλες για να επιταχύνεται ο κατακερματισμός τους σε πολύ μικρά τεμάχια μετά από έκθεση σε υπεριώδη ακτινοβολία ή σε θερμότητα.

Λόγω αυτών των πρόσθετων υλών, το πλαστικό κατακερματίζεται με την πάροδο του χρόνου σε πλαστικά σωματίδια και, τέλος, σε μικροπλαστικά με παρόμοιες ιδιότητες με τα μικροπλαστικά που προέρχονται από τον κατακερματισμό συμβατικών πλαστικών.

Ο εν λόγω επιταχυμένος κατακερματισμός επιταχύνει παράλληλα τη βιοαποδόμηση. Ορισμένα ενδιαφερόμενα μέρη παρουσιάζουν την "οξοβιοδιάσπαση" ως λύση για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις των πλαστικών στο ανοικτό περιβάλλον. Ισχυρίζονται ότι, ακόμη και όταν έχουν εγκαταλειφθεί ως απορρίμματα, τα οξοδιασπώμενα πλαστικά κατακερματίζονται και βιοαποδομούνται στο φυσικό περιβάλλον χωρίς να αφήνουν τοξικά κατάλοιπα ή πλαστικά θραύσματα.

Εντούτοις, το ερώτημα είναι κατά πόσον, υπό ανεξέλεγκτες συνθήκες στο φυσικό περιβάλλον, σε χώρους υγειονομικής ταφής ή στο θαλάσσιο περιβάλλον, τα πλαστικά θραύσματα βιοαποδομούνται πλήρως εντός εύλογου χρονικού διαστήματος.

Σε διαφορετική περίπτωση, τα οξοδιασπώμενα πλαστικά θα συμβάλουν στην ελευθέρωση μικροπλαστικών στο (θαλάσσιο) περιβάλλον και στην ταυτόχρονη παραπλάνηση των καταναλωτών. Όπως έδειξε σχετική έρευνα, τα μικροπλαστικά που ελευθερώνονται στο θαλάσσιο περιβάλλον εισέρχονται στην τροφική αλυσίδα και καταλήγουν να καταναλώνονται από τον άνθρωπο.