Πόσοι συχνοί είναι οι τραυματισμοί στον ώμο - Διαφορές σε γυναίκες και άνδρες [ελληνική μελέτη]

Πιο επιρρεπείς στις εξαρθρώσεις ώμου είναι οι νέοι άνδρες, ενώ στις γυναίκες η επίπτωση αυξάνεται μετά την ηλικία των 50 ετών.

Τα παραπάνω επισημαίνει ομάδα Ελλήνων ορθοπαιδικών σε πρόσφατη δημοσίευση στο επιστημονικό περιοδικό World Journal of Orthopedics.

Τη μελέτη υπογράφουν οι: Κωνσταντίνος Μαστραντωνάκης, Αθανάσιος Καρβουτζής, Χρήστος Γιαννακόπουλος και Γεώργιος Καλιντεράκης από τις Ορθοπαιδικές κλινικές του νοσοκομείου Ρεθύμνου, του Ναυτικού Νοσοκομείου Αθηνών, του Πανεπιστημίου της Αθήνας και του Mediterraneo.

Όπως αναφέρουν, οξείες τραυματικές βλάβες στον ώμο (γληνοβραχιόνια άρθρωση) είναι συχνές. Οι τύποι τραυματισμών εξαρτώνται από την ηλικία, τη μυϊκή δύναμη, την οστική πυκνότητα και τον τύπο του συμβάντος που τους προκαλεί.

Σημειώνουν πως η κατανόηση των διαφορετικών μηχανισμών τραύματος και του πώς επηρεάζουν τις λειτουργικές ανατομικές δομές της άρθρωσης του ώμου, είναι ζωτικής σημασίας για τη θεραπεία αυτών των βλαβών. 

Τα περισσότερα εξαρθρήματα του ώμου συμβαίνουν στους άνδρες. Η μεγαλύτερη επίπτωση παρατηρείται σε νέους και δραστήριους ασθενείς, με την κορυφή να αφορά ασθενείς ηλικίας 16 - 20 ετών.

Στις γυναίκες, ο επιπολασμός αυξάνεται μετά την ηλικία των 50 ετών, με την κορυφή να αφορά ασθενείς ηλικίας 61 - 70 ετών.

Περίπου το 95% των εξαρθρώσεων του ώμου είναι πρόσθια. Οι παραλλαγές της θέσης της κεφαλής του βραχιονίου μετά τη μετατόπιση είναι υπογληνοειδείς, πρόσθιες ή μασχαλιαίες και υποκορακοειδής.

Τα οπίσθια εξαρθρήματα του βραχιονίου αντιπροσωπεύουν περίπου το 2% - 5% όλων των τραυματικών εξαρθρημάτων του ώμου. Ο ακριβής προσδιορισμός της επίπτωσης παραμένει δύσκολος, λόγω της συχνότητας μη ανιχνεύσιμων οπίσθιων εξαρθρώσεων.

Τα κατάγματα του εγγύς βραχιονίου αντιπροσωπεύουν σχεδόν το 6% όλων των καταγμάτων στον δυτικό κόσμο.

Περίπου το 85% εμφανίζονται σε άτομα ηλικίας άνω των 50 ετών, με την υψηλότερη συχνότητα εμφάνισης μεταξύ 60 και 90 ετών και με αναλογία γυναικών προς άντρες 70:30.

Στα σπορ

Στη μελέτη τονίζεται πως οι τραυματισμοί των ώμων είναι αρκετά συχνοί στους αθλητές, ειδικά σε αθλήματα επαφής υψηλής ενέργειας όπως το ράγκμπι και το χόκεϊ.

Πολλές μελέτες έχουν διερευνήσει τους μηχανισμούς των επαναλαμβανόμενων κινήσεων των αθλητών σε διαφορετικά αθλήματα που οδηγούν σε επιδείνωση διαφορετικών ανατομικών δομών, ιδιαίτερα του μαλακού ιστού γύρω από την άρθρωση του ώμου.

Μελέτη εντόπισε τρεις μηχανισμούς τραυματισμού του ώμου. Περιλάμβαναν το "Try-Scorer" (χαρακτηρίζεται από υπερκάμψη και αξονικό φορτίο του τεντωμένου χεριού εξίσου όταν ένας αθλητής πέφτει για να σκοράρει), το "Tackler" (που ορίζεται ως αναγκαστική απαγωγή και επέκταση ενός μη στερεωμένου χεριού στο έδαφος κατά το τάκλιν ) και την "άμεση πρόσκρουση" (άμεση πτώση στον ώμο με τον βραχίονα προσαγωγό και αντιπροσωπεύει άμεση πρόσκρουση της κεφαλής του βραχιονίου στην ωμοπλάτη χωρίς αξονικό φορτίο στο χέρι).

Οι μηχανισμοί "Try-Scorer" και "Tackler" οδήγησαν κυρίως σε εξαρθρήματα ώμου με Bankart, ανάστροφο Bankart και πρόσθια οπίσθια ρήξη ανώτερου επιχειλίου. Επιπλέον, ο μηχανισμός "Try-Scorer" προκάλεσε την πλειοψηφία (83%) των σχισμάτων του στροφικού πετάλου.

Ο μηχανισμός "άμεσης πρόσκρουσης" οδήγησε σε γληνοβραχιόνιο εξάρθρημα και τραυματισμό χιτώνα στο 37,5% των παικτών και ήταν ο μόνος μηχανισμός που οδήγησε σε εξάρθρωση της ακρωμιοκλείδας άρθρωσης και κατάγματα της ωμοπλάτης.