Ανορεξία: Απαντήσεις σε συνήθη ερωτήματα

Η όρεξη είναι το αίσθημα επιθυμίας για φαγητό, το οποίο ρυθμίζεται από υποθαλαμικά, σε συνδυασμό με ανώτερα φλοιώδη κέντρα. H ανορεξία είναι παθολογικό πρόβλημα που χαρακτηρίζεται από έλλειψη επιθυμίας για φαγητό και μπορεί να αφορά όλα ή ορισμένα φαγητά. Η ανορεξία συχνά συνοδεύεται από ατονία, κόπωση, αδυναμία, απώλεια στιλπνότητας δέρματος και μαλλιών, απώλεια βάρους, γαστρεντερικά προβλήματα, όπως ναυτία. Στο παρόν άρθρο εκτίθενται ορισμένα από τα πιο συνήθη ερωτήματα του κοινού για την ανορεξία.

Ποια είναι τα αίτια της ανορεξίας;

Η ανορεξία ενδέχεται να είναι παροδική και να οφείλεται σε ιώσεις, παροδικό stress, χειρουργική επέμβαση που έχει προηγηθεί, οξεία δυσπεψία. Στις περιπτώσεις αυτές, η ανορεξία είναι μικρής διάρκειας και εγκαταλείπει τον ασθενή με την εξαφάνιση του προβλήματος ή την ανάρρωση.

Νοσήματα όπως παρατεινόμενα ψυχιατρικά σύνδρομα, ηπατικά νεφρικά καρδιακά γαστρεντερικά μεταβολικά νοσήματα το σύνδρομο νευρικής ανορεξίας, χρόνια φλεγμονώδη νοσήματα, χρόνιες λοιμώξεις, ορμονικές διαταραχές, καρκινώματα και φάρμακα ενδέχεται να αποτελούν την αιτία της ανορεξίας σε περιπτώσεις προβλήματος που επιμένει. Όταν η ανορεξία παρατείνεται, η σωστή ιατρική εξέταση από παθολόγο με σφαιρική γνώση και εμπειρία, είναι επιβεβλημένη.

Τι προβλήματα ενδέχεται να προκαλέσει η ανορεξία στον οργανισμό;

Στα πρώτα στάδια της ανορεξίας μπορεί να υπάρχει μόνο ατονία, καθώς όμως αναπτύσσεται σοβαρή ένδεια πρωτεΐνης ή θερμίδων, μειώνεται το βάρος, ελαττώνονται οι κυκλοφορούμενες στο αίμα πρωτεΐνες, εμφανίζονται συμπτώματα αβιταμινώσεων (π.χ. ξηροδερμία και θολερότητα επιπεφυκότων από έλλειψη βιταμίνης Α, παραισθησίες, αναιμία και δερματίτιδες από έλλειψη βιταμινών Β), μειώνεται η καρδιακή παροχή, ατροφούν οι μύες καρδιάς αναπνευστικού συστήματος, ατροφεί ο βλεννογόνος του γαστρεντερικού σωλήνα, καταστέλλεται το ανοσοποιητικό σύστημα, ανεπαρκεί το πάγκρεας, δημιουργούνται οφθαλμολογικά προβλήματα, αναπτύσσονται σύνδρομα χρόνιας κόπωσης,  εμφανίζονται διαταραχές εμμήνων κύκλων και σεξουαλική δυσλειτουργία. Σε ορισμένες περιπτώσεις το πρόβλημα γίνεται τόσο σοβαρό, που απαιτείται εισαγωγή στο νοσοκομείο.

Όταν έχω ανορεξία σημαίνει ότι πάσχω από νευρογενή ανορεξία;

Η νευρογενής ανορεξία είναι ένα σύνδρομο άγνωστης αιτιολογίας, όπου υπάρχει ανορεξία και άρνηση λήψης τροφής, λόγω διαταραχής της αντίληψης της εικόνας του σώματος και φόβου παχυσαρκίας. Ένας ασθενής που έχει διαγνωστεί με νευρική ανορεξία μπορεί να αισθάνεται πεινασμένος αλλά να περιορίζει συνειδητά την πρόσληψη τροφής. Η νευρογενής ανορεξία αποτελεί ένα μόνο και όχι το μοναδικό αίτιο ανορεξίας και αποτελεί την πιο συχνή αιτία χρονίζουσας ανορεξίας σε νέους και εφήβους.

Υπάρχουν φάρμακα που συντελούν στην εμφάνιση ανορεξίας;

Πολύχρηστα φάρμακα είναι:

• Τα αντιβιοτικά
• Τα χημειοθεραπευτικά φάρμακα
• Η διγοξίνη
• Η υδραλαζίνη
• Τα οπιοειδή
• Η φλουοξετίνη
• Οι αμφεταμίνες 

Οι ηλικιωμένοι πάσχουν συχνότερα από ανορεξία;

Ναι διότι παράγοντες που αφορούν τη γήρανση έχουν καθοριστικό ρόλο στην ανορεξία του ηλικιωμένου όπως:

• Η μειωμένη ορμονική λειτουργία. Με την πάροδο της ηλικίας η ορμονική λειτουργία μειώνεται, με αποτέλεσμα εάν συνυπάρχουν και άλλοι παράγοντες όπως έκθεση σε κάπνισμα, κακή διατροφή κατάχρηση αλκοόλ,  άγχος, η ζωτικότητα του σώματος να ελαττώνεται σημαντικά.
• Η μειωμένη ποιότητα ύπνου: Οι ηλικιωμένοι έχουν μειωμένη έκκριση μελατονίνης και βραχύ στάδιο βαθέως ύπνου, συχνές αφυπνίσεις, ύπνο που δεν ξεκουράζει, φαινόμενα αϋπνίας που ενδέχεται να επηρεάσουν τα κέντρα της όρεξης.
• Οι ψυχολογικές διαταραχές: Δραματικά γεγονότα όπως η συνταξιοδότηση, ο αποχωρισμός από τα παιδιά που μεγαλώνουν, η απώλεια συζύγου, μπορεί να επηρεάσουν δυσμενώς την όρεξη.
• Η απώλεια οδόντων που μειώνει την ευχαρίστηση που αντλεί ο ηλικιωμένος από το φαγητό.
• Υποκείμενα νοσήματα: Νοσήματα που αλλοιώνουν την όρεξη όπως άνοια, καρκινώματα κ.λπ. είναι συχνά κατά την τρίτη ηλικία.

Σήμερα υπάρχουν αποτελεσματικά φάρμακα για την ανορεξία. Η σωστή διάγνωση, η έγκαιρη ιατρική παρέμβαση έχει ζωτική σημασία.