23ο Πανελλήνιο Συνέδριο Ελληνικής Εταιρείας Λοιμώξεων

Το 23ο Πανελλήνιο Συνέδριο Λοιμώξεων διεξάγεται στην Αθήνα, στο ξενοδοχείο Divani - Caravel από τις 7 έως 10 Μαρτίου 2024. Στόχος του συνεδρίου της Ελληνικής Εταιρείας λοιμώξεων είναι η παρουσίαση των τελευταίων εξελίξεων στο πεδίο της Λοιμωξιολογίας.

Το συνέδριο με τον πολυθεματικό του χαρακτήρα ασχολείται με τα πλέον πρόσφατα δεδομένα που αφορούν τις λοιμώξεις, με χαρακτηριστικό παράδειγμα τις διαλέξεις για τη γενετική στην υπηρεσία του λοιμωξιολόγου και για τη θεραπευτική αντιμετώπιση των λοιμώξεων χωρίς αντιβιοτικά. Η ανάγκη όλων μας για συνεχή πληροφόρηση είναι σημαντική σε ένα περιβάλλον συνεχούς επιστημονικής εξέλιξης.

Η πορεία της πανδημίας COVID-19, με νέα στελέχη του ιού SARS-CoV-2 που παρουσιάζουν ανοσιακή διαφυγή επηρέασε την τελευταία χρονιά βασικούς τομείς της νοσηρότητας και θνητότητας που σχετίζονται με τις λοιμώξεις, ιδιαίτερα σε ηλικιωμένα άτομα. Η χρήση των αντι-ιικών φαρμάκων για τη νόσο COVID-19 είχε ικανοποιητική αποδοχή και οδήγησε σε σημαντικό όφελος τους Έλληνες πολίτες, όπως αποδείχθηκε από την πρόσφατα δημοσιευμένη εμπειρία με δεδομένα από την πατρίδα μας. Η Ελληνική Εταιρεία Λοιμώξεων ανέλυσε πάνω από 23.000 ασθενείς και είδε σημαντικότατο όφελος με τα αντιικά της τάξης του 70 %  μείωση του κινδύνου νοσηλείας και θανάτου. H επίδραση της νιρματρελβίρης/ριτοναβίρης ήταν πιο σημαντική σε ηλικιωμένους ασθενείς. Πρωταγωνιστικό ρόλο διαδραμάτισαν μέλη της Εταιρείας.

Το τελευταίο έτος καταγράφηκαν πολλαπλές συν-επιδημίες άλλων ιογενών νοσημάτων του αναπνευστικού, όπως η γρίπη και ο αναπνευστικός συγκυτιακός ιός που επηρεάζουν σοβαρά και μικρότερες ηλικίες καθώς και άλλων βακτηριακών νοσημάτων όπως αυτά από πυογόνο στρεπτόκοκκο. Η συνεχής επιτήρηση των λοιμώξεων με μοριακές και άλλες νεότερες μεθόδους οδηγεί στην καλύτερη κατανόηση της επιδημιολογίας και την εφαρμογή των κατάλληλων θεραπευτικών και προληπτικών μέτρων σε συνεργασία με τους φορείς Δημόσιας Υγείας, τους θεράποντες ιατρούς και το κοινό.

Τα μέτρα πρόληψης μεταξύ των οποίων και ο εμβολιασμός είναι η καλύτερη πολιτική υγείας για την αποφυγή των λοιμώξεων. Η χαμηλή αποδοχή του εμβολιασμού για τη νόσο COVID-19 οφείλεται σε παραπληροφόρηση σχετικά με την ασφάλεια των εμβολίων, χωρίς να γίνεται αναφορά στο τεράστιο όφελος για την υγεία του πληθυσμού, που εκτιμάται σε εκατομμύρια ζωές ετησίως σε παγκόσμιο επίπεδο. Η αμφισβήτηση των εμβολιασμών για τα υπόλοιπα  νοσήματα αναμένεται να έχει γενικότερες συνέπειες για τη συνολική εμβολιαστική προσπάθεια και τηνΔημόσια Υγεία. Ως τραγικό παράδειγμα, μετά από πολλά χρόνια, στην Ευρώπη καταγράφονται ξανά, επιδημίες από ιλαρά, κοκκύτη και διφθερίτιδα. To 2023 παρατηρήθηκε σημαντική αύξηση στον αριθμό των επιδημιών ιλαράς σε παγκόσμιο επίπεδο μεταξύ των οποίων και 40 από τις 53 χώρες της Ευρώπης και 10 τουλάχιστον από τις χώρες της ΕΕ. και των θανάτων.

Στην Ελλάδα  από την αρχή του έτους 2024 και μέχρι τις 07/03/2024 έχουν καταγραφεί 19 κρούσματα ιλαράς, με μεγαλύτερη συχνότητα στην Αττική και την Κρήτη. Στη μεγάλη πλειοψηφία πρόκειται για άτομα ελληνικής υπηκοότητας από τον γενικό πληθυσμό, κυρίως στην ηλικιακή ομάδα 40-55 ετών, που δεν έχουν ανοσία στην ιλαρά, μεταξύ των οποίων και επαγγελματίες υγείας που είναι ανεμβολίαστοι ή ατελώς εμβολιασμένοι. Τα στοιχεία είναι λίγο διαφορετικά σε σχέση με την επιδημία με πάνω από 3.000 άτομα που καταγράφηκε το 2017-2018 και αφορούσε κυρίως μικρά παιδιά από κοινότητες Ρομά, καθώς και άτομα 25-44 ετών από το γενικό πληθυσμό που ήταν επίνοσα στην ιλαρά, μεταξύ των οποίων και επαγγελματίες υγείας που ήταν ανεμβολίαστοι ή ατελώς εμβολιασμένοι. Δεν δικαιολογούμαστε το 2024 να έχουμε επιδημίες ιλαράς. Ένα μολυσμένο άτομο με ιλαρά μολύνει 12-18 άτομα που είναι ανεμβολίαστα. 30% κάνουν επιπλοκές όπως πνευμονία, ωτίτιδα, αφυδάτωση. Σε πρόσφατη παγκόσμια ανάλυση από τον ΠΟΥ και το Αμερικανικό CDC, 57 εκατομμύρια  άνθρωποι γλύτωσαν τη ζωή τους την εικοσαετία 2000-2022. Σέ ένα άλλο σημαντικό τομέα πρόληψης μέλη της εταιρείας ενεργά ασχολήθηκαν με τις διαδικασίες για την υλοποίηση του προγράμματος PreP για την HIV λοίμωξη.

Σε ένα νοσοκομειακό περιβάλλον που κατακλύζεται από υπέργηρους ασθενείς με πολλαπλές συννοσηρότητες και σύνθετα προβλήματα, υπολόγισαν με σύγχρονες μελέτες πως περίπου 70% των ενδονοσκομειακών ασθενών είναι σε αντιβιοτικά. Η ορθολογική χρήση όχι μόνο των αντιμικροβιακών αλλά και των νεότερων μοριακών διαγνωστικών και απεικονιστικών τεχνικών είναι καταλυτικής σημασίας, μειώνει την αντοχή, τις λάθος διαγνώσεις και την άσκοπη χορήγηση αντιμικροβιακών. Επιπρόσθετα, το πρόβλημα των πολυανθεκτικών παθογόνων παραμένει πάντα επίκαιρο, σχετίζεται με μεγάλη ενδονοσκομειακή θνητότητα σε δεδομένα που παουσιάστηκαν στο συνέδριο, και είναι ένα από τα σημαντικότερα θέματα Δημόσιας Υγείας που θα συζητηθούν.

Η κλιματική αλλαγή είναι ένας σημαντικός τομέας με τον οποίο θα αασχοληθεί το συνέδριο. Το 2023 ήταν το θερμότερο έτος στον κόσμο έως σήμερα και καταγράφηκαν πολλαπλά ακραία καιρικά φαινόμενα και στην πατρίδα μας. Ο ιός του Δάγκειου πυρετού, ο ιός του Δ. Νείλου, η ελονοσία, η λεπτοσπείρωση αποτελούν μερικές από τις υπαρκτές απειλές που σχετίζονται με λοιμώξεις και στην πατρίδα μας.  Κάθε χρόνο την τελευταία δεκαετία έχουμε εισαγόμενα κρούσματα νοσημάτων που μεταδίδονται με κουνούπια του γένους Aedes, τα κουνούπια τίγρεις, όπως Δάγκειου πυρετού ο οποίος οδήγησε σε επιδημίες στην Νότια Ευρώπη το 2023 και στην Ελλάδα σε εισαγόμενα περιστατικά σε ασθενείς που είχαν ταξιδέψει πρόσφατα σε ενδημικές χώρες.

Στόχος της εταιρείας στο άμεσο μέλλον είναι η δημιουργία Πανελλαδικών ομάδων εργασίας για εξειδικευμένα θέματα λοιμώξεων, που θα οδηγήσει σε περαιτέρω ανάπτυξη του έργου της σε σχέση με την ελληνική πραγματικότητα. ‘’Πρόκειται για μια  αναγκαία εθνική προσπάθεια η οποία θα βάλει τις προϋποθέσεις για περαιτέρω διεθνείς συνεργασίες στον Ευρωπαϊκό και τον υπόλοιπο διεθνή χώρο. Η δύναμη μας είναι και παραμένει το πνεύμα ομόνοιας και συνεργασίας μεταξύ των επιστημονικών μας ομάδων’’.

Στο συνέδριο προωθείται ο πολυπολιτισμικός διάλογος και η συνεργασία μεταξύ ειδικών από άλλους τομείς που αφορούν την υγεία και άλλων ερευνητών. Στο πλαίσια αυτό, στην εναρκτήρια διάλεξη του φετινού συνεδρίου, η διακεκριμένη Ελληνίδα καθηγήτρια βιοηθικής κα Έφη Βαγενά, θα μας μιλήσει για τα ηθικά διλήμματα στο πλαίσιο αντιμετώπισης μεταδοτικών νοσημάτων ενώ η λήξη του συνεδρίου θα επισφραγιστεί με διάλεξη για τη νέα επανάσταση στον χώρο των επιστημών, την τεχνητή νοημοσύνη και τις εφαρμογές της χρήσης της στην καθημερινή πρακτική των λοιμώξεων.

‘’Η πλούσια θεματολογία, οι καταξιωμένοι ομιλητές και η ενεργή συμμετοχή των Ελλήνων λοιμωξιολόγων πιστεύουμε ότι θα συμβάλουν στην επιτυχία του συνεδρίου, ώστε να συνεχίσει να αποτελεί το κορυφαίο επιστημονικό γεγονός για την Ελληνική Λοιμωξιολογία’’.