Πόσο κοστίζουν οι ψυχικές παθήσεις στη Βρετανία και στην Ελλάδα

Παρόμοιο με τον οικονομικό αντίκτυπο που είχε η πανδημία του κορωνοϊού εκτιμάται το κόστος των ψυχικών ασθενειών στη Βρετανία.

Την ίδια στιγμή, σε αυξητική πορεία βρίσκονται και τα διαθέσιμα κονδύλια αντιμετώπισης των ψυχικών ασθενειών στην Ελλάδα, όπου σύμφωνα με τον προϋπολογισμό του 2020 - όπως αναφέρεται και στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης 2021-2030 - έχει ξεπεράσει τα 470 εκατ. ευρώ. 

Από αυτό το ποσό αποκλείεται ο προϋπολογισμός των Πανεπιστημιακών νοσοκομείων και κλινικών για τον οποίο δεν διατίθενται πληροφορίες. Ένα σημαντικό στοιχείο που θα πρέπει να αναφερθεί είναι ότι στις ανωτέρω εκτιμήσεις, δεν συμπεριλήφθηκε το κόστος των υπηρεσιών πρωτοβάθμιας υγειονομικής περίθαλψης του ΕΟΠΥΥ, οι ιδιωτικές πληρωμές και τα διαγνωστικά έξοδα. 

Τι συμβαίνει στη Βρετανία

Το συνολικό κόστος των ψυχικών ασθενειών στο Ηνωμένο Βασίλειο το 2022 ήταν 300 δισ. λίρες. Το κόστος αποτελείται από τρία βασικά στοιχεία: 

• Οικονομικό κόστος 110 δισ. λιρών: Απώλειες για την οικονομία λόγω της κακής ψυχικής υγείας. Αυτή αναφέρεται στο επιχειρηματικό κόστος της απουσίας λόγω ασθένειας και της πλημμελούς «παρουσίας» στην εργασία, καθώς και στην εναλλαγή προσωπικού και την ανεργία μεταξύ των ατόμων με ψυχική ασθένεια.  
• Ανθρώπινο κόστος 130 δισ. λιρών: Η αξία, εκφρασμένη σε χρηματικούς όρους, αφορά την υποδεέστερη ποιότητα ζωής που βιώνουν τα άτομα με ψυχικές ασθένεις και την πρόωρη θνησιμότητά τους.
• Κόστος υγείας και περίθαλψης 60 δισ. λιρών: Αυτό περιλαμβάνει την υποστήριξη που παρέχεται από τις δημόσιες υπηρεσίες, καθώς και την άτυπη φροντίδα που παρέχεται από την οικογένεια και τους φίλους.  

Όπως αναφέρει το δημοσίευμα, το συνολικό κόστος της ψυχικής ασθένειας είναι παρόμοιο με τον εκτιμώμενο αντίκτυπο της Covid-19 στην οικονομία του Ηνωμένου Βασιλείου το 2020, που έφτασε τα 260 δισεκατομμύρια λίρες.  

Αυτά τα νέα στοιχεία υπογραμμίζουν την επείγουσα ανάγκη να αναλάβει δράση η κυβέρνηση για να ανατρέψει την άνοδο των ψυχικών νοσημάτων στη χώρα. Η επένδυση στην πρόληψη της ψυχικής ασθένειας και η βελτίωση της παρεχόμενης υποστήριξης στα άτομα που ζουν με προβλήματα ψυχικής υγείας μπορούν, όπως υποστηρίζεται, να ανατρέψουν αυτό το κύμα των ψυχικών παθήσεων. 

Πόσο είναι το κόστος στην Ελλάδα

Όπως αναφέρεται στο Εθνικό Σχέδιο Δράσης για την Ψυχική Υγεία 2021-2030, η εκτίμηση του συνολικού κόστους της ψυχικής υγείας στην Ελλάδα είναι δύσκολο να υπολογιστεί. Η πρώτη προσπάθεια εκτίμησης του κόστους του συστήματος ΥΨΥ πραγματοποιήθηκε στα πλαίσια επιστημονικής έρευνας το 2013, ενώ στα πλαίσια της Ταχείας Αξιολόγησης, η οποία συμπεριέλαβε στοιχεία των ετών 2019 και 2020, επιχειρήθηκε η πρώτη επίσημη προσπάθεια υπολογισμού του κόστους.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της επιστημονικής έρευνας του 2013, το εκτιμώμενο κόστος των Δημόσιων Νομικών Προσώπων (ΨΝ–Ψυχιατρικά κλινικές γενικών νοσοκομείων και κοινοτικών δομών) στην Ελλάδα ανέρχεται σε 300 εκατομμύρια ευρώ. Αντίστοιχα, το εκτιμώμενο κόστος των ΜΨΥ που έχουν αναπτύξει Νομικά Πρόσωπα Ιδιωτικού Δικαίου (ΝΠΙΔ) (ΑμΚΕ Ψυχικής Υγείας) ανέρχεται σε 80 εκατομμύρια ευρώ, ενώ οι ενδονοσοκομειακές δαπάνες των Ιδιωτικών Ψυχιατρικών Κλινικών ανέρχονται σε 70 εκατομμύρια ευρώ (νοσήλεια που καταβάλλει ο ΕΟΠΥΥ). 

Τέλος, η φαρμακευτική δαπάνη για την ΨΥ την οποία καλύπτει ο Εθνικός Οργανισμός Παροχής Υπηρεσιών Υγείας (ΕΟΠΥΥ) ανήλθε περίπου στα 150 εκατομμύρια ευρώ. Ως εκ τούτου, το συνολικό εκτιμώμενο κόστος των ΥΨΥ ανέρχεται σε 450 εκατομμύρια ευρώ.

Όσον αφορά τα αποτελέσματα της Ταχείας Αξιολόγησης, η χρηματοδότηση για τη μισθοδοσία δημόσιων φορέων και υπηρεσιών στην Ελλάδα (με εξαίρεση τα Πανεπιστημιακά νοσοκομεία και τις Πανεπιστημιακές κλινικές για τα οποία δεν διατίθενται πληροφορίες) ανέρχεται στα 163,6 εκατομμύρια ευρώ. Επιπλέον, η χρηματοδότηση για ιδιωτικές μη κερδοσκοπικές οργανώσεις ανέρχεται στα 77,3 εκατομμύρια ευρώ. Η χρηματοδότηση για ιδιωτικούς κερδοσκοπικούς φορείς (ιδιωτικές ψυχιατρικές κλινικές και ιδιωτικά ιατρεία ψυχιάτρων) ανέρχεται στα 64,9 εκατομμύρια ευρώ. Τέλος, η χρηματοδότηση για ψυχιατρικά φάρμακα (δημόσιοι και ιδιωτικοί φορείς) ανέρχεται στα 164,6 εκατομμύρια ευρώ. 

Συνολικά, ο ελληνικός προϋπολογισμός για την ΨΥ το 2020 εκτιμάται ότι ανήλθε στα 470,4 εκατομμύρια ευρώ και αντιπροσωπεύει το 3,3% της συνολικής υγειονομικής δαπάνης. 

Από αυτό το ποσό αποκλείεται ο προϋπολογισμός των Πανεπιστημιακών νοσοκομείων και κλινικών για τον οποίο δεν διατίθενται πληροφορίες. Ένα σημαντικό στοιχείο που θα πρέπει να αναφερθεί είναι ότι στις ανωτέρω εκτιμήσεις, δεν συμπεριλήφθηκε το κόστος των υπηρεσιών πρωτοβάθμιας υγειονομικής περίθαλψης του ΕΟΠΥΥ, οι ιδιωτικές πληρωμές και τα διαγνωστικά έξοδα. 

Πηγές:
Guardian