Iνσουλίνες και σουλφονυλουρίες αυξάνουν τον κίνδυνο διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας [μελέτη]

Ο κίνδυνος διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας για τα άτομα με σακχαρώδη διαβήτη εξαρτάται επίσης από το είδος της συστηματικής θεραπείας για την υποκείμενη νόσο, όπως έδειξε τώρα μελέτη που δημοσιεύθηκε στο "British Journal of Ophthalmology". Σύμφωνα με τη μελέτη, οι ινσουλίνες βραχείας και μέσης δράσης και οι σουλφονυλουρίες αυξάνουν τον κίνδυνο.

Περίπου το 9,3% του παγκόσμιου πληθυσμού (463 εκατομμύρια σύμφωνα με τα στοιχεία του 2019) πάσχει από σακχαρώδη διαβήτη και ο αριθμός αυτός αναμένεται να αυξηθεί σε 700 εκατομμύρια έως το 2045. Η διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια, η σημαντικότερη μικροαγγειακή επιπλοκή της μεταβολικής νόσου, είναι η κύρια αιτία τύφλωσης παγκοσμίως για τα άτομα σε ηλικία και ικανότητα εργασίας. Ο επιπολασμός της αυξάνεται με τη διάρκεια του σακχαρώδη διαβήτη και είναι συχνότερος σε ασθενείς ηλικίας 60 - 69 ετών.

Σκοπός μιας μεγάλης μελέτης ελέγχου περιπτώσεων με τη χρήση δεδομένων από το πρόγραμμα UK Biobank ήταν να αξιολογηθεί η πιθανή επίδραση της συστηματικής φαρμακευτικής αγωγής στην επίπτωση της διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας (DR).

Η μελέτη περιελάμβανε 3.337 άτομα με διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια, τα οποία συγκρίθηκαν με μια εξίσου μεγάλη ομάδα ελέγχου διαβητικών χωρίς αυτή την εκδήλωση στον αμφιβληστροειδή.

Οι τελευταίοι αντιστοιχίστηκαν με την ομάδα μελέτης σε όλες τις βασικές παραμέτρους, όπως η ηλικία (μέση ηλικία 62,9 έτη), το φύλο (66 % γυναίκες), η διάρκεια του διαβήτη (6,4 έτη), η τιμή της HbA1c (6,6 %), η υπέρταση (υπέρταση στο 32 %) και η καρδιαγγειακή κατάσταση (παθολογικά ευρήματα στο 19 %).

Η σύγκριση των συνταγών και των διαγνώσεων έδειξε σαφή συσχέτιση περίπου 20 δραστικών ουσιών με την εμφάνιση διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας. Μετά την προσαρμογή για τους σημαντικότερους δημογραφικούς παράγοντες, υπολογίστηκε αυξημένος κίνδυνος εμφάνισης αμφιβληστροειδοπάθειας για τις ινσουλίνες βραχείας δράσης με OR (odds ratio) 1,63 (95% διάστημα εμπιστοσύνης [CI] 1,22-2,18), για τις ινσουλίνες ενδιάμεσης δράσης με OR 2,10 (95% CI 1,60-2,75) και για τις σουλφονυλουρίες με OR 1,30 (95% CI 1,16-1,46).

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα της μελέτης, οι φιμπράτες σχετίζονται με μειωμένο κίνδυνο εμφάνισης διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας με OR 0,71 (95% CI 0,53-0,94) και οι αναστολείς Cox-2 με OR 0,68 (95% CI 0,58-0,79). Όλα αυτά τα ευρήματα έδειξαν τη εξάρτηση από την δοσολογία. Ο μεγαλύτερος αριθμός συνταγών για ινσουλίνες βραχείας και ενδιάμεσης δράσης και σουλφονυλουρίες συσχετίστηκε με αυξανόμενο κίνδυνο εμφάνισης, ενώ ο μεγαλύτερος αριθμός συνταγών για φιβράτες και αναστολείς Cox-2 συσχετίστηκε με χαμηλότερο κίνδυνο εμφάνισης.

Θεωρείται ότι οι τελευταίοι προλαμβάνουν ή εμποδίζουν την εξέλιξη σε πρώιμη διαβητική αμφιβληστροειδοπάθεια και διαβητικό οίδημα ωχράς κηλίδας (DME) καταστέλλοντας μια με τη μεσολάβηση φλεγμονής διάσπαση του αιματοαμφιβληστροειδικού φραγμού.

Μια ταχεία βελτίωση στον έλεγχο της γλυκόζης του αίματος υπό την έννοια ενός "φαινομένου πρώιμης επιδείνωσης" θα μπορούσε να είναι υπεύθυνη για τον - ανεπιθύμητο - ρόλο των ινσουλινών βραχείας και μέσης δράσης.

Για τους συγγραφείς τηε μελέτης, τα αποτελέσματα "αντιπροσωπεύουν μια πολύτιμη εικόνα για τον φαρμακευτικό έλεγχο του σακχαρώδη διαβήτη κσι μπορούν να χρησιμεύσουν ως σημείο αναφοράς για την πρόληψη της διαβητικής αμφιβληστροειδοπάθειας στους ασθενείς".

Πηγές:
British Journal of Ophthalmology