Oι κλινικές δοκιμές στη νέα εποχή: Πώς η τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να μεταμορφώσει την εμπειρία των ασθενών

Με βάση την επιτυχημένη, προηγούμενη συνεργασία μεταξύ της Ένωσης Ασθενών Ελλάδας και του Κέντρου Ψηφιακής Καινοτομίας της Pfizer  για την αξιοποίηση της ψηφιακής υγείας και της τεχνητής νοημοσύνης στη φροντίδα υγείας πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη ένα νέο workshop για το ρόλο και την καλύτερη αξιοποίηση της Ψηφιακής Τεχνολογίας στις Κλινικές Μελέτες προς όφελος των ασθενών.
Στο workshop συμμετείχαν από την πλευρά των ασθενών η ηγεσία και μέλη της Ένωσης Ασθενών Ελλάδας από διάφορες θεραπευτικές κατηγορίες (Νόσο του Crohn και Ελκώδη Κολίτιδα, Ρευματικά νοσήματα, HIV, Καρκίνος,) εκπρόσωπος της Ευρωπαϊκής Ομοσπονδίας Συλλόγων για τη Νόσο του Crohn και την Ελκώδη Κολίτιδα, καθώς και εκπρόσωπος από τον Κυπριακό Σύνδεσμο Καρκινοπαθών και Φίλων (ΠΑΣΥΚΑΦ). 

Από την Pfizer συμμετείχαν επιστήμονες από το Κέντρο Ψηφιακής Καινοτομίας, το νεοσύστατο παγκόσμιο Κέντρο Έρευνας & Ανάπτυξης, το παγκόσμιο τμήμα Ασφάλειας Φαρμάκων αλλά και το βιοφαρμακευτικό τμήμα.

Στη συνάντηση εργασίας οι εκπρόσωποι των ασθενών κατέγραψαν τις σημαντικότερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι ασθενείς σε κάθε στάδιο μιας κλινικής μελέτης ενώ είχαν την ευκαιρία να κατανοήσουν σε βάθος τον τρόπο οργάνωσης και σχεδιασμού των κλινικών δοκιμών από την πλευρά της εταιρίας. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στη συνεργασία και την ανταλλαγή απόψεων για  τις δυνατότητες που δίνει η χρήση ψηφιακών εργαλείων και Τεχνητής Νοημοσύνης όχι μόνο στο σχεδιασμό των κλινικών δοκιμών αλλά και στην εξέλιξή τους, ώστε να βελτιώνεται η εμπειρία των ασθενών και να γίνεται ακριβέστερη και ταχύτερη η καταγραφή και αξιολόγηση των αποτελεσμάτων. 

Οι κυριότερες προκλήσεις/ευκαιρίες που υπογράμμισαν οι ασθενείς  κατά τη διάρκεια μιας κλινικής δοκιμής είναι:

1.    η ανάγκη για μεγαλύτερη συμμετοχή των ασθενών στα αρχικά στάδια σχεδιασμού των κλινικών δοκιμών
2.    τα εμπόδια στην πρόσβαση, την ένταξη  και τη διατήρηση των ασθενών στις κλινικές μελέτες 
3.    η ανάγκη για καλύτερη ενημέρωση και πιο  πρακτικές και κατανοητές πληροφορίες για όσους ενδιαφέρονται να συμμετέχουν σε κλινική δοκιμή
4.    η επιτακτική ανάγκη για μια κατανοητή , συνοπτική και σαφή διαδικασία συναίνεσης. 
 
Τα ευρήματα, οι προτάσεις και τα συμπεράσματα αυτής της πρωτοβουλίας αναμένεται να οδηγήσουν σε νέα καινοτόμα έργα, καθώς και να καθοδηγήσουν τους βασικούς ενδιαφερόμενους φορείς προς την αναβάθμιση καλών κλινικών πρακτικών με επίκεντρο τους ασθενείς με τη βοήθεια της τεχνητής νοημοσύνης.
Τη συνάντηση εργασίας άνοιξε με χαιρετισμό της η Γενική Γραμματέας Υπηρεσιών Υγείας του Υπουργείου Υγείας, κα Λίλιαν Βιλδιρίδη, η οποία ανέφερε πως η ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας της χώρας μας στις κλινικές μελέτες αποτελεί βασική προτεραιότητα του Υπουργείου, καθώς οι κλινικές μελέτες έχουν καθοριστική συμβολή στην αντιμετώπιση ανεκπλήρωτων αναγκών και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των ασθενών και των φροντιστών τους. Σε αυτή την προσπάθεια συμπλήρωσε ο ρόλος των ίδιων των ασθενών είναι κομβικός, ενώ καταλυτική είναι και η αξιοποίηση της ψηφιακής τεχνολογίας στον μετασχηματισμό και το ασθενοκεντρικό μοντέλο των κλινικών μελετών.

H Πρόεδρος της Ένωσης Ασθενών Ελλάδας κα Β. Βακουφτσή ανέφερε σχετικά «"Υπογραμμίζουμε εκ νέου με τη Pfizer, την κοινή μας δέσμευση για την προώθηση της καινοτομίας και των ασθενοκεντρικών προσεγγίσεων. Οι νέες τεχνολογίες και η τεχνητή νοημοσύνη μπορούν να φέρουν επανάσταση στον τρόπο διεξαγωγής των κλινικών δοκιμών, ενισχύοντας την αποτελεσματικότητα, την ακρίβεια και, κυρίως, την εμπειρία του ασθενούς. Το σημερινό εργαστήριο, ενδυναμώνει μια ήδη συλλογική προσπάθεια προώθησης της καινοτομίας προς όφελος των ασθενών και εν γένει των πολιτών».

Η κα Marge Bailanis, Επικεφαλής του παγκόσμιου Κέντρου Έρευνας & Ανάπτυξης της Pfizer στην Ελλάδα ανέφερε: “Oι κλινικές δοκιμές είναι η βάση της επιστημονικής ιατρικής έρευνας και στη Pfizer αποτελούν το θεμέλιο λίθο για να μπορέσουμε να ανακαλύψουμε καινοτομίες που αλλάζουν τη ζωή των ασθενών. Οι ασθενείς είναι στο επίκεντρο όλων όσων κάνουμε στη Pfizer και η διάδραση μαζί τους είναι πάντα μια καλή ευκαιρία να κατανοήσουμε ακόμα περισσότερο τις ανάγκες τους αλλά και  να ανταλλάξουμε απόψεις για το πώς οι κλινικές δοκιμές θα μπορέσουν να βελτιώσουν την εμπειρία των ασθενών σε αυτές με ασφάλεια, ακεραιότητα και ακόμα μεγαλύτερη αποτελεσματικότητα».

O Nico Gariboldi, VP, Επικεφαλής της Pfizer στη Θεσσαλονίκη, δήλωσε: «Η τεχνητή νοημοσύνη και η σύγχρονη τεχνολογία έχουν τη δυνατότητα να μεταμορφώσουν τις κλινικές δοκιμές, βελτιώνοντας σημαντικά την εμπειρία και τα αποτελέσματα για τους ασθενείς. Η ανθρωποκεντρικότητα βρίσκεται στον πυρήνα κάθε δραστηριότητάς μας. Είμαστε χαρούμενοι και περήφανοι για μια ακόμη συνάντηση συνεργασίας που σκοπό έχει να αναδείξει τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν οι ασθενείς και να οδηγήσει σε βελτιωμένες κλινικές πρακτικές με τη χρήση της τεχνολογίας».

Συντονίστρια της πρωτοβουλίας από την πλευρά του Κέντρου Ψηφιακής Καινοτομίας της Pfizer ήταν η Ιουλία Δεσποινούδη.