Θεραπεία οστεοαρθρίτιδας ώμου: Γιατί υπερτερεί το υαλουρονικό οξύ

Αποτελεσματικές έχουν κριθεί οι ενέσεις υαλουρονικού οξέος στην ανακούφιση από τον πόνο που προκαλεί η οστεοαρθρίτιδα στον ώμο. Μελέτες από όλον τον κόσμο συνηγορούν ότι είναι μια καλή επιλογή τόσο σε ηλικιωμένους ασθενείς όσο και σε νέους και αθλητές.

Υπερτερούν των ενέσεων κορτικοστεροειδών που επί του παρόντος θεωρούνται ως το χρυσό πρότυπο θεραπείας πρώτης γραμμής για την οστεοαρθρίτιδα στη γληνοβραχιόνια άρθρωση του ώμου, σύμφωνα με μια ανασκόπηση μελετών, που δημοσιεύθηκε στο Journal of Orthopaedic Research.

Υπάρχουν, επίσης, αποδείξεις ότι μία μόνο ένεση μπορεί να βελτιώσει αισθητά τα συμπτώματα σε ενήλικες ασθενείς άνω των 19 ετών, οι οποίοι ανακουφίζονται από τον πόνο για τουλάχιστον 6 μήνες. Ειδικά για τους νεότερους, είναι η ιδανική λύση, αφού η αρθροπλαστική ώμου δεν αποτελεί επιλογή, εξαιτίας της μεγάλης πιθανότητας να υπάρξει, σε βάθος χρόνου, ανάγκη για χειρουργική επέμβαση αναθεώρησης, δηλαδή αφαίρεσης της πρώτης πρόθεσης και αντικατάστασής της με άλλη, λόγω της φθοράς που προκαλείται από τη δραστήρια ζωή τους.

«Η οστεοαρθρίτιδα είναι ο πιο συχνός τύπος αρθρίτιδας που οφείλεται σε εκφυλισμό του χόνδρου λόγω ηλικίας, τραυματισμού ή επαναλαμβανόμενης καταπόνησης. Προκειμένου ο  οργανισμός να την προστατεύσει, παράγει επιπλέον αρθρικό υγρό αλλά αυτό οδηγεί σε φλεγμονή και πόνο. Με τον χρόνο εμφανίζονται και άλλα συμπτώματα, όπως περιορισμός της κίνησης και δυσκαμψία.

Οι ασθενείς που πάσχουν από οστεοαρθρίτιδα στον ώμο συνήθως παραπονούνται για πόνο τη νύχτα, ειδικά όταν ξαπλώνουν στον προσβεβλημένο ώμο. Άλλα χαρακτηριστικά της πάθησης στη συγκεκριμένη άρθρωση είναι η δυσκαμψία, που όμως βελτιώνεται με την ανάπαυση, η στένωση του αρθρικού διαστήματος, η σκλήρυνση των αρθρικών επιφανειών, το μειωμένο εύρος κίνησης και η δημιουργία κύστεων και οστεοφύτων», εξηγεί ο Ορθοπαιδικός Χειρουργός δρ Παναγιώτης Πάντος, Διευθυντής της Ορθοπαιδικής Κλινικής Άνω Άκρου στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών και υπεύθυνος των τμημάτων Άνω Άκρου και Αθλητικών Κακώσεων της Osteon Orthopedic & Spine Clinic.

«Μελέτες με βάση τον πληθυσμό υποδηλώνουν ότι το 16,1%-20,1% των ενηλίκων ηλικίας άνω των 65 ετών έχουν ακτινογραφικά στοιχεία οστεοαρθρίτιδας στη γληνοβραχιόνια άρθρωση. Παρότι απαντάται πολύ συχνότερα σε ηλικιωμένους, υπάρχει ένας σημαντικός πληθυσμός ασθενών κάτω των 55 ετών που αναπτύσσουν τη νόσο. Είναι άτομα που ασχολούνται με συγκεκριμένα επαγγέλματα που απαιτούν ακραίες καταπονήσεις της άρθρωσης, π.χ. αθλητές, στρατιωτικοί και οικοδόμοι, που οδηγούν σε τραυματισμούς αστάθεια, ρήξη στροφικού πετάλου και αγγειακή νέκρωση. Η επιβάρυνση της νόσου σε αυτούς είναι ενδεχομένως χειρότερη από εκείνη των ηλικιωμένων ασθενών», προσθέτει.

Για την οστεοαρθρίτιδα δεν υπάρχει θεραπεία και όλες οι προσπάθειες επικεντρώνονται στη μείωση του πόνου και στη βελτίωση των λειτουργικών επιπτώσεων. Η θεραπεία πρώτης γραμμής είναι συντηρητική και περιλαμβάνει φυσικοθεραπεία, τοπικά αναλγητικά και μη στεροειδή αντιφλεγμονώδη φάρμακα.

Κάποιοι ασθενείς δεν ανταποκρίνονται επαρκώς στη φυσικοθεραπεία και στα αντιφλεγμονώδη φάρμακα και για διάφορους λόγους δεν επιθυμούν, δεν μπορούν ή δεν κρίνεται σκόπιμο να προχωρήσουν άμεσα σε αρθροσκόπηση ή χειρουργική επέμβαση.

Για αυτούς  υπάρχει η επιλογή των ενδαρθρικών ενέσεων γλυκοκορτικοειδών, κορτικοστεροειδών, πλάσματος πλούσιου σε αιμοπετάλια και υαλουρονικού οξέος.

«Το υαλουρονικό οξύ είναι ένα συστατικό του φυσιολογικού αρθρικού υγρού. Σε μια άρθρωση με οστεοαρθρίτιδα μπορεί να μειωθεί η συγκέντρωσή του κατά 33% έως 50%. Η μειωμένη λίπανση ασκεί περαιτέρω πίεση στον χόνδρο, καταστρέφοντας έτσι την ακεραιότητα της επιφάνειάς του, οδηγώντας σε περαιτέρω πόνο.

Οι ενέσεις υαλουρονικού οξέος είναι φιλικές προς τον οργανισμό, μοιάζουν με γέλη και συμβάλλουν στη λίπανση της άρθρωσης και στην προστασία του χόνδρου και των γύρω μαλακών ιστών. Θεωρείται ότι έχει την ικανότητα απορρόφησης των κραδασμών, όπως και ανοσοκατασταλτικές, αντιφλεγμονώδεις και αντιαγγειογενετικές ιδιότητες», εξηγεί περαιτέρω ο δρ Πάντος.

Είναι αποτελεσματική επιλογή, ασφαλής και απαλύνει τον πόνο. Η ανασκόπηση που δημοσιεύθηκε στο Journal of Orthopaedic Research το επιβεβαιώνει. Σε αυτήν συμπεριλήφθηκαν 15 μελέτες που δημοσιεύθηκαν από το 2007 έως το 2022. Το 60% αυτών διεξήχθησαν στην Ευρώπη (Ιταλία, Αγγλία, Γαλλία, Ολλανδία) και το 40% στην Αμερική (Ηνωμένες Πολιτείες, Βραζιλία). Αναλύθηκαν συνολικά 1.023 άτομα, ενώ 397 άτομα συμπεριλήφθηκαν στην ομάδα ελέγχου. Διαπιστώθηκε ότι η ενδαρθρική έγχυση υαλουρονικού οξέος στην γληνοβραχιόνια άρθρωση είχε ως αποτέλεσμα τη σημαντική βελτίωση του πόνου και της λειτουργίας σε μια παρακολούθηση έως και 6 μηνών. Επιπλέον, με βάση τα αποτελέσματα της μετα-ανάλυσης, φαίνεται να υπερέχει άλλων εναλλακτικών, μη εγχειρητικών μεθόδων θεραπείας, όπως οι ενέσεις κορτικοειδών.

«Το υαλουρονικό οξύ ενίεται απευθείας στην άρθρωση και η διάρκεια των αποτελεσμάτων είναι συνήθως 6 μήνες. Αν το θεραπευτικό πλάνο εξατομικεύεται, συνήθως απαιτούνται 1-5 θεραπείες, ανάλογα με το προϊόν. Είναι πιθανόν να προκαλέσει παρενέργειες, αλλά αυτές είναι ήπιες και υποχωρούν εντός 48ώρου. Οι ενέσεις, ωστόσο, δεν είναι εξίσου αποτελεσματικές σε όλους. Προτιμάται σε άτομα με ήπια έως μέτρια οστεοαρθρίτιδα, ενώ σε σοβαρές περιπτώσεις η νόσος είναι πιθανόν να πρέπει να αντιμετωπιστεί με αρθροπλαστική ώμου», καταλήγει ο δρ Πάντος.