Ανεμοβλογιά: Όσα πρέπει να γνωρίζετε

Η ανεμοβλογιά είναι ένας ιδιαίτερα μεταδοτικός ιός που προκαλεί συμπτώματα που μοιάζουν με αυτά της γρίπης και εξανθήματα που προκαλούν φαγούρα και μετατρέπεται σε φουσκάλες που τελικά σχηματίζουν κρούστα. Μπορείτε να κολλήσετε ανεμοβλογιά μέσω άμεσης επαφής με ένα μολυσμένο άτομο ή αναπνέοντας σταγονίδια από το φτέρνισμα ή τον βήχα του. Τα περισσότερα κρούσματα είναι ήπια, αλλά τα νεογέννητα μωρά, οι έγκυοι και τα άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα μπορεί να βρίσκονται σε κίνδυνο για πιο σοβαρά συμπτώματα.

Αφού κολλήσετε ανεμοβλογιά, ο ιός παραμένει στο σώμα σας και μπορεί να προκαλέσει έρπητα ζωστήρα αργότερα στη ζωή, που είναι ένα ιδιαίτερα επώδυνο εξάνθημα. Υπάρχει διαθέσιμο εμβόλιο κατά του έρπητα ζωστήρα για ενήλικες άνω των 50 ετών ή για άτομα άνω των 19 ετών με εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα.

Ποια είναι τα συμπτώματα της ανεμοβλογιάς;

Τα συμπτώματα της ανεμοβλογιάς εξελίσσονται σε διάφορα στάδια και συνήθως αναπτύσσονται μέσα σε 4-7 ημέρες.

Αρχικά συμπτώματα

Μπορεί να εμφανίσετε συμπτώματα που μοιάζουν με της γρίπης μέσα σε μία εβδομάδα από την έκθεσή σας στον ιό, πριν εμφανιστούν τα χαρακτηριστικά εξανθήματα της ανεμοβλογιάς. Αυτά τα συμπτώματα διαρκούν περίπου 5-7 ημέρες και μπορεί να περιλαμβάνουν:
Κούραση
Πυρετό
Πονοκέφαλο
Απώλεια όρεξης
Καταρροή
Πονόλαιμο
Αδυναμία 
Λιγότερο συχνά κοιλιακό πόνο

Στάδιο εξανθημάτων 

Το χαρακτηριστικό εξάνθημα της ανεμοβλογιάς εμφανίζεται συνήθως 14-16 ημέρες μετά την έκθεση στον ιό και εξελίσσεται στα ακόλουθα στάδια:
Κόκκινα εξογκώματα: Σχηματίζονται περίπου 250-500 μικρές κόκκινες κηλίδες που προκαλούν πολύ έντονη φαγούρα.
Φουσκάλες: Τα εξογκώματα γεμίζουν με υγρό και γίνονται φουσκάλες που μπορεί να έχουν διάφορα μεγέθη. Οι φουσκάλες εμφανίζονται σε στάδια, με κάποιες να στεγνώνουν και άλλες να σχηματίζονται ταυτόχρονα σε 3-7 ημέρες. Οι φουσκάλες τελικά ανοίγουν και σχηματίζουν κρούστα, που στο τέλος ξεραίνεται εντελώς και πέφτει. Χρειάζεται περίπου μία εβδομάδα για να ξεραθούν όλες οι φουσκάλες.

Η εμφάνιση των εξανθημάτων συνήθως ξεκινά από το στήθος, την πλάτη ή το πρόσωπο και εξαπλώνεται στο τριχωτό της κεφαλής, τα χέρια και τα πόδια. Ένα μικρότερο τμήμα μπορεί να επηρεάσει τις παλάμες και τα πέλματα, το εσωτερικό του στόματος ή του λαιμού, τα μάτια και την περιοχή των γεννητικών οργάνων.

Πώς μεταδίδεται;

Μπορείτε να κολλήσετε τον ιό της ανεμοβλογιάς αγγίζοντας το εξάνθημα ενός μολυσμένου ατόμου, αναπνέοντας σταγονίδια από τον βήχα ή το φτάρνισμά του ή αγγίζοντας επιφάνειες μολυσμένες με τον ιό και στη συνέχεια να αγγίξετε το στόμα ή τα μάτια σας. Η ανεμοβλογιά είναι μεταδοτική μέχρι περίπου πέντε ημέρες μετά την εμφάνιση των εξανθημάτων.

Αφού το σώμα σας καταπολεμήσει τη μόλυνση, ο ιός παραμένει κρυμμένος στα νευρικά σας κύτταρα. Μπορεί να επανενεργοποιηθεί αργότερα στη ζωή ως έρπητας ζωστήρας, ένα ιδιαίτερα επώδυνο εξάνθημα που συνήθως αναπτύσσεται στη μία πλευρά του σώματος. Για άτομα άνω των 50, που βρίσκονται σε κίνδυνο για ανάπτυξη έρπητα ζωστήρα, οι γιατροί συνιστούν το σχετικό εμβόλιο, που είναι 80-90% αποτελεσματικό στην πρόληψη του έρπητα ζωστήρα. Χορηγείται σε δύο δόσεις, με διαφορά 2-6 μηνών.

Παράγοντες Κινδύνου

Αν δεν έχετε ανοσία στην ανεμοβλογιά, υπάρχει 90% πιθανότητα να την πάθετε όταν είστε σε στενή επαφή με κάποιον που έχει κολλήσει. Οι ακόλουθοι παράγοντες αυξάνουν τον κίνδυνο να αρρωστήσετε σοβαρά με ανεμοβλογιά και να υπάρξουν επιπλοκές:

Ηλικία: Βρέφη κάτω του ενός και ενήλικες άνω των 20 ετών
Εγκυμοσύνη: Μπορεί να προκαλέσει επιπλοκές στην έγκυο ή στο μωρό
Εξασθενημένο ανοσοποιητικό σύστημα: Άτομα με εξασθενημένο ανοσοποιητικό λόγω ασθένειας ή φαρμάκων

Πώς αντιμετωπίζεται;

Δεν υπάρχει θεραπεία για την ανεμοβλογιά, επομένως η αντιμετώπιση στοχεύει στη μείωση της δυσφορίας, στην πρόληψη των επιπλοκών και στην επιτάχυνση της ανάρρωσης.

Για να ανακουφίσετε το δέρμα σας και να μειώσετε τον κνησμό, αποφύγετε το ξύσιμο και κόψτε τα νύχια σας για να αποφύγετε πιθανές μολύνσεις. Τα μη συνταγογραφούμενα αντιισταμινικά μπορούν να βοηθήσουν. Οι κρύες κομπρέσες και τα χλιαρά μπάνια επίσης θα μειώσουν την αίσθηση φαγούρας.

Ο γιατρός σας θα μπορεί να σας προτείνει ορισμένες κρέμες και λοσιόν που μπορούν να ανακουφίσουν από τον κνησμό και την φλεγμονή. 

Προσπαθήστε να αποφύγετε την υπερβολική ζέστη ή υγρασία. Πάρτε απλά παυσίπονα για πυρετό ή πόνο.

Μόνο σε σοβαρές περιπτώσεις ο γιατρός θα συνταγογραφήσει φάρμακα σκοπό να μειωθούν τα συμπτώματα. 

Πώς να προλάβουμε την ανεμοβλογιά

Ο καλύτερος τρόπος για την πρόληψη της ανεμοβλογιάς είναι να κάνετε το εμβόλιο αν δεν κολλήσατε ποτέ τον ιό ως παιδιά. Υπολογίζεται ότι η χρήση του εμβολίου έχει μειώσει την εμφάνιση επιπλοκών κατά 97%.

Ενώ το εμβόλιο κατά της ανεμοβλογιάς είναι εξαιρετικά αποτελεσματικό, μπορείτε ακόμα να κολλήσετε μια ήπια εκδοχή της νόσου. Το εξάνθημα είναι τυπικά μικρό, χωρίς φουσκάλες. Ωστόσο, εξακολουθείτε να είστε μεταδοτικοί μέχρι να μην έχετε νέες κόκκινες κηλίδες για 24 ώρες.

Ακολουθούν ορισμένες συμβουλές για να αποφύγετε τη μετάδοση του ιού όταν φροντίζετε κάποιον με ανεμοβλογιά:

*Πλύνετε συχνά και πολύ προσεκτικά τα χέρια σας 
*Μην αγγίζετε το εξάνθημα ή τις φουσκάλες χωρίς γάντια
*Απολυμάνετε τις επιφάνειες που αγγίζετε συχνά
*Αποφύγετε να μοιράζεστε προσωπικά αντικείμενα όπως πετσέτες, σκεύη και σκεπάσματα
*Φορέστε μάσκα αν υπάρχει βήχας και φτάρνισμα ως σύμπτωμα.