Διατροφή κατά της νεφρολιθίασης

Σύμφωνα με τις στατιστικές, περίπου το 10% των ανδρών και το 3% των γυναικών θα εμφανίσουν σε κάποια φάση της ζωής τους νεφρολιθίαση. Οι πέτρες στα νεφρά σχηματίζονται όταν για ένα μεγάλο χρονικό διάστημα η συγκέντρωση συγκεκριμένων συστατικών στα ούρα (συνήθως ασβεστίου και ουρικού οξέως) ξεπερνά κάποιο κρίσιμο όριο και σχηματίζονται κρύσταλλοι.

Οι κρύσταλλοι αυτοί αποτελούνται συνήθως από άλατα ασβεστίου (συνήθως οξαλικού ασβεστίου) και σπανιότερα ουρικού οξέως. Οι επιστημονικές μελέτες δείχνουν ότι εάν κάποιος σχηματίσει μια φορά πέτρα στα νεφρά, η πιθανότητα να ξαναεμφανιστούν παραμένει μεγάλη.

Εφόσον φυσικά δεν προϋπάρχουν κάποιοι παθολογικοί παράγοντες που ευνοούν το σχηματισμό των κρυστάλλων και χρειάζονται φαρμακευτική θεραπεία, η ποιοτική και ποσοτική σύσταση της διατροφής μπορεί να επηρεάσει τις πιθανότητες εμφάνισης πέτρας στα νεφρά αλλά και να μειώσει τον κίνδυνο επανεμφάνισης.

Ο πιο σημαντικός διατροφικός παράγοντας που προλαμβάνει το σχηματισμό των κρυστάλλων είναι η πρόσληψη μεγάλων ποσοτήτων νερού και υγρών γενικότερα (τσάι, καφές, χυμοί). Ανεξάρτητα από τη σύσταση των λίθων που σχηματίζονται, η πρόσληψη τουλάχιστον 2-3 λίτρων υγρών καθημερινά διασφαλίζει ότι τα ούρα θα είναι αραιά και ότι εμποδίζεται η κρυσταλλοποίηση των αλάτων.

Έχει βρεθεί ότι στα άτομα που πίνουν περισσότερα από 3 λίτρα υγρών την ημέρα έχουν περίπου 30% λιγότερες πιθανότητες να εμφανίσουν πέτρες στα νεφρά.

Σημαντικοί παράγοντες επίσης για την πρόληψη της νεφρολιθίασης είναι η χαμηλή πρόσληψη νατρίου (αλατιού) και η αποφυγή της υπερκατανάλωσης ζωικών πρωτεϊνών. Δηλαδή των πρωτεϊνών από τρόφιμα όπως το κόκκινο κρέας, τα πουλερικά, τα ψάρια, τα αβγά, και τα τυριά.

Αντίθετα, η συχνή κατανάλωση φρούτων και λαχανικών δρα προστατευτικά, καθώς παρέχουν σημαντικές ποσότητες καλίου και η σύστασή τους είναι τέτοια που εμποδίζει τον σχηματισμό των κρυστάλλων ασβεστίου και ουρικού οξέως.

Σχετικά με την άποψη που επικρατεί οτι όποιος έχει εμφανίσει πέτρα στα νεφρά πρέπει να αποφεύγει το ασβέστιο και να μην καταναλώνει γαλακτοκομικά προιόντα, δεν ευσταθεί και δεν έχει αποδειχθεί κάτι τέτοιο. Ωστόσο, είναι προτιμότερο να αποφεύγεται η υπερβολική κατανάλωση τροφίμων που αυξάνουν την περιεκτικότητα των ούρων σε οξαλικά, όπως το σπανάκι, η σοκολάτα, οι φράουλες, τα φυστίκια και τα πατζάρια.

Τέλος, προσοχή πρέπει να δίνεται στο να μην παίρνουμε αυθαίρετα μεγάλες δόσεις συμπληρωμάτων ασβεστίου και βιταμίνης C.