Φυτοθρεπτικά συστατικά: Τι είναι και γιατί τα χρειαζόμαστε;

Πολλές φορές αναφέρουμε τον όρο φυτοθρεπτικά συστατικά, ή φυτοχημικά. Τι σημαίνουν όμως αυτές οι λέξεις και γιατί είναι τόσο σημαντικές; Με πολύ απλά λόγια, αυτές οι ουσίες περιέχονται στις φυτικές τροφές, τους δίνουν το χρώμα τους και τα προστατεύουν από διάφορα βακτήρια. Όταν τα καταναλώνουν οι άνθρωποι, τα φυτοθρεπτικά συστατικά βοηθούν την καλή λειτουργία του ανοσοποιητικού συστήματος, έχουν αντιμικροβιακή, αντιφλεγμονώδη, ακόμα και αντιγηραντική δράση. Μερικές έρευνες έχουν προτείνει πως κάποια συγκεκριμένα φυτοχημικά μπορεί να προστατεύουν και από τις νόσους της καρδιάς.

Όπως φανερώνει και το όνομά τους, τα βρίσκουμε στις φυτικές τροφές. Από φρούτα και λαχανικά, μέχρι δημητριακά, όσπρια και ορισμένα είδη τσαγιού. Σε αντίθεση με τις βιταμίνες και τα μέταλλα, τα φυτοχημικά δεν είναι στην πράξη αναγκαία για τον οργανισμό μας. Αυτό όμως που τους δίνει αξία – και μας κάνει να θέλουμε να ασχοληθούμε μαζί τους – είναι τα οφέλη που έχουν για την υγεία μας. Υπάρχουν δεκάδες χιλιάδες αναγνωρισμένα είδη, αλλά ας ρίξουμε μια ματιά στα πιο γνωστά και πιο εύκολα διαθέσιμα.

Καροτενοειδή

Τα πιο κοινά καροτενοειδή είναι το β-καροτένιο, το λυκοπένιο και η λουτεΐνη. Τα βρίσκουμε στα φρούτα και λαχανικά με μωβ, άσπρο, κόκκινο, πράσινο και πορτοκαλί χρώμα. Τα χημικά αυτά βοηθούν στην καλύτερη επικοινωνία μεταξύ των κυττάρων μας, μειώνοντας τον κίνδυνο για καρδιαγγειακές νόσους και ορισμένους καρκίνους. Η λουτεΐνη, συγκεκριμένα, βοηθάει σημαντικά την υγεία των ματιών μας, αλλά επίσης την πρόληψη των καρκίνων της μήτρας, του προστάτη, του μαστού και των πνευμόνων.

Ελλαγικό οξύ

Θα το βρούμε σε υψηλές ποσότητες στα blackberries, τα cranberries, τα πεκάν, τα ρόδια, τα φραμπουάζ, τις φράουλες, τα καρύδια και τα σταφύλια. Το ελλαγικό οξύ έχει αποδειχθεί πως μπορεί να μειώσει σημαντικά τον πολλαπλασιασμό και την μετακίνηση καρκινικών κυττάρων—ειδικά εκείνων του καρκίνου του μαστού και του προστάτη.

Φλαβονοειδή

Τα φλαβονοειδή είναι ουσίες που βρίσκουμε στα μούρα, στα όσπρια, στο τσάι, στα σταφύλια, το ελαιόλαδο, στα καρύδια, στα μπαχαρικά, στα φρούτα, στα πράσινα λαχανικά και στα κρεμμύδια. Με λίγα λόγια, είναι μια τεράστια κατηγορία χημικών ουσιών, με κύριο στόχο την καταπολέμηση των ελεύθερων ριζών που καταστρέφουν τα κύτταρα και προκαλούν πρόωρη γήρανση.

Ρεσβερατρόλη

Η ρεσβερατρόλη είναι μια ουσία που φτιάχνεται από τα φυτά όταν βρίσκονται σε επίθεση από μικρόβια. Βρίσκεται σε μεγάλη συγκέντρωση στη φλούδα των σκούρων σταφυλιών, στις φράουλες, στα blueberries, και στο κόκκινο κρασί. Έχει αντιοξειδωτικές ιδιότητες και βοηθάει στην καλή λειτουργία του εγκεφάλου, αλλά ταυτόχρονα προστατεύει την υγεία της καρδιάς.