Κρυολόγημα, ίωση, γρίπη, πονόλαιμος: Φρόντισε τον εαυτό σου χωρίς αντιβιοτικά

25% των ενηλίκων που έχουν βήχα, κρυολόγημα, γρίπη ή πονόλαιμο επισκέπτονται τον γιατρό τους και το 50% αυτών ζητά λανθασμένα να τους χορηγηθεί αντιβίωση, σύμφωνα με πρόσφατη έρευνα, επισημαίνει η Ελληνική Εταιρεία Έρευνας και Εκπαίδευσης στην Πρωτοβάθμια Φροντίδα Υγείας με αφορμή την Ευρωπαϊκή Ημέρα ενάντια στα αντιβιοτικά.

Στην έρευνα έλαβαν μέρος πάνω από 1.700 άτομα, στην Αγγλία, τα οποία και ρωτήθηκαν για τη γνώμη τους σχετικά με τη λήψη των αντιβιοτικών για την αντιμετώπιση του βήχα και του πονόλαιμου.

25% των ατόμων που απάντησαν δήλωσαν ότι πίστευαν ότι τα αντιβιοτικά λειτουργούν αποτελεσματικά στις περισσότερες περιπτώσεις βήχα, πονόλαιμου και κρυολογήματος. Ωστόσο, το 70% των ερωτηθέντων αναγνώρισε ότι η αντοχή στα αντιβιοτικά αποτελεί ένα σημαντικό πρόβλημα, ενώ ένα αντίστοιχο ποσοστό αναγνώρισε ότι η αντίσταση στα αντιβιοτικά θα μπορούσε να επηρεάσει αυτούς και την οικογένειά τους μελλοντικά.

Τα ίδια δυστυχώς ποσοστά περίπου, ισχύουν και για την Ελλάδα, τόνισε ο κ. Στάθης Σκληρός, γενικός γιατρός, Πρόεδρος της Ελληνικής Εταιρείας Έρευνας και Εκπαίδευσης στην ΠΦΥ. «Η χώρα μας είναι σήμερα πρώτη στην Ε.Ε. στην αλόγιστη χρήση αντιβιοτικών, ενώ την ίδια ώρα, ολόκληρη η Ευρώπη αντιμετωπίζει το φαινόμενο του «τέλους των αντιβιοτικών».

Τα αντιβιοτικά, όπως όλη η ιατρική κοινότητα επισημαίνει, χρησιμοποιούνται αποκλειστικά για τη θεραπεία λοιμώξεων που προκαλούνται από μικρόβια και όχι από ιούς.

Από τη στιγμή που ο βήχας και ο πονόλαιμος δεν οφείλονται σε κάποια βακτηριακή λοίμωξη, συνέχισε ο κ. Σκληρός, θα κάνουν το κύκλο τους και θα υποχωρήσουν, χωρίς να χρειαστεί να καταφύγει ο πάσχων σε αντιβίωση.

Για την ανακούφιση των συμπτωμάτων του πονόλαιμου αρκεί είτε μια απλή αντισηψία της στοματοφαρυγγικής κοιλότητας με κάποια από τα γνωστά προϊόντα σε μορφή παστίλιας που περιέχουν αντιμικροβιακά / αντισηπτικά συστατικά, ή αν υπάρχει φλεγμονή ένα αντιφλεγμονώδες πάλι σε παστίλια που καταπραΰνουν τον λαιμό.

Τα προιόντα σαν τα παραπάνω καταπολεμούν ένα ευρύ φάσμα ιών (όπως τον ιό της γρίπης Α, τον RSV, τον SARS-CoV5 κα) και βακτηρίων και δεν περιέχουν αντιβιοτικό.

Αντίθετα τα σκευάσματα για το λαιμό που περιέχουν αντιβιοτικά είναι αναποτελεσματικά στο να αντιμετωπίσουν τον πόνο και τη φλεγμονή του πονόλαιμου, γιατί τα συμπτώματα αυτά είναι στη συντριπτική τους πλειοψηφία ιογενούς αιτιολογίας. Επιπλέον, ευνοούν την ανάπτυξη ανθεκτικών μικροβίων με πολύ δυσάρεστες συνέπειες.

Η χορήγηση ακατάλληλου αντιβιοτικού, η λανθασμένη δοσολογία αλλά και η πρόωρη διακοπή του συνιστούν κακή χρήση. Κατάχρηση είναι η χορήγηση του αντιβιοτικού σε περιπτώσεις όπου δεν είναι δραστικό (π.χ. ιογενείς λοιμώξεις) και για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα από το ενδεδειγμένο. Ο κόσμος πολλές φορές νομίζει ότι αφού αρρωσταίνει συχνά, φταίει το ότι δεν πήρε αντιβιοτικά - και αυτό είναι λάθος. Κάθε άνθρωπος αντιμετωπίζει 3-4 ιώσεις κάθε χρόνο, αλλά η συμπτωματολογία είναι περίπου η ίδια. Τους χειμερινούς μήνες ειδικά, οι ιώσεις μπορεί να είναι τόσο κοντά η μία στην άλλη που ο πάσχων θεωρεί ότι αποτελούν μια και μόνη προσβολή. Τα αντιβιοτικά ΔΕΝ θεραπεύουν ούτε βοηθούν στην πρόληψη των ιώσεων. Συχνά επίσης, τα αντιβιοτικά χορηγούνται ώστε μια ιογενής λοίμωξη να μην εξελιχθεί σε μικροβιακή , πράγμα που είναι επίσης λάθος: τα αντιβιοτικά ΔΕΝ προλαμβάνουν μια μικροβιακή λοίμωξη.

Η Ελληνική Εταιρεία Έρευνας και Εκπαίδευσης στην ΠΦΥ για να συμβάλλει στην ενημέρωση του κοινού για τη σωστή και ορθολογική χρήση των αντιβιοτικών μας δίνει 10 σημαντικές συμβουλές:

• Το κοινό κρυολόγημα και γενικά οι ιώσεις δεν χρειάζονται αντιβιοτικά.
• Τα αντιβιοτικά μπορεί να προκαλέσουν ζημιά στον οργανισμό μας.
  Συζητήστε τα πλεονεκτήματα και τα μειονεκτήματα των αντιβιοτικών με το
  γιατρό σας - θα είναι σε θέση να εκτιμήσει αν τα χρειάζεστε πραγματικά.
• Βήχας με φλέγμα από μόνος του -ακόμα κι αν είναι κίτρινο- δεν αποτελεί λόγο για να πάρουμε αντιβίωση.
• Όταν έχετε πονόλαιμο και καταρροή, τότε πολύ πιθανόν η λοίμωξη να μην ανταποκριθεί στην αντιβίωση. Για την ανακούφιση των συμπτωμάτων, βοηθούν σημαντικά προϊόντα όπως τροχίσκοι που δεν περιέχουν αντιβιοτικό, οι εισπνοές ατμού, η λήψη πολλών υγρών καθώς και οι χυμοί φρούτων. Πρέπει να αποφεύγονται ωστόσο, οι χυμοί εσπεριδοειδών όταν ο πόνος είναι δυνατός.
• Θα πρέπει να συμβουλευτείτε το γιατρό σας αν ο πονόλαιμος, ή τα συμπτώματα της ίωσης, της γρίπης ή του κρυολογήματος διαρκούν περισσότερο από 3 ημέρες.
• Θα πρέπει επίσης να συμβουλευτείτε το γιατρό σας, εάν έχετε υψηλό πυρετό, και ένα πραγματικά κόκκινο ή πυώδη (η με παρουσία πύου) λαιμό.
• Να λαμβάνετε όλες τις δόσεις ανά ημέρα και να ολοκληρώνετε τη θεραπεία. Αυτή διαρκεί περίπου 5 ημέρες. Διαφορετικά, ενθαρρύνετε την δημιουργία ανθεκτικών βακτηρίων.
• Μην φυλάσσετε αντιβιοτικά στο φαρμακείο σας για μελλοντική χρήση. Ένα αντιβιοτικό που συνταγογραφείται για μια λοίμωξη, μπορεί να είναι ακατάλληλο για μία άλλη.
• Αν έχετε ένα αντιβιοτικό από την τελευταία φορά που είχατε μία λοίμωξη του αναπνευστικού, ρωτήστε το γιατρό σας πριν την χρήση του. Θα πρέπει να το ξεκινήσετε μόνο τότε που τα συμπτώματα επιμένουν ή επιδεινώνονται ή δεν αναρρώνετε στον αναμενόμενο χρόνο. Με τον τρόπο αυτό είστε σίγουροι ότι δεν παίρνετε αντιβιοτικά χωρίς λόγο.
• Θυμηθείτε: Η κακή και άσκοπη χρήση των αντιβιοτικών μακροπρόθεσμα θα δημιουργήσει μικρόβια που δεν θα καταπολεμούνται από τα αντιβιοτικά που έχουμε στην διάθεση μας. Άρα είναι καθήκον όλων μας να προστατέψουμε τα όπλα που έχουμε σήμερα για να αντιμετωπίζουμε τις μολύνσεις.