Θεραπεία χωρίς νυστέρι σε σοβαρές παθήσεις του πεπτικού

Του ΔΗΜΗΤΡΗ ΚΑΡΑΓΙΩΡΓΟΥ

Μείωση στο μισό των κολεκτομών σε ασθενείς με μέτρια έως σοβαρή ελκώδη κολίτιδα, καταγράφουν νέα κλινικά δεδομένα.

Στοιχεία μακροχρόνιων μελετών, τα οποία παρουσιάστηκαν στο Πανευρωπαϊκό Συνέδριο Γαστρεντερολογίας, δείχνουν ότι η θεραπευτική αγωγή επί 54 εβδομάδες με το μονοκλωνικό αντίσωμα ‘ινφλιξιμάμπη’, μειώνει κατά 41% τη συχνότητα της χειρουργικής αφαίρεσης του παχέος εντέρου (κολεκτομής).

Πρόκειται για τον μοναδικό εγκεκριμένο βιολογικό παράγοντα για τη θεραπεία της ελκώδους κολίτιδας, ενώ εδώ και επί σειρά ετών χρησιμοποιείται με ανάλογη αποτελεσματικότητα και στη θεραπευτική αντιμετώπιση της Νόσου του Crohn, μίας άλλης φλεγμονώδους πάθησης του εντέρου.

Τα αποτελέσματα αυτά έρχονται να προστεθούν σε μία σειρά σημαντικών αποτελεσμάτων άλλων πρόσφατων μελετών με το ίδιο μονοκλωνικό αντίσωμα σε ασθενείς με Νόσο του Crohn. Τα στοιχεία αυτά οδήγησαν στην έγκριση από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων, νέων ενδείξεων - τροποποιήσεων των χαρακτηριστικών του φαρμάκου ως δεύτερης γραμμής θεραπεία σε ενήλικες ασθενείς, μετά από ανεπαρκή ανταπόκριση σε κορτικοειδές, αλλά και ως θεραπευτική λύση για τους παιδιατρικούς ασθενείς, ηλικίας 6-17 ετών, με σοβαρή ενεργό Νόσο του Crohn.

Σύμφωνα με τα αποτελέσματα, η θεραπεία σε ενήλικες ασθενείς με σοβαρή ενεργό Νόσο του Crohn, οδήγησε σε ανταπόκριση στο 60% αυτών μέσα σε δύο εβδομάδες. Οι δε ασθενείς που συνέχισαν τη θεραπεία για ένα έτος εμφάνισαν σε υψηλότερο ποσοστό κλινική ύφεση των συμπτωμάτων, με παράλληλη δυνατότητα μείωσης ή διακοπής των στεροειδών.

Τα αποτελέσματα ήταν ακόμη καλύτερα για τους παιδιατρικούς ασθενείς με το 90% αυτών να ανταποκρίνεται μέσα σε 10 εβδομάδες θεραπείας και περίπου το 60% αυτών να εμφανίζει ύφεση των συμπτωμάτων. Επιπρόσθετα σημειώθηκε μείωση στη χορήγηση κορτικοειδών, ενώ παράλληλα παρατηρήθηκε σημαντική βελτίωση στην ανάπτυξη και στην ποιότητας ζωής τους.

Όπως σημειώνουν οι ερευνητές τα αποτελέσματα αυτά δίνουν τη δυνατότητα στους γαστρεντερολόγους να αντιμετωπίσουν την πορεία της νόσου του Crohn σε αυτούς τους ασθενείς νωρίτερα, στην περίπτωση φτωχής ή ανεπαρκούς ανταπόκρισης σε άλλες θεραπείες, ενώ παράλληλα μία νέα θεραπευτική επιλογή προστίθεται για την αντιμετώπιση αυτής της δύσκολης νόσου στα παιδιά.

Το μονοκλωνικό αντίσωμα

Το συγκεκριμένο μονοκλωνικό αντίσωμα είναι μία εξελιγμένη βιολογική θεραπεία, που ενδείκνυται για την θεραπεία των ασθενών με ελκώδη κολίτιδα, νόσο του Crohn, αγκυλοποιητική σπονδυλαρθρίτιδα, ρευματοειδή αρθρίτιδα, ψωριασική αρθρίτιδα και ψωρίαση.

Δρα δεσμεύοντας εκλεκτικά τον παράγοντα TNF-α, που διαδραματίζει σημαντικό ρόλο σε μία πλειάδα αυτοάνοσων νοσημάτων.

Η ασφάλεια και αποτελεσματικότητά του έχουν πολύ καλά τεκμηριωθεί μέσω κλινικών δοκιμών τα τελευταία 14 έτη, ενώ έχει χορηγηθεί σε περισσότερους από 925.000 ασθενείς παγκοσμίως. Στην Ελλάδα, κυκλοφορεί από το 1999 και υπολογίζεται ότι περισσότεροι από 9.000 ασθενείς έχουν ήδη λάβει αυτή τη θεραπεία.

Ιδιοπαθείς φλεγμονώδεις νόσοι του εντέρου

Η ελκώδης κολίτιδα είναι μία χρόνια διαταραχή η οποία προκαλεί φλεγμονή και έλκη στο βλεννογόνο του εντέρου. Η νόσος είναι δυνατόν να προσβάλλει το σύνολο του παχέος εντέρου (πανκολίτιδα) ή μόνο ένα μέρος του. Εκδηλώνεται με βλεννοαιματηρές (συνήθως διαρροϊκές) κενώσεις και πόνο στην κοιλιά (ιδιαίτερα στην αριστερή πλευρά), που μπορεί να συνοδεύονται από τεινεσμό (επίμονη και επαναλαμβανόμενη τάση για αφόδευση).

Η έλλειψη ανταπόκρισης στη φαρμακευτική αγωγή συνήθως έχει σαν αποτέλεσμα η νόσος να χρειάζεται να αντιμετωπισθεί χειρουργικά.

Η νόσος του Crohn είναι μία χρόνια φλεγμονή, που μπορεί να εντοπισθεί σε οποιοδήποτε τμήμα του πεπτικού σωλήνα, ξεκινώντας από το στόμα και καταλήγοντας στον πρωκτό. Η νόσος προκαλεί έλκη σε όλο το πάχος του τοιχώματος του πεπτικού σωλήνα, σε αντίθεση με την ελκώδη κολίτιδα που προσβάλλει μόνο το επιφανειακό τοίχωμα αυτού (βλεννογόνο).

Εκδηλώνεται με πόνο στην κοιλιακή χώρα, που αυξομειώνεται σε ένταση, διάρροιες, αίμα στα κόπρανα. Μπορεί να συνοδεύεται από απώλεια όρεξης, απώλεια βάρους, πόνο στις αρθρώσεις, αδυναμία και αίσθημα κόπωσης, ενώ επιπλοκές της, όπως είναι η στένωση του εντέρου και τα συρίγγια οδηγούν τους ασθενείς σε χειρουργικές επεμβάσεις.

Σε αρκετές περιπτώσεις παιδιατρικών ασθενών, η νόσος έχει συνδεθεί με καθυστέρηση ή και διακοπή της φυσιολογικής ανάπτυξης.

Σύμφωνα με την Ευρωπαϊκή Ομοσπονδία των συλλόγων ασθενών με Νόσο του Crohn και Ελκώδη Κολίτιδα, εκτιμάται ότι περισσότερο από 1.000.000 άνθρωποι πάσχουν στην Ευρώπη από ιδιοπαθείς φλεγμονώδεις νόσους του εντέρου (ΙΦΝΕ).

Στην Ελλάδα, ο αντίστοιχος αριθμός ανέρχεται στις 12.000. Κοινό χαρακτηριστικό των ΙΦΝΕ είναι η σημαντική επιβάρυνση στην ποιότητα ζωής των ασθενών. Πολλοί ασθενείς αναγκάζονται συχνά να απουσιάζουν από την εργασία τους ή από το σχολείο τους εξαιτίας της εισαγωγής τους στο νοσοκομείο, με σημαντικές οικονομικές και συναισθηματικές επιπτώσεις, ενώ δεν είναι λίγες οι περιπτώσεις ασθενών που οδηγούνται σε μείωση της κοινωνικής τους δραστηριότητας.