Ανθρώπινα όργανα σε ζώα χάριν της έρευνας;  

Η μία επιστημονική  ομάδα περιγράφει στο περιοδικό Nature  πως εξέθρεψε σε αρουραίους πάγκρεας από ποντίκια που αργότερα  το χρησιμοποίησε σε ποντίκια για την  θεραπεία του διαβήτη τύπου 1.

Η άλλη επιστημονική ομάδα διερεύνησε στο περιοδικό  Cell  την δυνατότητα να αναπτυχθούν ανθρώπινα όργανα σε χοίρους αφού αυτό είχε ήδη γίνει με τις βιώσιμες  χίμαιρες από αρουραίους και ποντίκια. Η ελπίδα πάντως να παραχθούν ανθρώπινα όργανα για την έρευνα και μεταμόσχευση, δεν έχει μέχρι στιγμής εκπληρωθεί.

Τα περισσότερα όργανα είναι πολύπλοκα δομημένα και πρέπει να ενσωματωθούν καταλλήλως στην δομή του σώματος. Αυτό περιλαμβάνει, για παράδειγμα, επαρκή παροχή αίματος μέσω λεπτών διακλαδώσεων του αγγειακού δικτύου. Η έρευνα δεν έχει καταφέρει λοιπόν την παρασκευή τους  στο εργαστήριο. Θα μπορούσε βέβαια αυτό να γίνει πιο απλά μέσα από ένα «δανεικό ζώο» άλλους είδους.

Ήδη πριν από επτά χρόνια επιστήμονες από την Ιαπωνία κατόρθωσαν να εκθρέψουν το πάγκρεας αρουραίου σε ποντικό. Το όργανο ωστόσο  αυτό αναπτύχθηκε  μόνο σύμφωνα με το μέγεθος παγκρέατος του ποντικού και ήταν για τον λόγο αυτό ήταν πολύ μικρό για μεταμόσχευση.

Τώρα η ερευνητική ομάδα με επικεφαλής τον Hiromitsu Nakauchi, που στο μεταξύ δραστηριοποιείται στο πανεπιστήμιο του Standford στην Καλιφόρνια, θέλει να κάνει το πείραμα στην αντίθετη κατεύθυνση. Οι ερευνητές εμφύτευσαν βλαστικά κύτταρα του ποντικού σε ένα πρώιμο στάδιο στο έμβρυο ενός αρουραίου. Προηγουμένως είχαν αφαιρέσει  το γονίδιο Pdx1 από το γονιδίωμα του ποντικού. Το Pdx1 ελέγχει και κατευθύνει την ανάπτυξη του παγκρέατος. Χωρίς Pdx1 δεν υπάρχει πάγκρεας.

Με την ανάμιξη των γονιδίων προέκυψε αρουραίος με πάγκρεας ποντικού. Ο αρουραίος μετά θανατώθηκε και τα κύτταρα νησιδίων εμφυτεύθηκαν στο ποντίκι, από τα βλαστικά κύτταρα του οποίου αναπτύχθηκε το πάγκρεας στον αρουραίο. Το ποντίκι έπασχε πριν από τη μεταμόσχευση από διαβήτη τύπου 1. Μετά τη μεταμόσχευση θεραπεύτηκε.

Ωστόσο, η μεταμόσχευση νησιδίων κυττάρων δεν ήταν μόνο από κύτταρα ποντικού. Τα αιμοφόρα αγγεία προέρχονταν  από την χίμαιρα  αρουραίων και ποντικών. Αυτό  κανονικά θα έπρεπε να προκαλέσει ισχυρή ανοσολογική απόκριση, η οποία οδηγεί τακτικά σε απόρριψη του μοσχεύματος. Στα ποντίκια, ωστόσο, σύμφωνα με τον Nakauchi, χορηγήθηκαν,  για λίγες μέρες  μόνο, ανοσοκατασταλτικά. Ο Ιάπωνας επιστήμονας υποθέτει πως τα χιμαιρικά ενδοθήλια των αιμοφόρων αγγείων αντικατέστησαν τα ενδοθήλια του ποντικού. 

Πηγές:
Περιοδικά “Nature“ – “Cell”