Υποβοηθούμενη Αναπαραγωγή:  Ένα βήμα πιο κοντά στη μητρότητα με PRP

Εκατομμύρια ζευγάρια ανά τον κόσμο βρίσκονται αντιμέτωπα με την υπογονιμότητα. Ωστόσο, η διαρκής πρόοδος στον τομέα της Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής έρχεται να προσφέρει νέες θεραπευτικές προσεγγίσεις που αυξάνουν τα ποσοστά επιτυχίας της Εξωσωματικής Γονιμοποίησης και μάλιστα με ωάρια της ίδιας της γυναίκας. Το PRP ωοθηκών και ενδομητρίου είναι μια καινοτόμος λύση που εφαρμόζεται στην Ελλάδα από εξειδικευμένους γυναικολόγους-μαιευτήρες.

Σύμφωνα µε τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας,  ένα στα έξι ζευγάρια παρουσιάζει δυσκολίες ως προς τη σύλληψη, ενώ ένα στα δέκα χρειάζεται ιατρική υποβοήθηση. Στην Ελλάδα, υπολογίζεται ότι πραγματοποιούνται 12.000 κύκλοι Εξωσωματικής Γονιμοποίησης (IVF), που συντελούν σε σχεδόν 5.000 γεννήσεις κάθε χρόνο.

Η χώρα μας, παγκοσμίως αναγνωρισμένη στον τομέα της Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής χάρη στα ιατρικά επιτεύγματα των εξειδικευμένων Γυναικολόγων-Μαιευτήρων, πρωτοπορεί στην εφαρμογή της μεθόδου PRP (Platelet Rich Plasma) ωοθηκών και ενδομητρίου με στόχο την περαιτέρω ενίσχυση της επιτυχίας της Εξωσωματικής Γονιμοποίησης και τη γέννηση υγιών παιδιών.

«Το πλούσιο σε αιμοπετάλια πλάσμα (PRP), γνωστό και ως αυτόλογο τροποποιημένο πλάσμα, είναι ένα συμπύκνωμα πλούσιας σε αιμοπετάλια πρωτεΐνης πλάσματος που παράγεται από πλήρες αίμα και φυγοκεντρείται για να απομακρύνει τα ερυθρά αιμοσφαίρια. Ως συμπυκνωμένη πηγή πλάσματος αίματος και αυτόλογου ρυθμισμένου πλάσματος, το PRP περιέχει διάφορους παράγοντες ανάπτυξης και άλλες κυτοκίνες», εξηγεί ο Χάρης Χ. Χηνιάδης, Μαιευτήρας-Χειρουργός Γυναικολόγος με εξειδίκευση στην Εξωσωματική Γονιμοποίηση και τη Λαπαροσκοπική Χειρουργική, συνεργάτης στη Μονάδα Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής του Μαιευτηρίου «ΜΗΤΕΡΑ».

PRP ενδομητρίου

Το πάχος του ενδομητρίου παίζει καθοριστικό ρόλο στην εμφύτευση του εμβρύου και την ομαλή εξέλιξη της κύησης. Μελέτες έχουν τεκμηριώσει ότι το μειωμένο πάχος του ενδομητρίου αποτελεί τροχοπέδη στις θεραπείες υποβοηθούμενης αναπαραγωγής και συντελεί σε αυξημένο κίνδυνο αποβολής του κυήματος.

«Το PRP ενδομητρίου αποτελεί μια νέα τακτική πάχυνσης του ενδομητρίου με τεκμηριωμένη επιστημονικά αποτελεσματικότητα. Μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2017 στο επιστημονικό περιοδικό JBRA Assisted Reproduction έδειξε ότι, το PRP συντέλεσε σε αύξηση του πάχους του ενδομητρίου των δέκα γυναικών που απάρτιζαν το δείγμα και είχαν ιστορικό αποτυχίας επίτευξης κύησης μετά από εμβρυομεταφορά.  H αύξηση του πάχους του ενδομητρίου μετά από εγχύσεις PRP είχε ως αποτέλεσμα την καταγραφή πέντε κυήσεων. Επίσης, σε άλλη μελέτη που δημοσιεύθηκε το 2015 στο περιοδικό International Journal of Clinical and Experimental Medicine εξετάστηκε η αποτελεσματικότητα του PRP σε υπογόνιμες γυναίκες με λεπτό ενδομήτριο (≤ 7 mm). Σε πέντε ασθενείς παράλληλα με τη θεραπεία ορμονικής υποκατάστασης εφαρμόστηκε και PRP, με απευθείας έγχυση του παρασκευάσματος στην μητρική κοιλότητα. Όταν το πάχος του ενδομητρίου έφτασε τα >7 mm οι γιατροί προχώρησαν σε εμβρυομεταφορά. Σε όλες τις ασθενείς στη συνέχεια καταγράφηκε επιτυχής πάχυνση του ενδομητρίου και κύηση. Τα επιστημονικά αυτά στοιχεία, τεκμηριώνουν ότι το PRP είναι μια νέα αποτελεσματική μέθοδος πάχυνσης του ενδομητρίου, που ακολούθως βελτιώνει τις πιθανότητες ομαλής εξέλιξης της κύησης», σημειώνει ο Δρ. Χηνιάδης.

PRP ωοθηκών

Αυτό όμως που πραγματικά είναι εντυπωσιακό είναι η εφαρμογή του PRP στην αναζωογόνηση των ωοθηκών. Μελέτες έχουν τεκμηριώσει την παρουσία βλαστοκυττάρων στις ωοθήκες και τη δυνατότητά τους να μετατραπούν σε ωοκύτταρα, δηλαδή ωάρια.

«Εργαστηριακά πειράματα έχουν αποδείξει ότι τα βλαστοκύτταρα των ωοθηκών μπορούν να μετατραπούν σε ωάρια με τη βοήθεια αυξητικών παραγόντων που περιέχονται στα λευκοκύτταρα και τα αιμοπετάλια των γυναικών. Μελέτη που παρουσιάστηκε το 2016 στο συνέδριο της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Ανθρώπινης Αναπαραγωγής και Εμβρυολογίας απέδειξε ότι είναι εφικτή η αναζωογόνηση των ωοθηκών με PRP. Η μέθοδος εφαρμόστηκε σε οκτώ γυναίκες και μετά από έναν έως τρεις μήνες παρατηρήθηκε πράγματι ωοθηκική αναζωογόνηση κάτι που με τη σειρά του έδωσε τη δυνατότητα στους ερευνητές να συλλέξουν ωοκύτταρα και μετά από σπερματέγχυση να προκύψουν έμβρυα για μελλοντική εμφύτευση», αναφέρει ο Δρ. Χηνιάδης.

Κατά το PRP ωοθηκών γίνεται αιμοληψία και εν συνεχεία φυγοκέντρηση του αίματος για τον διαχωρισμό των λευκών αιμοσφαιρίων και των αιμοπεταλίων από τα ερυθρά κύτταρα του αίματος. Ακολούθως εφαρμόζεται η έγχυση, υπό μέθη και διακολπικό υπερηχογράφημα.

«Το PRP ωοθηκών και ενδομητρίου είναι μια ασφαλής ελάχιστα επεμβατική διαδικασία, που διαρκεί περίπου 20 λεπτά. Δεν υπάρχει κίνδυνος σοβαρών επιπλοκών, ενώ ο πόνος που μπορεί να εμφανιστεί μετά την ολοκλήρωση της διαδικασίας, συνήθως υποχωρεί άμεσα με τη λήψη αναλγητικών. Πρόκειται για μια τεχνική που δίνει την ελπίδα της επίτευξης κύησης με ωάρια της ίδιας της γυναίκας και κυρίως απευθύνεται σε γυναίκες με προβλήματα υπογονιμότητας, ανεξαρτήτως ηλικίας. Η αποτελεσματικότητα της θεραπείας είναι μετρήσιμη δια της παρακολούθησης συγκεκριμένων ορμονικών δεικτών για έξι μήνες», συμπληρώνει ο Χάρης. Χ. Χηνιάδης.

Και καταλήγει τονίζοντας ότι «το PRP ωοθηκών είναι κατάλληλο για γυναίκες σε προεμμηνοπαυσιακή ή εμμηνοπαυσική φάση, νεαρές γυναίκες με προβλήματα υπογονιμότητας λόγω μειωμένου αποθέματος ωαρίων και γυναίκες με πρόωρη ωοθηκική ανεπάρκεια».