Ο καρκίνος του τραχήλου της μήτρας είναι μια ασθένεια που μπορεί να αποφευχθεί - τουλάχιστον θεωρητικά

Κάθε χρόνο πάνω από μισό εκατομμύριο γυναίκες νοσούν σε όλο τον κόσμο από καρκίνο του τραχήλου της μήτρας, αν και ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας έχει καταστήσει σαφές, ότι το βάρος της νόσου στους ανθρώπους αλλά και στα δημόσια συστήματα μπορεί να αποφευχθεί. 

Ο λόγος είναι ότι σχεδόν σε όλες οι περιπτώσεις του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας μπορεί να ανιχνευθεί ο ιός του ανθρώπινου θηλώματος (HPV). Για την πρόληψη του ιού πρέπει να χρησιμοποιηθούν τα αποτελεσματικά εμβόλια που κυκλοφορούν ήδη στην αγορά τα οποία μπορούν να εντοπίσουν και εν συνεχεία να θεραπεύσουν τα μη φυσιολογικά κύτταρα πριν αυτά μετατραπούν σε καρκινογόνα, μειώνοντας έτσι τα ποσοστά της νόσου.

Ο ιός HPV δεν είναι ένας μόνο ιός. Υπάρχουν περισσότεροι από 100 τύποι, από τους οποίους περισσότεροι από 40 διαδίδονται μέσω παντός είδους σεξουαλικών επαφών. Μερικοί τύποι προκαλούν κονδυλώματα των γεννητικών οργάνων, ενώ άλλοι μπορεί να προκαλέσουν μια σειρά καρκίνων - κεφαλής και τραχήλου, αυχενικού, πέους, πρωκτού, αιδοίου και κολπικούς τύπους.

Οι ιοί είναι απίστευτα συνηθισμένοι και οι περισσότεροι άνθρωποι θα νοσήσουν σε κάποια στιγμή της ζωής τους. Αλλά οι λοιμώξεις δεν έχουν την τάση να προκαλούν συμπτώματα, με αποτέλεσμα οι άνθρωποι να μην γνωρίζουν ότι έχουν τον ιό. Περίπου το 90% των συμπτωμάτων εμφανίζονται εντός δύο ετών.

Τα εμβόλια τείνουν να προστατεύουν από τουλάχιστον δύο τύπους HPV, HPV 16 και HPV 18, οι οποίοι  αντιπροσωπεύουν περίπου το 70% των καρκίνων του τραχήλου της μήτρας. Ορισμένα εμβόλια προλαμβάνουν τη μόλυνση από περισσότερα στελέχη, μειώνοντας ακόμη περισσότερο τον κίνδυνο τραχηλικών και άλλων καρκίνων. Τον Σεπτέμβριο του περασμένου έτους το δημόσιο σύστημα υγείας της Αγγλίας, το NHS, συμπεριέλαβε στο Εθνικό του Σχέδιο το εμβόλιο για τα αγόρια, ηλικίας 12 και 13 χρονών και για τα κορίτσια από το 8ο έτος τους. Η στρατηγική είναι να προστατεύονται τα παιδιά πριν γίνουν σεξουαλικά ενεργά και έτσι πριν να συναντήσουν τον ιό. 

Οι ελπίδες για την εξάλειψη του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας, ή τουλάχιστον για τη μείωση των περιπτώσεων, υποστηρίζονται από μελέτες για τη δημόσια υγεία, συμπεριλαμβανομένης της εργασίας του Αντικαρκινικού Συμβουλίου  της Νότιας Ουαλίας. Το περασμένο έτος η Αυστραλιανή οργάνωση υπολόγισε ότι τα υψηλά ποσοστά εμβολιασμού και εξέτασης θέτουν τη χώρα σε πορεία εξάλειψης του καρκίνου του τραχήλου της μήτρας μέχρι το 2035, ενώ χώρες υψηλού εισοδήματος όπως οι ΗΠΑ, το Ηνωμένο Βασίλειο, η Φινλανδία και ο Καναδάς μπορούν να επιτύχουν τον ίδιο στόχο μεταξύ του 2055 και του 2059.

Αυτό που έχει μεγαλύτερη σημασία για την παγκόσμια δημόσια υγεία είναι η ευρύτερη πρόσβαση στα εμβόλια και τα προγράμματα προσυμπτωματικού ελέγχου, ιδίως στις φτωχότερες χώρες όπου συμβαίνει το 90% των θανάτων από καρκίνο του τραχήλου της μήτρας.

Την ίδια στιγμή, σε ορισμένα πλουσιότερα έθνη όπως η Ιρλανδία, η Δανία και η Ιαπωνία, τα ποσοστά εμβολιασμού του HPV έχουν επηρεαστεί από μη αποδεδειγμένες ανησυχίες σχετικά με την ασφάλεια των εμβολίων, που τροφοδοτούνται συχνά από εκστρατείες κατά του εμβολίου.