Αποφυγή αναπηριών με μεταμόσχευση περόνης

Τέλος στις αναπηρίες που προκαλούνται από τα μεγάλα ελλείμματα (κενά) των μακρών οστών, βάζουν πλέον οι Έλληνες ορθοπεδικοί με την μεταφορά (μεταμόσχευση) ελεύθερων αγγειούμενων οστών όπως η περόνη!

Μια τέτοια δύσκολη χειρουργική επέμβαση έγινε σε 35 χρονο (σε Κλινική της Αθήνας), ο οποίος είχε τραυματιστεί σοβαρά σε εργατικό ατύχημα πριν από τρία χρόνια και είχε υποστεί σοβαρό κάταγμα των δύο οστών στον αριστερό πήχυ (Κερκίδος και Ωλένης).

«Η επέμβαση στέφθηκε με επιτυχία παρά το γεγονός ότι  η περίπτωση του 35χρονου ήταν πολύ  δύσκολη, καθώς είχε χειρουργηθεί τρείς φορές για αποκατάσταση του κατάγματος», αναφέρει ο Δρ Ιωάννης Ιγνατιάδης, Χειρουργός Ορθοπαιδικός, Διευθυντής τμήματος Επανορθωτικής Μικροχειρουργικής Άκρων Ιατρικού Ψυχικού, επικεφαλής της ιατρικής ομάδας που έκανε την επέμβαση.

Σύμφωνα με το ιατρικό ιστορικό, ο 35χρονος είχε χειρουργηθεί μετά το ατύχημα με σύνθεση των οστών με πλάκες και βίδες. Με την συμπλήρωση ενός χρόνου διαπιστώθηκε  ότι το ένα από τα δύο οστά – η Ωλένη δεν κόλλησε. Τότε χειρουργήθηκε εκ νέου με μεταμόσχευση οστικών τεμαχίων στο κενό του κατάγματος. Δυστυχώς όμως και πάλι μετά από ένα χρόνο το οστικό τεμάχιο απορροφήθηκε και η πλάκα χαλάρωσε, ενώ και το υπόλοιπο οστό υπέστη τήξη σε μεγάλο μήκος.

«Στην κατάσταση αυτή απευθύνθηκε ο ασθενής σε εμάς. Τον υποβάλαμε σε νέο χειρουργείο όπου διαπιστώθηκε υποβόσκουσα μόλυνση με σταφυλόκοκκο και έγινε αφαίρεση της πλάκας και καθαρισμός του μολυσμένου-λιωμένου οστού Ωλένης, ενώ το οστικό κενό που έπρεπε να γεφυρωθεί μετά από χειρουργική εκτομή ήταν 12 εκατοστά», αναφέρει ο κ Ιγνατιάδης και συνεχίζει.

«Επειδή όμως σε πρόσφατα επιμολυνθέν οστό δεν επιτρέπεται να μπει μόσχευμα, προσωρινά τοποθετήθηκε τοπικά αντιβιοτικό τσιμέντο για οστά και το χέρι σταθεροποιήθηκε με εξωτερικό πλαίσιο. Παράλληλα ο ασθενής έλαβε στοχευμένη αντιβίωση για 8 εβδομάδες. Στους 3 μήνες έγινε επανάληψη του καθαρισμού (4η επέμβαση) και αντικατάσταση του τσιμέντου και λήψη καλλιεργειών οι οποίες βγήκαν καθαρές».

Η τελική επέμβαση πραγματοποιήθηκε με τη λήψη μακρού οστού από την περόνη του δεξιού ποδιού, (μαζί με τη φλέβα και την αρτηρία της) και μεταφορά της στο αριστερό πήχυ πάνω στο κενό της αριστερής ωλένης γεφυρώνοντάς το. Η στήριξη του οστού έγινε με μακριά πλάκα ωλένης τιτανίου και βίδες, ενώ τα αγγεία (φλέβα και αρτηρία) της περόνης ενώθηκαν (αναστομώθηκαν) με αγγεία του πήχυ. Μετά το χειρουργείο ο ασθενής νοσηλεύθηκε επί τέσσερις ημέρες και αποχώρησε με το χέρι σε πλαστικό νάρθηκα.

«Ένα μήνα μετά την επέμβαση, ο ασθενής άρχισε φυσικοθεραπείες, ενώ αισθάνεται πλέον το χέρι του, να δουλεύει κανονικά, μπορεί να το ελέγξει και να το κινήσει μετά από 2,5 ολόκληρα χρόνια», καταλήγει ο κ.Ιγνατιάδης..

Τα μεγάλα ελλείμματα (κενά) των μακρών οστών, μπορούν να συμβούν από τραύμα, όγκους, μόλυνση ή από συγγενή ανωμαλία (εκ γενετής) και ήταν ανέκαθεν ένα πρόβλημα που αποτελούσε πρόκληση σε ασθενείς που παλαιότερα έμεναν ανάπηροι ή κινδύνευαν με αναπηρία.

Ελλείμματα οστών μέχρι 4-5 εκατοστά μπορούσαν να γεφυρωθούν σχετικά εύκολα με τοποθέτηση απλών οστικών τεμαχίων (μοσχευμάτων) ληφθέντα από το λαγόνιο οστό, ενώ κενά οστού μέχρι 10-12 εκατοστά μπορούσαν να καλυφθούν προοδευτικά με σύστημα επιμήκυνσης ilizarov.

Για μεγαλύτερα κενά, μια νεότερη ιδέα εφαρμόσθηκε την τελευταία εικοσαετία του 20ου αιώνα που ήταν η μεταφορά (μεταμόσχευση) ελεύθερων αγγειούμενων οστών όπως η περόνη. Μέθοδος που χρησιμοποιήθηκε και για αντικατάσταση κενών γνάθου και για ενίσχυση αιμάτωσης σε νεκρωμένες κεφαλές Μηριαίου οστού. Υπολογίζεται ότι ετησίως στη χώρα μας, τέτοιου είδους τεχνικές για γεφύρωση μακρών οστών γίνονται σε μονοψήφιους αριθμούς.

Η περόνη όταν αφαιρεθεί στο μεσαίο τμήμα της από την γάμπα δεν αφήνει αναπηρία , ούτε προβλήματα κατά την βάδιση εκτός από τον πρώτο μετεγχειρητικό μήνα που παρουσιάζει κάποιο πόνο και αδυναμία.

Το κλειδί στην περιγραφόμενη μέθοδο είναι ότι το οστό περόνη που μεταφέρουμε για να αντικαταστήσουμε ένα κενό άλλου οστού λαμβάνεται από το κάτω άκρο μαζί με την φλέβα και την αρτηρία του που συνδέονται σε παρόμοια αγγεία στο άκρο που μεταφέρθηκε, οπότε και η αιμάτωσή του είναι συνεχής και έτσι αναπτύσσεται γρήγορα στα σημαία σύνδεσης του με το άλλο οστό.

Η επέμβαση κατά την φάση της σύνδεσης (αναστόμωσης-συρραφής) των αρτηριών και φλεβών (επαναγγείωση) απαιτεί τη χρήση μικροσκοπίου, μικροεργαλείων και μικροραμμάτων και φυσικά προσωπικό με εξειδικευμένη εκπαίδευση στη Μικροχειρουργική.