Ο ΠΣΦ για την ένταξη του τμήματος Φυσικοθεραπείας του Τ.Ε.Ι Στερεάς Ελλάδος στη Σχολή Επιστημών Υγείας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας

Ο Πανελλήνιος Σύλλογος Φυσικοθεραπευτών ‘’χαιρετίζει την ένταξη του τμήματος Φυσικοθεραπείας του Τ.Ε.Ι Στερεάς Ελλάδος στην Σχολή Επιστημών Υγείας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας και θεωρεί ότι δικαιώνεται με την επιλογή του να υποστηρίξει την αυτονόητη ένταξη όλων των τμημάτων  Φυσικοθεραπείας στον φυσικό τους χώρο, αυτόν των Σχολών Επιστημών Υγείας.

Έτσι ενισχύεται και η αντίθεση του Π.Σ.Φ  στην πρόθεση (πρόταση) της Συγκλήτου του Πανεπιστημίου Αθηνών να προτείνει στον Υπουργό Παιδείας την ίδρυση νέων τμημάτων μεταξύ των οποίων και Τμήμα Φυσικοθεραπείας, από την σχολή Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού.

Αποδείχτηκε με τον πλέον πανηγυρικό τρόπο γιατί αυτή η πρόθεση είναι τελείως ανορθόδοξη.

Ποια είναι η συγγένεια των επιστημονικών κλάδων ενός τμήματος που χορηγεί πτυχίο φυσικοθεραπευτή (επάγγελμα υγείας), με ένα τμήμα που χορηγεί πτυχίο στην Επιστήμη της Φυσικής Αγωγής και του Αθλητισμού (επάγγελμα που στελεχώνει την εκπαίδευση);

Καμία απολύτως.

Σύμφωνα με το άρθρο 9 του ν. 4485/2017:  ‘’Κάθε Ίδρυμα αποτελείται από Σχολές. Η Σχολή καλύπτει μία ενότητα συγγενών επιστημονικών κλάδων και εξασφαλίζει τη διεπιστημονική προσέγγιση, τη μεταξύ τους επικοινωνία και τον αναγκαίο, για τη διδασκαλία και την έρευνα, συντονισμό τους. Η Σχολή εποπτεύει και συντονίζει τη λειτουργία των Τμημάτων, σύμφωνα με τον Κανονισμό Σπουδών τους’’.

Σύμφωνα με το Νόμο 4521/2018 που προβλέπει την ίδρυση του Πανεπιστημίου Δυτικής Αττικής, το τμήμα Φυσικοθεραπείας εντάσσεται στη Σχολή Επιστημών Υγείας και Πρόνοιας.

Τα υπόλοιπα τμήματα Φυσικοθεραπείας των Ανώτατων Τεχνολογικών Ιδρυμάτων της χώρας επίσης εντάσσονται στις σχολές επαγγελμάτων Υγείας.

Το επάγγελμα του Φυσικοθεραπευτή είναι Νομοθετικώς Ρυθμιζόμενο Επάγγελμα Υγείας.

Ίσως η ερμηνεία της εν λόγω πρότασης, να είναι η προσπάθεια μιας  μονοτμηματικής Σχολής -  Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού - να εκπληρώσει τις προϋποθέσεις του Νόμου 4485/2017 προκειμένου να διατηρηθεί σαν σχολή, καθώς σύμφωνα με το Νόμο (άρθρο 9 παρ. 2 ): ‘’Οι Σχολές διαιρούνται σε Τμήματα. Δεν είναι δυνατή η ύπαρξη Σχολής με λιγότερα από δύο (2) Τμήματα, εκτός από εξαιρετικές περιπτώσεις, όπου η αναγκαιότητα σύστασης Σχολής με ένα (1) Τμήμα αιτιολογείται ειδικά από τη Σύγκλητο’’.

Ο Π.Σ.Φ δηλώνει με σαφήνεια ότι είναι κάθετα αντίθετος σε τέτοιου είδους μεθοδεύσεις, που δεν έχουν σκοπό την ίδρυση αναγκαίων για την Ελληνική κοινωνία Ακαδημαϊκών  τμημάτων στα Ελληνικά Πανεπιστήμια, αλλά εξυπηρετούν άλλες Ακαδημαϊκές σκοπιμότητες. 

«Ο Πανελλήνιος Σύλλογος Φυσικοθεραπευτών λειτουργώντας ως ΝΠΔΔ κατά τις προβλέψεις του Νόμου 3599/2007 (ΦΕΚ Α΄ 176) έχει την υποχρέωση σύμφωνα με το άρθρο 2 ‘’να εισηγείται σε θέματα εκπαίδευσης, μετεκπαίδευσης, συνεχιζόμενης εκπαίδευσης και επιμόρφωσης στο φυσικοθεραπευτικό κλάδο’’ και να εκφράζει την άποψή του.

Θεωρούμε ότι και τα άλλα δυο τμήματα Φυσικοθεραπείας θα ενταχθούν στις σχολές Επιστημών Υγείας με την επικείμενη συγχώνευση των ιδρυμάτων της χώρας και δεν θα επιχειρηθεί η υιοθέτηση της πρόθεσης του Πανεπιστημίου Αθηνών για ΄΄σαλαμοποίηση΄΄ της εκπαίδευσης του Έλληνα φυσικοθεραπευτή.

Αν τελικά επιλέξει η πολιτική ηγεσία του Υπουργείου Παιδείας να επιτρέψει την ίδρυση  ενός δεύτερου τμήματος Φυσικοθεραπείας στην Αττική (το πέμπτο στην Ελλάδα), ανταγωνιζόμενο άνευ λόγου, το τμήμα Φυσικοθεραπείας, στο  νεοϊδρυθέν  Πανεπιστήμιο Δυτικής Αττικής, θα πρέπει και αυτό να ενταχθεί στις σχολές Επιστημών Υγείας. 

Πιστεύουμε ότι η εκπαιδευτική πολιτική πρέπει να ασκείται με σοβαρότητα και όχι ΄΄παρεμπιπτόντως΄΄ για να εξυπηρετήσει ακαδημαϊκές σκοπιμότητες . 

Εν κατακλείδι χαιρετίζουμε την ένταξη του τμήματος Φυσικοθεραπείας του Τ.Ε.Ι Στερεάς Ελλάδος στην Σχολή Επιστημών Υγείας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας, που για μας αποτελεί δικαίωση των προσπαθειών μας για την Πανεπιστημιοποίηση όλων των Τμημάτων Φυσικοθεραπείας και την ένταξή τους αποκλειστικά στις Σχολές Επιστημών Υγείας». 

Απάντηση στον Πανελλήνιο Σύλλογο Φυσιοθεραπευτών σχετικά την Πανεπιστημιοποίηση Τμημάτων Φυσικοθεραπείας

Με το τίτλο «Ο ΠΣΦ για την ένταξη του τμήματος Φυσικοθεραπείας του Τ.Ε.Ι Στερεάς Ελλάδος στη Σχολή Επιστημών Υγείας του Πανεπιστημίου Θεσσαλίας», την Τετάρτη 4-7-2018 έγινε στο ΙΑΤΡΟΝΕΤ η παρουσίαση των θέσεων του εν λόγω συλλόγου οι οποίες κατέληξαν: «Για μας αποτελεί δικαίωση των προσπαθειών μας για την Πανεπιστημιοποίηση όλων των Τμημάτων Φυσικοθεραπείας και την ένταξή τους αποκλειστικά στις Σχολές Επιστημών Υγείας».

Δεν γνωρίζω λεπτομέρειες των προσπαθειών του συμπαθούς συλλόγου και ούτε θα συζητήσω την ορθότητα ή μη της επιχειρούμενης «Πανεπιστιμοποίησης». Οφείλω όμως να επισημάνω ότι, σε αντίθεση με τα όσα αυθαίρετα διακηρύττει ο ΠΣΦ, η συγγένεια μεταξύ ακαδημαϊκών Τμημάτων Φυσικοθεραπείας και Επιστήμης Φυσικής Αγωγής και Αθλητισμού (ΤΕΦΑΑ) είναι μεγάλη και βασίζεται στα εξής:

1.        Προγράμματα Σπουδών και Ερευνητικό Έργο

Κανένα πρόγραμμα σπουδών, σε οποιαδήποτε Ελληνικό Πανεπιστημιακό Τμήμα, δεν έχει τόση συνάφεια με Τμήματα Φυσικοθεραπείας όση έχουν τα προγράμματα σπουδών των ΤΕΦΑΑ. Το ποσοστό των κοινών μαθημάτων σε ορισμένες περιπτώσεις ξεπερνά το 40%. Στο ΤΕΦΑΑ του ΠΘ, τα εν λόγω μαθήματα διδάσκονται από διεθνώς καταξιωμένο προσωπικό το οποίο παρουσιάζει ένα εντυπωσιακό μέσο όρο επιστημονικών αναφορών που ξεπερνά τις 5.000 (Google Scholar). Ο αντίστοιχος μέσος όρος του ΤΕΙ Λαμίας είναι απελπιστικά μικρός. Επιπλέον, στο συγκεκριμένο ΤΕΦΑΑ λειτουργεί από το 2004 το μεταπτυχιακό «Άσκηση & Υγεία» και ισότιμα συμμετέχει στο μεταπτυχιακό «Άσκηση, Εργοσπιρομετρία & Αποκατάσταση» της Ιατρικής του ΠΘ, με ένα μεγάλο αριθμό φυσικοθεραπευτών να έχει ήδη αποφοιτήσει από αυτά. Τέλος, το προσωπικό του ΤΕΦΑΑ του ΠΘ έχει με επιτυχία διεκδικήσει πολλά εθνικά και ευρωπαϊκά ανταγωνιστικά ερευνητικά προγράμματα σε θέματα υγείας και ποιότητας ζωής, με μεγάλο μέρος του παραγόμενου έργου να έχει υιοθετηθεί από διεθνείς οργανισμούς, όπως ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας και τα Υπουργεία Υγείας Αμερικής, Αυστραλίας και Σκωτίας.   

2.        Διεθνείς Πρακτικές

Η δημιουργία Σχολής όπου θα συμβιώνουν ΤΕΦΑΑ (Sport Sciences) και Φυσικοθεραπεία, ουδόλως αποτελεί παγκόσμια πρωτοτυπία. Άλλωστε και οι δύο τομείς ασχολούνται με την υγεία, αποκατάσταση και ποιότητα ζωής του ανθρώπου. Σε αναγνώριση αυτής της συγγένειες, πολλά πανεπιστήμια του εξωτερικού έχουν ήδη προχωρήσει στο αυτονόητο, όπως ενδεικτικά φαίνεται παρακάτω:

School of Sport, Exercise & Rehabilitation Sciences, Birmingham University, UK

School of Public Health, Physiotherapy and Sports Science, UCD, Dublin, Ireland

Institute of Sport Sciences and Physiotherapy, Tartu University, Estonia

School of Physiotherapy and Exercise Science, Curtin University, Australia

School of Health (Physiotherapy) and Sport, Universitat de Barcelona, Spain

Συμπερασματικά και σύμφωνα με την προηγηθείσα σύντομη ανάλυση,

α)  τα προγράμματα σπουδών του ΤΕΦΑΑ του ΠΘ και του ΤΕΙ Στερεάς Ελλάδας έχουν υψηλή συνάφεια, με τους διδάσκοντες του ΤΕΦΑΑ του ΠΘ να τυγχάνουν ευρείας διεθνούς αναγνώρισης,

β) λόγω της συγγένειας των δύο γνωστικών αντικειμένων, αλλά και της ποιότητας του ακαδημαϊκού προσωπικού του ΤΕΦΑΑ του ΠΘ, η συνύπαρξη των δύο Τμημάτων κάθε άλλο παρά θα αποτελεί τροχοπέδη στην περαιτέρω ανάπτυξη της Φυσικοθεραπείας στην Στερεά Ελλάδα, και   

γ) η συνύπαρξη Φυσικοθεραπείας και ΤΕΦΑΑ (Sport Sciences) είναι ήδη γεγονός διεθνώς.

Επομένως, η εμμονή του Πανελλήνιου Συλλόγου Φυσικοθεραπευτών να αντιτίθενται σε οποιαδήποτε συνεργασία/συνύπαρξη Τμημάτων Φυσικοθεραπείας και Φυσικής Αγωγής στο πλαίσιο Σχολής κρίνεται ως στεγνά συνδικαλιστική και εξυπηρετεί μόνον λόγους επαγγελματικού γοήτρου και αγοραίου συμφέροντος. Η έλλειψη δε επιστημονικών επιχειρημάτων που να στηρίζουν την ως άνω εμμονή παραπέμπει σε απροκάλυπτη παρέμβαση στην λειτουργία του Δημόσιου Πανεπιστημίου στη χώρα μας.

Γιάννης Κουτεντάκης

Καθηγητής Εργοφυσιολογίας

τ. Πρόεδρος & Κοσμήτορας ΣΕΦΑΑ, Πανεπιστήμιο Θεσσαλίας

5-7-2018