Ο ρόλος της Φυσικοθεραπείας στη διαχείριση ασθενών με διαγνωσμένη φλεβική θρόμβωση

Η φλεβική θρομβοεμβολή είναι η τρίτη συχνότερη απειλητική για τη ζωή διαταραχή, μετά από το οξύ στεφανιαίο σύνδρομο και το εγκεφαλικό επεισόδιο. Συμβαίνει όταν ένας θρόμβος αίματος που σχηματίζεται σε μια φλέβα μεταναστεύει σε άλλη θέση. Συνήθως, ο θρόμβος αποκολλάται και ταξιδεύει μέσω του φλεβικού συστήματος, προκαλώντας πνευμονική εμβολή με πολύ σοβαρές συνέπειες για την υγεία. Η φλεβική θρομβοεμβολή είναι μια σοβαρή κατάσταση, καθώς ποσοστό 10-30% των ανθρώπων που χτυπάει να καταλήγουν εντός ενός μηνός από τη διάγνωση. Για εκείνους που επιβιώνουν, η ποιότητα ζωής τους μπορεί να μειωθεί, λόγω της μακροχρόνιας ανάγκης για αντιπηκτική αγωγή με σκοπό να αποτραπεί ένα νέο επεισόδιο.

Η φλεβική θρομβοεμβολή μπορεί να εμφανιστεί ως ιδιοπαθές σύνδρομο, χωρίς να υπάρχει καμία σχέση με οποιαδήποτε γνωστή αιτία ή μπορεί να προκληθεί από μια προδιαθεσική υποκείμενη κατάσταση του ασθενούς. Επεμβάσεις όπως ολική αρθροπλαστική ισχίου-γόνατος και χειρουργικές επεμβάσεις σπονδυλικής στήλης συνδέονται με υψηλό κίνδυνο θρόμβωσης. Κλασικά συμπτώματα που σχετίζονται με την νόσο είναι οίδημα στα πόδια, πόνος κατά την ψηλάφηση στη γάμπα ή στο μηρό. Για τους ασθενείς που εμφανίζουν πνευμονική εμβολή εξαιτίας της θρόμβωσης, το πρωταρχικό σύμπτωμα μπορεί να είναι η δύσπνοια, με ή χωρίς πόνο στα πόδια.

Οι φυσικοθεραπευτές παίζουν μεγάλο ρόλο διαχείριση ασθενών που διατρέχουν υψηλό κίνδυνο εμφάνισης φλεβικής θρόμβωσης, λαμβάνοντας προληπτικά μέτρα όπως κινητοποίηση, μηχανική συμπίεση (κάλτσες) και αναπνευστική φυσικοθεραπεία, για την μείωση του κινδύνου εμφάνισης θρομβοεμβολής. Η πιο κοινή μέθοδος κινητοποίησης είναι οι ασκήσεις των κάτω άκρων, που διαδραματίζουν σημαντικό ρόλο στην αύξηση της καρδιακής λειτουργίας, αυξάνοντας την φλεβική απόδοση κατά τη διάρκεια της μυϊκής συστολής, με αποτέλεσμα την ασφαλή επιστροφή του αίματος πίσω προς την καρδιά. Η φλεβική επιστροφή επηρεάζεται επίσης και από τον αναπνευστικό κύκλο, που υποβοηθούμενη με την αναπνευστική φυσικοθεραπεία (τεχνικές αργών βαθιών αναπνοών), αυξάνει την ενδοκοιλιακή πίεση, αυξάνοντας έτσι σημαντικά και την ταχύτητα φλεβικής ροής αίματος στα κάτω άκρα.

Το Επιστημονικό Τμήμα της Καρδιοαγγειακής και Αναπνευστικής Φυσικοθεραπείας – Αποκατάστασης (Ε.Τ.Κ.Α.Φ.Α.) του Πανελληνίου Συλλόγου Φυσικοθεραπευτών (Π.Σ.Φ.) παροτρύνει τους ασθενείς που πάσχουν ή έχουν προδιαθεσικούς παράγοντες εμφάνισης θρομβοεμβολής, να απευθύνονται στους φυσικοθεραπευτές, οι οποίοι γνωρίζοντας τα σημεία και τα κλινικά συμπτώματα της φλεβικής θρομβοεμβολής και πάντα σε συνεργασία με την διεπιστημονική ομάδα (Ιατροί-Νοσηλευτές), θα εξετάσουν τις επιλογές της κατάλληλης θεραπείας.