Κατηγορίες δέρματος

Βασικά υπάρχουν τέσσερις κατηγορίες δερμάτων:

• Κανονικά δέρματα
• Ξηρά δέρματα
• Λιπαρά δέρματα και
• Μεικτά δέρματα

Με τον όρο φυσιολογικό ή κανονικό δέρμα (normal skin) εννοούμε το υγιές δέρμα, που χαρακτηρίζεται από την έλλειψη ξηρότητας ή λιπαρότητας, τη σωστή δομή των αγγείων στο κυρίως δέρμα, το ικανοποιητικό πάχος, τη σωστή περιεκτικότητα σε νερό και το φυσιολογικό Ph.

Βασικά μέσα καθαρισμού του κανονικού δέρματος παραμένουν το νερό και το σαπούνι, αρκεί το σαπούνι να είναι όξινο.

Επίσης, μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε γαλάκτωμα ή κρέμα καθαρισμού, πήλιγκ, μάσκα και λοσιόν χωρίς αλκοόλ.

Με τον όρο ξηρό δέρμα (dry skin) εννοούμε το δέρμα που από τη κατασκευή του είναι λεπτό, δεν περιέχει λιπαρές προστατευτικές ουσίες, κάτι που οφείλεται στην έλλειψη ικανοποιητικού αριθμού σμηγματογόνων αδένων. Πρόσθετοι περιβαλλοντική παράγοντες ξηρότητας της επιδερμίδας είναι ο τρόπος ζωής του ατόμου, ο αέρας, ο ήλιος, ο καπνός, ο τεχνητός κλιματισμός (θερμός και ψυχρός) και τέλος, η γήρανση του δέρματος.

Το ξηρό δέρμα χαρακτηρίζεται από την τραχύτητα της επιδερμίδας, υπερκεράτωση, απώλεια της ελαστικότητας, ελαττωμένη ταχύτητα αναπαραγωγής των κερατινοκυττάρων και είναι χαρακτηριστικό ότι μερικές φορές τα όρια μεταξύ υγιούς και ξηρού δέρματος, ήπιας δερματίτιδας, απολεπιστικού τύπου (αφυδάτωση), συγχέονται. Ενώ υπάρχουν δερματοπάθειες με χαρακτηριστικά ξηρότητας π.χ. λειχήνες. Τα δέρματα αυτά, όταν τα αγγίζει κανείς, δίνουν την αίσθηση των ελαφρών ρυτίδων, εμφανίζουν ευρυαγγείες και ρυτίδες πολλές και επιφανιεακές. Ο καθαρισμός του ξηρού δέρματος απαιτεί κάποια τεχνική. Το νερό πρέπει να είναι χλιαρό και το σκούπισμα γρήγορο και χωρίς τριβή. Παρατεταμένη και επανειλημμένη χρήση νερού πρέπει να αποφεύγετε, αφού μπορεί να μεταβάλει την απλή ξηρότητα του δέρματος σε ήπια δερματοπάθεια δηλ. αφυδάτωση. Το σαπούνι εξάλλου μπορεί να αντικατασταθεί με κρέμες καθαρισμού.

Για τον καθαρισμό των ματιών μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε το ειδικό λάδι ή τους προεμποτισμένους χάρτες (πάτς). Η λοσιόν που θα ακολουθήσει δεν πρέπει να περιέχει αλκοόλ, μετά τον καθαρισμό απαραίτητη είναι η χρήση μαλακτικών προϊόντων, η σύνθεση των οποίων πρέπει να είναι τέτοια ώστε να ελαττώνουν την τραχύτητα της επιδερμίδας, να έχουν δυνατότητα διείσδυσης στις στιβάδες του δέρματος, να μπορούν να απλωθούν ομοιόμορφα, να προσθέτουν λάμψη στην επιδερμίδα, ευλυγισία και ελαστικότητα, χωρίς να γυαλίζουν.

Με τον όρο λιπαρό δέρμα (oily skin) εννοούμε το δέρμα που χαρακτηρίζεται από ευρείες εκβολές τριχικών θυλάκων (πόροι ανοιχτοί). Στα λιπαρά τα χαρακτηριστικά τους είναι: χοντρά, με λίγες ρυτίδες αλλά βαθιές και γενικά η αφή του δέρματος είναι αρκετά χοντρή. Χαρακτηρίζεται, επίσης, από υπερβολική έκκριση σμήγματος και αντιαισθητική λιπαρή όψη (γυαλάδα).

Το λιπαρό δέρμα δίνει συνεχώς την αίσθηση του ακάθαρτου δέρματος και έχει ανάγκη συστηματικής και συχνής απορρύπανσης, καθώς ή σκόνη, η αιθαλομίχλη και άλλα, προσκολλώνται εύκολα σε αυτό. Η σοβαρή βέβαια σμηγματόρροια, πολύ συχνή στην εφηβεία, συνδυάζεται με την ακμή και απαιτεί ειδική αγωγή. Ο καθαρισμός του λιπαρού δέρματος επιβάλλει χρήση νερού, όχι ζεστού αλλά χλιαρού προς το κρύο και σαπουνιού σε μορφή τζελ καθημερινά. Από τα πολυάριθμα σαπούνια που κυκλοφορούν αντενδείκνυνται, όπως είναι εύλογο, τα σαπούνια με λανολίνη, ενώ τα αφρώδη σαπούνια με αυξημένες απορρυπαντικές ικανότητες και σε μεγάλο χρόνο επαφής με την επιδερμίδα, ενώ απορυπαίνουν προσωρινά, μπορούν να προκαλέσουν αργότερα αντιδραστική σμηγματόρροια. Τα αλκαλικά σαπούνια εξάλλου προκαλούν οίδημα (πρήξιμο) και διόγκωση των κερατινοκυττάρων, μαλακώνουν αλλά δεν ωφελούν τη λιπαρή επιδερμίδα. Τα σαπούνια που ιδιαίτερα συνιστώνται στην περίπτωση του λιπαρού δέρματος πρέπει μα είναι όξυνα ή ουδέτερα.

Οι κρέμες μετά το πλύσιμο πρέπει να αποφεύγονται, ιδιαίτερα γιατί προκαλούν απόφραξη των τριχοσμηγματικών εκβολών στην επιδερμίδα και αύξηση της κερατινοποίησής της. Καλύτερη χρήση έχουν οι κρέμες σε μορφή τζελ, ενώ αντίθετα συνιστάται η χρήση στυπτικών λοσιόν με βάση τον βόρακα και το δύτανθρακικό νάτριο, που απολιπαίνουν την επιδερμίδα.

Με τον όρο μεικτό δέρμα εννοούμε τη σύμμεικτη κατάσταση κανονικού και λιπαρού δέρματος. Στο μεικτό δέρμα υπάρχουν λιπαρές περιοχές όπως οι ρινοπαριακές αύλακες, το μέτωπο και το πηγούνι, δηλαδή το "Τ" του προσώπου, καθώς και ξηρότερες στα μάγουλα, στα μήλα των παριών γύρω από τα μάτια, στους κροτάφους και στο λαιμό.

τις περιπτώσεις αυτές πολλοί υποστηρίζουν ότι η χρήση καλλυντικών πρέπει να γίνεται σαν να έχει η γυναίκα δύο πρόσωπα, αφού η χρήση λιπαρής μόνο κρέμας μπορεί να προκαλέσει στις λιπαρές περιοχές φαγέσορες, η δε χρήση σαπουνιού στις ξηρότερες περιοχές ήπια δερματίτιδα (αφυδάτωση).