Ελπιδοφόρα νέα για τον προχωρημένο καρκίνο του μαστού

Σήμερα, με τις σύγχρονες στρατηγικές πρόληψης και πρώιμης διάγνωσης (μαστογραφία, υπέρηχος, τομοσύνθεση, μαγνητική μαστογραφία κτλ) έχουμε τη δυνατότητα να ανιχνεύουμε τον καρκίνο του μαστού σε πολύ πρώιμο στάδιο. Στις περισσότερες από αυτές τις περιπτώσεις η νόσος είναι απόλυτα ιάσιμη. Εντούτοις, ένα μικρό ποσοστό γυναικών θα διαγνωστούν με εξαρχής μεταστατικό καρκίνο ή θα υποτροπιάσουν μετά από την αρχική θεραπεία.

Tα νέα για κάθε κατηγορία γυναικών με προχωρημένο καρκίνο του μαστού είναι θετικά, όπως αναφέρει ο ογκολόγος Παθολόγος κ. Γιώργος Λύπας, Διεθυντής Ογκολογικής Ομάδας στο Τμήμα Γενετικής Ογκολογίας του "ΥΓΕΙΑ".

Ορμονοεξαρτώμενος καρκίνος του μαστού (Θετικοί υποδοχείς οιστρογόνων - προγεστερόνης)

Αναστολείς CDK4/6

Αναμφίβολα η πιο σπουδαία εξέλιξη στον ορμονοεξαρτώμενο καρκίνο του μαστού τα τελευταία 3-4 χρόνια οφείλεται στην έλευση μιας νέας κατηγορίας φαρμάκων, τα οποία σε συνδυασμό με την καθιερωμένη ορμονοθεραπεία προσφέρουν στις γυναίκες με προχωρημένο καρκίνο του μαστού, σημαντικότατα βελτιωμένη έκβαση στη νόσο τους.

Πρόκειται για την οικογένεια των αναστολέων CDK4/6 (palbociclib ribociclib), σκευάσματα που χορηγούνται με τη μορφή χαπιού και έχουν προσδώσει σε αρκετές περιπτώσεις θεαματικά αποτελέσματα, προκαλώντας σημαντικές ανταποκρίσεις στη μεταστατική νόσο, επιβράδυνση της εξέλιξης και εντέλει επιμήκυνση στο προσδόκιμο επιβίωσης.

Η κατηγορία αυτών των φαρμάκων προκαλεί όπως αναμένεται και ορισμένες παρενέργειες, οι οποίες με την καθοδήγηση και την παρακολούθηση κατάλληλα εξειδικευμένων ογκολόγων είναι πολύ καλά διαχειρίσιμες, επηρεάζοντας σπάνια την ποιότητα ζωής των ασθενών που τις παίρνουν.

Τα σκευάσματα αυτά είναι διαθέσιμα εδώ και μερικούς μήνες και στη χώρα μας και οι ασθενείς κατόπιν ειδικής διαδικασίας εγκρίσεως μπορούν να τα πάρουν από τον φορέα του ΕΟΠΥΥ.

Αναστολείς PI3K

Πολύ πρόσφατα δημοσιεύτηκε η μελέτη μιας νέας κατηγορίας φαρμάκων που αφορούν τις γυναίκες με ορμονοεξαρτώμενο καρκίνο του μαστού. Περίπου το 1/3 αυτών εμφανίζουν στον όγκο τους κάποια ειδικά μοριακά χαρακτηριστικά, που σχετίζονται με μεταλλάξεις και γενετικές ιδιαιτερότητες των καρκινικών κυττάρων και ονομάζεται “μετάλλαξη στο μοριακό μονοπάτι του PIK3CA”.

Σε κλινικές μελέτες που διεξήχθησαν με ειδικά φάρμακα, τα οποία στοχεύουν στην γενετική ιδιαιτερότητα αυτών των όγκων φάνηκε ότι ο συνδυασμός αυτών των νέων φαρμάκων που ονομάζονται αναστολείς PI3K με την ορμονοθεραπεία, έχει σαν αποτέλεσμα την ανταπόκριση της μεταστατικής νόσου, την επιβράδυνση της εξέλιξης της και συνεπώς σημαντική κλινική ωφέλεια για αυτές τις ασθενείς.

Στα τέλη του περασμένου Μαΐου, ο Αμερικανικός Οργανισμός Φαρμάκων FDA, ενέκρινε την χρήση του alpelisib ενός φαρμάκου που ανήκει σε αυτή την κατηγορία, βάσει των αποτελεσμάτων μιας μεγάλης μελέτης που απέδειξε την ασφάλεια και την αποτελεσματικότητα αυτής της θεραπευτικής επιλογής. Μία παρενέργεια ιδιαίτερη για αυτή την κατηγορία φαρμάκων είναι η αύξηση του σακχάρου του αίματος η οποία όμως είναι διαχειρίσιμη με τους κατάλληλους χειρισμούς και την παρακολούθηση του θεράποντος γιατρού. Ο Ευρωπαϊκός Οργανισμός Φαρμάκων αναμένεται να γνωμοδοτήσει για το alpelisib στον καρκίνο του μαστού μέσα στους επόμενους μήνες.

Τριπλά αρνητικός καρκίνος του μαστού

Ποσοστό 15 έως 20% των διαγνώσεων καρκίνου του μαστού αφορά όγκους που χαρακτηρίζονται ως “τριπλά αρνητικοί" επειδή απουσιάζουν τόσο οι δύο ορμονικοί πιθανοί στόχοι (υποδοχείς οιστρογόνων & προγεστερόνης) καθώς και η ογκοπρωτεϊνη c-erb-B2 (HER2). Η απουσία αυτών των επιπρόσθετων στόχων που δίνουν στις άλλες κατηγορίες καρκίνου του μαστού επιπλέον θεραπευτικές επιλογές, κάνει πιο δύσκολη τη διαχείριση αυτής της κατηγορίας.

Πρόσφατα δεδομένα δείχνουν ότι ένα μέρος των γυναικών με τριπλά αρνητικό καρκίνο του μαστού μπορούν να αντλήσουν σημαντικό όφελος με τη νέα θεραπευτική κατηγορία φαρμάκων που λέγεται ανοσοθεραπεία.

Συγκεκριμένα από τον Ευρωπαϊκό Οργανισμό Φαρμάκων, εγκρίθηκε η ανοσοθεραπεία με το σκεύασμα atezolizimzn σε συνδυασμό με το χημειοθεραπευτικό σκεύασμα nab-paclitaxel. Η έγκριση της ανοσοθεραπείας βασίστηκε στα αποτελέσματα μιας κλινικής μελέτης τα οποία έδειξαν ότι η προσθήκη της στην κλασική χημειοθεραπεία, βελτιώνει σημαντικά την πορεία του τριπλά αρνητικού μεταστατικού καρκίνου του μαστού. Οι ανεπιθύμητες ενέργειες της ανοσοθεραπείας είναι ήδη γνωστές από άλλα νεοπλάσματα και είναι πολύ καλά διαχειρίσιμες από τους παθολόγους ογκολόγους.