Αυτοεξέταση του μαστού: εγκληματική αμέλεια η παράλειψή της

Τι είναι η αυτοεξέταση των μαστών;

Είναι κλινική εξέταση, που γίνεται από την ίδια τη γυναίκα στους μαστούς και τις μασχάλες της. Σκοπό της έχει, μέσω της πολλαπλής επανάληψής της, να γνωρίσει η γυναίκα τη φυσιολογική μορφολογία των μαστών της, να αναγνωρίσει και να διακρίνει έγκαιρα οποιαδήποτε παρέκκλιση από αυτή.

Ασφαλώς, η αυτοεξέταση από μόνη της δεν μπορεί να διαγνώσει τον καρκίνο και γι’ αυτό δεν εφαρμόζεται ως αντικατάσταση, αλλά συμπληρωματικά στην κλινική εξέταση από τον ειδικό γιατρό και τη μαστογραφία.

Πότε είναι σωστό να γίνεται;

Η καλύτερη χρονική περίοδος είναι όταν οι μαστοί δεν είναι ευαίσθητοι ή πρησμένοι, δηλαδή σε γυναίκες με τακτική έμμηνο ρύση 5-7 ημέρες μετά το πέρας της. Οι μετεμμηνοπαυσιακές γυναίκες καλό είναι να αυτοεξετάζονται την ίδια εβδομάδα κάθε μήνα.

Η αυτοεξέταση πρέπει να ξεκινά με τη συμπλήρωση του 20^ου έτους της ηλικίας και να μην διακόπτεται ποτέ, ούτε κατά την εγκυμοσύνη ή την εμμηνόπαυση.

Τονίζεται, ότι μόνο όταν εφαρμόζεται περιοδικά και συστηματικά, παρέχει στη γυναίκα τη δυνατότητα της εξοικείωσης της με τους μαστούς της, ώστε να γίνει εύκολα αντιληπτή οποιαδήποτε μεταβολή τους.

Ποια είναι τα σημεία κινδύνου;

Αλλαγές που σημαίνουν συναγερμό και παραπέμπουν άμεσα στον ειδικό είναι:

• Ψηλάφηση μάζας
• Έκκριση από τη θηλή, άλλη από γάλα
• Πρήξιμο του μαστού
• Ερεθισμός του δέρματος ή εισολκή του
• Αλλοιώσεις από τη θηλή (πόνος, εισολκή, ερυθρότητα, κνησμός)
• Μάζα στη μασχάλη

Ποια είναι η τεχνική της αυτοεξέτασης;

Στάδιο 1^ο (θέση όρθια)

Σταθείτε όρθια απέναντι από έναν καθρέφτη αρκετά μεγάλο, ώστε να διακρίνετε με ευχέρεια το στήθος σας.Παρατηρείστε με προσοχή τον κάθε μαστό, ψάχνοντας για κάτι ασυνήθιστο: ασυμμετρία, εισολκή του δέρματος, ερυθρότητα, εξανθηματοειδή βλάβη ή έκκριση από τη θηλή.

Επαναλάβετε την επισκόπηση σταυρώνοντας τα δάκτυλά σας και φέρνοντας τα χέρια σας πίσω από το κεφάλι εφαρμόζοντας ελαφρά πίεση προς τα εμπρός.

Τελειώστε την επισκόπηση τοποθετώντας τα χέρια στη λεκάνη σας, σκύβοντας ελαφρά προς τον καθρέφτη και φέρνοντας ώμους κι αγκώνες εμπρός. Ακολουθώντας τα βήματα αυτά θα αισθανθείτε τους μυς του θώρακά σας να σφίγγουν.

Ολοκληρώστε το 1^ο στάδιο της εξέτασης πιέζοντας ελαφρά τη θηλή του μαστού μεταξύ αντίχειρα και δείκτη του χεριού της αντίθετης πλευράς, παρατηρώντας για πιθανή έκκριση από αυτή υγρού (γαλακτώδους, πυώδους, αιμορραγικού, ορώδους).

Έλξτε τη θηλή προς τα εμπρός κι εκτιμήστε την ευχέρεια κινητικότητάς της, όπως κι ενδεχόμενη ευαισθησία της.

Στάδιο 2^ο (θέση ύπτια)

Ανωμαλίες στην αρχιτεκτονική του μαστού γίνονται πιο εύκολα αντιληπτές σε αυτή τη θέση, καθώς έτσι οι ιστοί απλώνονται στηριζόμενοι στο σκληρότερο θωρακικό τοίχωμα. Ξαπλώστε χαλαρή, φέρνοντας το χέρι πίσω από το κεφάλι, τοποθετώντας προηγουμένως ένα λεπτό μαξιλαράκι κάτω από τον εξεταζόμενο ώμο.

Χρησιμοποιείστε ως εργαλείο ψηλάφησης τις ράγες των 3 μεσαίων δακτύλων του χεριού της αντίθετης από την εξεταζόμενη πλευρά. Ψηλαφίστε σχολαστικά το μαστό σε όλη του την έκταση, ακολουθώντας στερεότυπη πορεία (κυκλική ή γραμμοειδή), ενώ μπορείτε να αλείψετε λοσιόν ή πούδρα στα δάκτυλά σας για να διευκολύνετε την ολίσθηση και να κάνετε πιο ευαίσθητη τη διαδικασία.

Πολλές γυναίκες εκτελούν το στάδιο αυτό στο μπάνιο. Αναζητήστε κάποια διόγκωση. Αισθανθείτε τους ιστούς πιέζοντάς τους με τα δάκτυλά σας πάνω στους υποκείμενους μυς, καλύπτοντας μικρή επιφάνεια τη φορά, όσο π.χ. το μέγεθος ενός νομίσματος.

Είναι απαραίτητο να συμπεριλάβετε ολόκληρη την έκταση των μαστών, όπως και να μην παραλείψετε τις μασχάλες, αλλά και τις περιοχές μεταξύ αυτών και των μαστών (ουρά του μαστού), όπου ανευρίσκεται σημαντικό ποσοστό καρκίνων.

Αξιολογήστε οποιαδήποτε ψηλαφητή σκληρία ή επώδυνη περιοχή.

Γίνεται αντιληπτό, ότι η συστηματική μηνιαία αυτοεξέταση του μαστού δεν είναι αμελητέα, αλλά ανώδυνος, ανέξοδος κι ακίνδυνος τρόπος επανεκτίμησης της καλής υγείας του στήθους. Είναι υποχρέωση της κάθε γυναίκας να αφιερώνει τόσο λίγο χρόνο μια φορά το μήνα, όταν έτσι μπορεί να συμβάλει, με μια απλούστατη εξέταση ρουτίνας, στην έγκαιρη διάγνωση του καρκίνου του μαστού.