Φυσική κατάσταση και καρδιά

Το επίπεδο φυσικής κατάστασης αποτελεί ανεξάρτητο προγνωστικό δείκτη επιβίωσης και θνητότητας σε υπερτασικούς υψηλού κινδύνου, προϋπερτασικούς, διαβητικούς, παχύσαρκους, μεσήλικες και ηλικιωμένους.

Είναι γνωστό ότι ο καθιστικός τρόπος ζωής είναι ένας ανεξάρτητος παράγοντας κινδύνου για τα καρδιαγγειακά συμβάντα, όπως είναι το έμφραγμα του μυοκαρδίου και τα αγγειακά εγκεφαλικά επεισόδια.

Υπάρχουν επιστημονικά δεδομένα από μελέτες της δικής μας ερευνητικής ομάδας, αλλά και άλλων ερευνητών, ότι σε υγιή άτομα, η φυσική κατάσταση μπορεί να προβλέψει την πιθανότητα επιβίωσης ή θνητότητας τους.

Σε παλαιότερες μελέτες μας είχαμε παρατηρήσει υπερτασικούς σοβαρού βαθμού που ελάμβαναν 3 ή ακόμα και 4 φάρμακα για να ρυθμίσουν την αρτηριακή τους πίεση και είχαν μεγάλη υπερτροφία καρδιάς. Ακολουθώντας για μερικούς μήνες ένα κανονικό πρόγραμμα άσκησης με στατικό ποδήλατο βίωσαν ένα εντυπωσιακό όφελος που μεταφράζονταν σε μείωση του αριθμού των φαρμάκων καθώς και των δόσεών τους μέχρι και 30%, αλλά επιπρόσθετα αυτό συνοδεύτηκε από μείωση της υπερτροφίας.

Επαρκή επιστημονικά δεδομένα για την επίδραση της φυσικής κατάστασης σε μη υγιή άτομα δεν υπάρχουν.

Οι επιστημονικές ερευνητικές μελέτες της ομάδας μας προσπάθησαν να φωτίσουν το έλλειμμα αυτό γνώσης και έτυχαν ευρείας αποδοχής και αναγνώρισης από δύο μεγάλα επιστημονικά συνέδρια, το Πανελλήνιο Καρδιολογικό συνέδριο στην Αθήνα με συμμετοχή πάνω από 2000 συνέδρων και το Παγκόσμιο Συνέδριο της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας στη Νέα Ορλεάνη των ΗΠΑ, με συμμετοχή πάνω από 30000 καρδιολόγων από όλο τον κόσμο.

Οι επιστημονικές μας εργασίες απέσπασαν τις διακρίσεις καλύτερων προφορικών και αναρτημένων ανακοινώσεων (πόστερ) στο Πανελλήνιο Καρδιολογικό Συνέδριο.

Επίσης έλαβαν τη διάκριση της καλύτερης βαθμολογίας αξιολόγησης (Top Scoring Abstract), ανάμεσα από 11000 επιστημονικές εργασίες από όλο τον κόσμο, στο παγκόσμια πιο έγκριτο και απαιτητικό συνέδριο της Αμερικανικής Καρδιολογικής Εταιρείας.

Στις επιστημονικές μας έρευνες μελετήσαμε τις εξής κατηγορίες ατόμων:

• 4735 άτομα με ‘Προϋπέρταση’, δηλαδή με όχι επίσημη υπέρταση, αλλά επίπεδα αρτηριακής πίεσης 120-140 mmHg, ηλικιωμένους αλλά και νεώτερους
• 3673 Υπερτασικούς υψηλού κινδύνου
• 2690 Διαβητικούς παχύσαρκους, υπέρβαρους και με φυσιολογικό βάρος.

Όλες τις παραπάνω κατηγορίες τις παρακολουθήσαμε στενά για 20 χρόνια, καταγράφοντας τους θανάτους που συνέβαιναν.

Στη στατιστική ανάλυση των δεδομένων προσπαθήσαμε να δούμε τη σχέση του αριθμού των θανάτων με το επίπεδο της φυσικής κατάστασης, συνυπολογίζοντας όλες τις πιθανές παραμέτρους των παραγόντων κινδύνου που θα μπορούσαν να επηρεάσουν, όπως η ηλικία, το σωματικό βάρος, η αρτηριακή πίεση, το κάπνισμα, το κληρονομικό ιστορικό και τα φάρμακα που έπαιρναν.

Η φυσική κατάσταση μπορούσε να χαρακτηρισθεί, με βάση την αντικειμενική εκτίμηση του πόσα λεπτά διαρκούσε μια μέγιστη δοκιμασία κοπώσεως, ορίζοντας τα εξής επίπεδα: α) πολύ χαμηλή (0-3 λεπτά), β) χαμηλή (3-6 λεπτά), γ) μέτρια (6-9 λεπτά) και δ)υψηλή (>9 λεπτά).

Τα αποτελέσματα είναι πολύ εντυπωσιακά, αφού είδαμε μια ‘σωτήρια’ σχέση της υψηλότερης φυσικής κατάστασης στους ‘τυχερούς’ που την είχαν … εξασφαλίσει!!

Τα άτομα με υψηλότερο επίπεδο φυσικής κατάστασης βίωναν ευεργετική μείωση της πιθανότητας του κινδύνου να πεθάνουν κατά 25%-70%, (ανάλογα με την κατηγορία κινδύνου και το επίπεδο φυσικής κατάστασης), σε σύγκριση με τα άτομα που ανήκαν στην κατηγορία χαμηλότερης φυσικής κατάστασης.

Χαρακτηριστικά αναφέρουμε ότι στα 10 χρόνια παρακολούθησης συνέχιζαν να ζουν περίπου οι 9 στους 10 από τα άτομα με υψηλή φυσική κατάσταση, ενώ αντίθετα μόνο οι 6 στους 10 από τα άτομα με χαμηλή φυσική κατάσταση.

Μια άλλη εντυπωσιακή παρατήρηση είναι ότι κάθε αύξηση του επιπέδου φυσικής κατάστασης κατά 1-1,5 λεπτά στη δοκιμασία κοπώσεως, μεταφράζεται σε δραματικά σωτήρια μείωση της πιθανότητας κινδύνου για θάνατο κατά 14%. Αξιοσημείωτο τέλος είναι ότι το όφελος αυτό αυξάνονταν ιδιαίτερα κατά 17% στους παχύσαρκους διαβητικούς, πράγμα που σημαίνει ότι τα άτομα αυτά καλούνται επιτακτικά να αυξήσουν το επίπεδο φυσικής κατάστασης για να βιώσουν τα αυξημένα οφέλη.

Τα μηνύματα από τα εντυπωσιακά αποτελέσματα των ερευνών μας, είναι ξεκάθαρα και δεν μας αφήνουν περιθώρια να παραμένουμε σαν άλλοι ‘καναπεδο…κένταυροι’ κολλημένοι μπροστά στην τηλεόραση.

Αντίθετα μας προτρέπουν να βγούμε έξω να περπατήσουμε, να χαρούμε τη φύση και να ασκηθούμε, αφού είναι η μόνη λύση για τη βελτίωση της φυσικής μας κατάσταση.

Την άσκηση πρέπει να τη δούμε σαν φάρμακο που θα μας προστατεύσει τα επόμενα χρόνια από επαπειλούμενο… κραχ στην υγεία μας, απομακρύνοντας τη δαμόκλειο σπάθη του επαπειλούμενου θανάτου΄. Και, το σημαντικότερο, είναι πάμφθηνη και δεν έχει καμία παρενέργεια.