‘Εμπολα: Πώς θα προφυλαχθούμε

O αιμορραγικός πυρετός Έμπολα, είναι μια σπάνια ασθένεια που προκαλείται από τον ιό Έμπολα ο οποίος ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά το 1976 στην Λαϊκή Δημοκρατία του Κονγκό. Το στέλεχος που προκαλεί νόσο στον άνθρωπο προσβάλλει και μη ανθρώπινα πρωτεύοντα (πιθήκους, χιμπαντζήδες, γορίλες, νυχτερίδες).

Τα συμπτώματα μπορεί να εμφανίζονται οποτεδήποτε από 2 έως 21 ημέρες μετά την έκθεση σε Ebola, αλλά ο μέσος όρος είναι 8 έως 10 ημέρες. Τα πρώτα συμπτώματα είναι η ξαφνική εμφάνιση πυρετού κόπωσης, μυϊκών πόνων, πονοκέφαλου και πονόλαιμου. Αυτό ακολουθείται από εμετό, διάρροια, εξάνθημα, εξασθενημένη νεφρική και ηπατική λειτουργία, και σε ορισμένες περιπτώσεις, εσωτερική και εξωτερική αιμορραγία (π.χ. αίμα από τα ούλα, αίμα στα κόπρανα).

Μετάδοση 

Ο ιός μεταδίδεται μέσω της άμεσης επαφής του δέρματος ή των βλεννογόνων (μάτι, μύτη, στόμα) με αίμα ή σωματικά υγρά του πάσχοντος, αντικείμενα που έχουν μολυνθεί με τον ιό, μολυσμένα ζώα, κρέας μολυσμένων θηραμάτων. Δεν έχει περιγραφεί μετάδοση μέσω κουνουπιών ή εντόμων.

Δεν μεταδίδεται αερογενώς (μέσω της αναπνοής). Επαφές υψηλού κινδύνου είναι η ανταλλαγή αίματος (π.χ. τρύπημα από βελόνα), η άμεση και παρατεταμένη επαφή με το δέρμα ή τα σωματικά υγρά του πάσχοντος, η επεξεργασία αίματος ή σωματικών υγρών του πάσχοντος χωρίς την λήψη προφυλάξεων με βάση τα διεθνή πρότυπα για την ασφαλή διακίνηση των μολυσμένων εκκρίσεων σώματος, η άμεση επαφή με το νεκρό σώμα μολυσμένου ατόμου κατά την ετοιμασία του προς ταφή.

Επαφές χαμηλού κινδύνου είναι η παρατεταμένη στενή μη σωματική επαφή σε απόσταση μικρότερη του μέτρου (π.χ. μέλη οικογένειας πάσχοντα), περιορισμένες σωματικές αλληλεπιδράσεις (π.χ. χειραψία). Οι άνθρωποι δεν είναι μολυσματικοί μέχρι να αναπτυχθούν τα συμπτώματα.

Τρόποι προφύλαξης

1. Aποφυγή ταξιδιών σε περιοχές που πλήττονται

Η επιδημία του ‘Εμπολα κατά το 2014 στη δυτική Αφρική είναι η μεγαλύτερη επιδημία που αφορά τον ιό και έχει καταγραφεί από την ανακάλυψή του. Λιβερία, Γουινέα, Σιέρρα Λεόνε είναι χώρες υψηλής επικινδυνότητας, ενώ η Νιγηρία και το Κογκό είναι χώρες με κρούσματα υψηλού κινδύνου επέκτασης. Οι ΗΠΑ έχουν εκδώσει ταξιδιωτική οδηγία για Λιβερία, Γουινέα, Σιέρρα Λεόνε ήδη από το καλοκαίρι.

2. Σε περίπτωση που το ταξίδι δεν δύναται να αποφευχθεί:

• Συνιστάται αποφυγή σωματικών επαφών στις πληγείσες χώρες με ζώα ή ντόπιους
• Συνιστάται συχνό και καλό πλύσιμο χεριών και σώματος. Τα χέρια πρέπει να πλένονται με σαπούνι και νερό τουλάχιστον επί είκοσι δευτερόλεπτα σε όλη την επιφάνεια των χεριών (καρποί, πτυχές δακτύλων, παλαμιαία ραχιαία επιφάνεια, περιοχές κάτω από νύχια) και χρήση αντισηπτικών με βάση το οινόπνευμα
• Μην πιάνετε αντικείμενα που μπορεί να έχουν έρθει σε επαφή με το αίμα ή σωματικά υγρά μολυσμένου ατόμου (όπως ρούχα, κλινοσκεπάσματα, βελόνες και ιατρικό εξοπλισμό)
• Αποφύγετε τη βρώση θηραμάτων. Να τρώτε καλά μαγειρεμένα τρόφιμα.
• Αποφύγετε τα νοσοκομεία με ασθενείς υπό θεραπεία.
• Μετά την επιστροφή σας, παρακολουθείτε την υγεία σας για 21 ημέρες και ζητήστε αμέσως ιατρική φροντίδα εάν αναπτύξετε πυρετό, έμετο, διάρροια ή ανεξήγητη αιμορραγία.

Στην Ελλάδα, συνιστάται η συνήθης τήρηση κανόνων υγιεινής, αποφυγή επαφών υψηλού κινδύνου (π.χ. σωματική επαφή με πάσχοντα άτομα ή με σωματικά υγρά πασχόντων ατόμων) και καλό πλύσιμο χεριών τουλάχιστον επί είκοσι δευτερόλεπτα μετά από χειραψίες ή κοινωνικές σωματικές αλληλεπιδράσεις.