Τοκοφοβία: Ο φόβος της εγκυμοσύνης και του τοκετού

Η τοκοφοβία είναι ο φόβος της εγκυμοσύνης και του τοκετού. Οι γυναίκες που έχουν αυτή τη φοβία έχουν έναν παθολογικό φόβο για τον τοκετό και συχνά αποφεύγουν να μείνουν έγκυες, παρόλο που θέλουν να παιδιά ή να επιλέξουν την καισαρική τομή για να αποφύγουν τον τοκετό. Η τοκοφοβία μπορεί να εμφανιστεί σε γυναίκες που δεν έχουν γεννήσει ποτέ παιδί, αλλά μπορεί επίσης να επηρεάσει και γυναίκες που είχαν προηγούμενες τραυματικές εμπειρίες τοκετού.

Η εγκυμοσύνη και ο τοκετός είναι σημαντικά γεγονότα στη ζωή πολλών γυναικών. Ενώ είναι μια περίοδος μεγάλης χαράς, μπορεί επίσης να αποτελέσει πηγή άγχους. Οι γυναίκες συχνά ανησυχούν για τον πόνο του τοκετού και για την πιθανότητα να πάει στραβά. Αυτές είναι όλες οι συνήθεις ανησυχίες που σχεδόν όλες οι έγκυες γυναίκες βιώνουν σε κάποιο βαθμό.

Οι συνήθεις ανησυχίες που συνοδεύουν τον ερχομό ενός παιδιού στον κόσμο αντιμετωπίζονται συχνά με τη βοήθεια ιατρικής βοήθειας, εκπαίδευσης, κοινωνικής υποστήριξης και στρατηγικών αυτοβοήθειας. Μερικές φορές, όμως, αυτός ο φόβος μπορεί να γίνει παθολογικός και τόσο σοβαρός, ώστε οι γυναίκες να αποφύγουν να μείνουν έγκυες ή να γεννήσουν.

Συμπτώματα

Η τοκοφοβία είναι ένας τύπος συγκεκριμένης φοβίας, η οποία είναι μια διαταραχή άγχους στην οποία οι άνθρωποι αισθάνονται έναν παράλογο φόβο για ένα συγκεκριμένο αντικείμενο ή κατάσταση. Τα συμπτώματα της τοκοφοβίας μπορεί να περιλαμβάνουν διαταραχές του ύπνου, κρίσεις πανικού, εφιάλτες και συμπεριφορές αποφυγής.

Άλλα συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν:

-Αίσθημα φόβου στη σκέψη της εγκυμοσύνης και του τοκετού

-Άγχος και κατάθλιψη

-Εξαιρετικό φόβο για γενετικές ανωμαλίες, θνησιμότητα ή θάνατο της μητέρας

-Επιμονή για καισαρική τομή

Κάποιες γυναίκες μπορεί μερικές φορές να αποφεύγουν οποιαδήποτε σεξουαλική δραστηριότητα από φόβο να μείνουν έγκυες. Όσες μένουν έγκυες ενδέχεται να έχουν περισσότερες πιθανότητες να ζητήσουν καισαρική τομή, να αισθάνονται μεγαλύτερο τραύμα τοκετού και μπορεί ακόμη και να δυσκολευτούν να συνδεθούν με το μωρό τους.

Οι άνδρες μπορούν επίσης να βιώσουν τοκοφοβία. Οι ερευνητές έχουν διαπιστώσει ότι οι άνδρες με τοκοφοβία έχουν συχνά σοβαρό φόβο σχετικά με την υγεία και την ασφάλεια του συντρόφου και του παιδιού τους.

Αυτός ο φόβος τείνει να επικεντρώνεται στις ανησυχίες σχετικά με τον τοκετό και τον ερχομό του παιδιού, τις ιατρικές θεραπείες, την λήψη αποφάσεων, τα οικονομικά και τις γονικές ικανότητες.

Αιτίες

Η τοκοφοβία μπορεί να αναπτυχθεί λόγω ορισμένων αιτιών. Μερικοί παράγοντες που μπορούν να συμβάλουν στην ανάπτυξή της μπορεί να περιλαμβάνουν τον φόβο του  άγνωστου, απώλεια ελέγχου και ιδιωτικότητας, προηγούμενη σεξουαλική κακοποίηση, φόβο πόνου, φόβο για τη ζωή του βρέφους ή / και έλλειψη εμπιστοσύνης στους ιατρούς.

Η αβεβαιότητα σχετικά με τη διαδικασία του τοκετού  μπορεί επίσης να ενεργοποιηθεί, όπως και ο φόβος των σχετικών με τη γέννηση επιπλοκών όπως η προεκλαμψία και ο θάνατος. Επιπλέον, εάν μια γυναίκα έχει κακή κοινωνική υποστήριξη, αυτό μπορεί να συμβάλει ή να επιδεινώσει το φόβο της για τον τοκετό.

Υπάρχουν δύο διαφορετικοί τύποι τοκοφοβίας:

-Η πρωτοπαθής τοκοφοβία εμφανίζεται σε γυναίκες που δεν έχουν βιώσει ποτέ τοκετό. Μπορεί να ξεκινήσει κατά τη διάρκεια της εφηβείας, παρόλο που μπορεί επίσης να εμφανιστεί αφού η γυναίκα έχει μείνει έγκυος. Μπορεί επίσης να παρατηρηθεί σε κορίτσια και γυναίκες που έχουν υποστεί σεξουαλική επίθεση ή βιασμό. Οι ιατρικές εξετάσεις κατά τη διάρκεια της εγκυμοσύνης και του τοκετού ενδέχεται επίσης να προκαλέσουν αναδρομή στο αρχικό τραύμα.

-Δευτερογενής τοκοφοβία εμφανίζεται σε γυναίκες που έχουν βιώσει εγκυμοσύνη και τοκετό. Είναι συχνά το αποτέλεσμα του τραυματικού τοκετού. Ωστόσο, μπορεί επίσης να εμφανιστεί σε γυναίκες που είχαν φυσιολογικούς, μη τραυματικούς τοκετούς, καθώς και σε γυναίκες που έχουν υποστεί αποβολή, διακοπή εγκυμοσύνης ή αποτυχημένες θεραπείες γονιμότητας.

Οι ερευνητές πρότειναν μια σειρά από εξηγήσεις για να ερμηνεύσουν την εξέλιξη της τοκοφοβίας. Ορισμένες από αυτές περιλαμβάνουν το άκουσμα τρομακτικών ιστοριών από προβληματικούς τοκετούς από άλλες γυναίκες, τον φόβο της ανεπαρκούς διαχείρισης του πόνου και προϋπάρχουσες ψυχιατρικές καταστάσεις όπως το άγχος και η κατάθλιψη.

Πόσο συχνή είναι η τοκοφοβία;

Είναι απολύτως φυσιολογικό να υπάρχουν φόβοι και ανησυχίες σχετικά με την εγκυμοσύνη και τον τοκετό. Ο φόβος μέχρι κάποιον βαθμό, μπορεί πραγματικά να είναι επωφελής με κάποιους τρόπους, δεδομένου ότι ωθεί τις γυναίκες να αναζητήσουν φροντίδα και συμβουλές  για να αντιμετωπίσουν αυτές τις ανησυχίες.

Αυτός ο φόβος είναι στην πραγματικότητα αρκετά συνηθισμένος, με το 80% των εγκύων να αισθάνεται κάποιο βαθμό ανησυχίας για πράγματα όπως ο πόνος, η υγεία και η ασφάλεια κατά τον τοκετό. Ενώ αυτές οι ανησυχίες αποτελούν τον κανόνα, η πλειοψηφία των γυναικών είναι σε θέση να τις αντιμετωπίσει,  μαθαίνοντας περισσότερα για τη διαδικασία τοκετού, μιλώντας με άλλες γυναίκες και ζητώντας συμβουλές από τον γυναικολόγο της.

Σε μερικές περιπτώσεις, ωστόσο, αυτός ο φόβος μπορεί να γίνει τόσο σοβαρός  ώστε να μπορεί να διαγνωσθεί ως τοκοφοβία. Δεν είναι σαφές πόσο κοινή μπορεί να είναι η τοκοφοβία. Ορισμένες έρευνες υποδηλώνουν ότι τα ποσοστά κυμαίνονται κάπου μεταξύ 2 και 15 τοις εκατό, αν και υπάρχουν στοιχεία που υποδηλώνουν ότι περίπου το 20 έως 25 τοις εκατό των γυναικών μπορεί να παρουσιάσουν σοβαρά και εξουθενωτικά συμπτώματα σχετιζόμενα με τον τοκετό.

Τοκοφοβία και διαταραχή μετατραυματικού στρες

Εκτιμάται ότι το 3% των γυναικών αναπτύσσουν διαταραχή μετατραυματικού στρες (PTSD) μετά τον τοκετό. Αυτός ο ρυθμός αυξάνεται στις γυναίκες με υψηλό κίνδυνο ψυχολογικής φύσεως. Τα συμπτώματα της PTSD μετά τη γέννηση μπορούν να περιλαμβάνουν αναδρομές και εφιάλτες για το συμβάν.

Οι γυναίκες μερικές φορές διαγιγνώσκονται με δευτερογενή τοκοφοβία μετά από τραυματικό τοκετό όταν έχουν πραγματικά συμπτώματα PTSD. Επίσης, δεν είναι ασυνήθιστο μετά τη γέννηση, το PTSD ή η τοκοφοβία να διαγιγνώσκονται εσφαλμένα ως επιλόχειος κατάθλιψη.

Η διάκριση μεταξύ αυτών των διαγνώσεων είναι σημαντική προκειμένου να διασφαλιστεί η κατάλληλη και αποτελεσματική θεραπεία.

Θεραπείες

Είναι σημαντικό οι γυναίκες με τοκοφοβία να λάβουν θεραπεία για να εξασφαλίσουν ότι τόσο η μητέρα όσο και το παιδί είναι υγιείς. Αυτό μπορεί να περιλαμβάνει την λήψη υποστήριξης από τον μαιευτήρα της γυναίκας σε συντονισμό με ψυχολόγο ή ψυχίατρο. Ένας επαγγελματίας ψυχικής υγείας μπορεί να βοηθήσει στην αντιμετώπιση ορισμένων από τους βασικούς λόγους για τους οποίους η διαταραχή μπορεί να έχει αναπτυχθεί, συμπεριλαμβανομένων των προϋπαρχουσών  καταθλιπτικών καταστάσεων ή συνθηκών άγχους.

Θεραπεία

Η γνωστική συμπεριφορική θεραπεία και η ψυχοθεραπεία μπορούν επίσης να είναι αποτελεσματικές στη θεραπεία της τοκοφοβίας. Η ΓΣΘ μπορεί να είναι μια καλή επιλογή λόγω της βραχυπρόθεσμης διάρκειας  και να επικεντρωθεί σε συγκεκριμένα συμπτώματα.

Τι να κάνετε

Εάν αισθάνεστε ότι σημαντικός φόβος για τον τοκετό και την εγκυμοσύνη μπορεί να επηρεάζει τη ζωή σας, υπάρχουν κάποια πράγματα που μπορείτε να κάνετε για να λάβετε τη βοήθεια που χρειάζεστε.

-Συζητήστε τα συναισθήματά σας με τον γυναικολόγο ή τη μαία σας. Κάποια ανησυχία είναι φυσιολογική και ενδέχεται να είναι σε θέση να παράσχουν διαβεβαίωση και περαιτέρω βοήθεια.

-Ξεκινήστε τη διαμόρφωση ενός σχεδίου τοκετού. Συζητήστε με τον γιατρό σας σχετικά με τις επιθυμίες και τις ανάγκες σας, συμπεριλαμβανομένων των επιλογών σας για τη διαχείριση του πόνου και τον τοκετό. Το σχέδιο μπορεί να σας βοηθήσει να αισθανθείτε πιο δυνατές.

-Συζητήστε με ανθρώπους που εμπιστεύεστε. Το να ξέρετε ότι υπάρχουν άνθρωποι που καταλαβαίνουν τους φόβους σας και είναι εκεί για να προσφέρουν υποστήριξη μπορεί να βοηθήσει στη μείωση του άγχους.

-Αποφύγετε τις «ιστορίες φρίκης» για τον τοκετό. Η ακρόαση τέτοιων ιστοριών μπορεί να επιδεινώσει την τοκοφοβία σας. Αντ' αυτού, αναζητήστε καλές ιατρικές πληροφορίες και επικεντρωθείτε σε θετικές εμπειρίες με τον τοκετό. Εάν διάφοροι προσπαθούν να μοιραστούν ιστορίες που δεν θέλετε να ακούσετε, είναι απολύτως αποδεκτό να τους ζητήσετε να σταματήσουν.

-Ξεκινήστε να παρακολουθείτε σεμινάρια προγεννητικής υποστήριξης. Μαθαίνοντας για το τι συμβαίνει κατά τη διάρκεια του τοκετού και τι μπορείτε να κάνετε για να διαχειριστείτε τον πόνο μπορεί να σας βοηθήσει να αισθανθείτε πιο ικανές.

-Συζητήστε με έναν επαγγελματία ψυχικής υγείας. Αν ο φόβος σας παρεμβαίνει στη ζωή σας, ζητήστε από τον γιατρό σας να σας παραπέμψει σε ψυχίατρο, ψυχολόγο, σύμβουλο ή άλλο πάροχο ψυχικής υγείας που μπορεί να σας προσφέρει περαιτέρω συμβουλές και βοήθεια.