Εμβολιασμοί για την πρόληψη της νοσηρότητας

Οι εμβολιασμοί συγκαταλέγονται στα επιτυχέστερα μέσα που υπάρχουν για την πρόληψη της νοσηρότητας. Προστατεύουν το εμβολιαζόμενο άτομο από τη δυνητική ανάπτυξη σοβαρών λοιμωδών νοσημάτων και μειώνουν τη διασπορά των λοιμώξεων στην ευρύτερη κοινότητα με το μηχανισμό της συλλογικής ανοσίας.

Η επιλογή της κατάλληλης για εμβολιασμό ηλικίας εξαρτάται από την ικανότητα του οργανισμού για ανοσολογική απάντηση, δηλαδή ανταπόκρισή του στο εμβόλιο, καθώς και από την πιθανότητα μόλυνσης. Συχνά παρατηρούνται οι διαφορές στα εμβολιαστικά σχήματα που χρησιμοποιούν διάφορες χώρες ανάλογα με το ιδιαίτερο νοσολογικό φάσμα που επικρατεί ή ακόμη και στην ίδια χώρα με το πέρασμα του χρόνου. Γι' αυτό χρειάζεται να συμβουλεύεστε συχνά το γιατρό σας ιδίως αν θέλετε να ταξιδέψετε σε "εξωτικές" χώρες.

Το συνιστώμενο σχήμα εμβολιασμών για φυσιολογικά βρέφη και παιδιά στην Ελλάδα είναι το ακόλουθο:

• με τη γέννηση γίνεται η πρώτη δόση του εμβολίου της ηπατίτιδας Β και ακολουθεί η δεύτερη μετά ένα μήνα (αυτό κρίνεται αναγκαίο αν η μητέρα είναι φορέας Ηπατίτιδας Β, διαφορετικά η α΄ δόση μπορεί να γίνει μετά τον 6ο μήνα).
• με τη συμπλήρωση του 2ου μήνα από τη γέννηση γίνεται: 
• η 1η δόση του εμβολίου για διφθερίτιδα, τέτανο και κοκίτη 
• η 1η δόση του εμβολίου για πολιομυελίτιδα 
• η 1η δόση του εμβολίου για τον αιμόφιλο της ινφλουέντζας, για προστασία από μηνιγγίτιδα και ωτίτιδα.
• με τη συμπλήρωση του 4ου μήνα από τη γέννηση γίνεται η 2η δόση των ίδιων εμβολίων (για διφθερίτιδα, τέτανο και κοκίτη, πολιομυελίτιδα, αιμόφιλο της ινφλουέντζας). 
• με τη συμπλήρωση του 6ου μήνα από τη γέννηση γίνεται η 3η δόση των ίδιων εμβολίων (για διφθερίτιδα, τέτανο και κοκίτη, για πολιομυελίτιδα, αιμόφιλο της ινφλουέντζας) και η 3η δόση ηπατίτιδας Β (αν έχει γίνει με τη γέννηση η πρώτη δόση). 
• με τη συμπλήρωση του 15ου μήνα γίνεται ο εμβολιασμός για ιλαρά, παρωτίτιδα, ερυθρά
• τον 18ο μήνα γίνεται η επαναληπτική 4η δόση του εμβολίου για διφθερίτιδα, τέτανο και κοκίτη, για το εμβόλιο της πολιομυελίτιδας και για τον αιμόφιλο της ινφλουέντζας.
• στην ηλικία των 4-6 ετών και κατά προτίμηση πριν την είσοδο του παιδιού στο σχολείο γίνεται επαναληπτική 5η δόση του εμβολίου για διφθερίτιδα, τέτανο και κοκίτη, ιλαρά, παρωτίτιδα, ερυθρά και πολιομυελίτιδα.
• μια φορά το χρόνο γίνεται έλεγχος της δερμοαντίδρασης Mantoux και στην ηλικία των 5-6 ετών το εμβόλιο κατά της φυματίωσης (BCG).
• στην ηλικία των 14-16 ετών γίνεται το διπλό εμβόλιο η TD, κατά του τετάνου και της διφθερίτιδας και το οποίο επαναλαμβάνεται κάθε 10 χρόνια στην ενήλικη ζωή.

Με την ευκαιρία της επίσκεψης στον παιδίατρο για τους εμβολιασμούς του παιδιού σας συζητήστε και για την δική σας εμβολιαστική κατάσταση. Τα προλήψιμα με εμβολιασμούς νοσήματα μπορούν να προσβάλλουν κάθε επίνοσο άτομο, οποιασδήποτε ηλικίας. Είναι απλό και χωρίς κινδύνους να κάνετε και εσείς τα εμβόλια που σας λείπουν.

Τα υπάρχοντα ερευνητικά δεδομένα και η κλινική εμπειρία υποστηρίζουν ότι η ταυτόχρονη χορήγηση ορισμένων εμβολίων είναι ασφαλής και αποτελεσματική. Έτσι π.χ. τα εμβόλια του τετάνου και της διφθερίτιδας μπορούν να συνδυαστούν μεταξύ τους, αλλά και με το εμβόλιο του κοκίτη, χωρίς ούτε οι παρενέργειες να αυξάνονται, ούτε η ανοσοποιητική απάντηση του οργανισμού να μειώνεται.

Εάν το σχήμα των εμβολιασμών διακοπεί για οποιαδήποτε αιτία δεν χρειάζεται να επαναληφθούν οι ε μβολιασμοί από την αρχή. Συνεχίζονται κανονικά οι επόμενοι εμβολιασμοί.

Σε ό,τι αφορά το σχήμα των εμβολιασμών των παιδιών που δεν άρχισαν τους εμβολιασμούς στη βρεφική ηλικία ή εμβολιάστηκαν ελλιπώς συνιστώνται ειδικά σχήματα εμβολιασμών, που περιλαμβάνουν τα εμβόλια που αναφέρθηκαν και τα οποία θα σας εξηγήσει και θα εφαρμόσει ο παιδίατρος.

Ειδικοί κανόνες στο σχήμα εμβολιασμών ισχύουν επίσης για τα παιδιά με χρόνια προβλήματα υγείας, όσα έχουν προβλήματα στο ανοσοποιητικό τους σύστημα τα παιδιά ασθενείς ή φορείς του ιού του AIDS.

Ο παιδίατρος θα σας συμβουλεύσει αναλυτικά και στις περιπτώσεις αυτές.

Τα πρόωρα νεογνά μπορούν να εμβολιαστούν στην κατάλληλη χρονολογική ηλικία με τα περισσότερα εμβόλια. Εξαίρεση αποτελεί το εμβόλιο κατά της πολυομελίτιδας, το οποίο θα πρέπει να γίνεται μετά την έξοδο του παιδιού από το νοσοκομείο, αν το βρέφος παραμείνει για νοσηλεία μετά την ηλικία των δύο μηνών.

Στη χώρα μας οι εμβολιασμοί γίνονται:

• στα Ιατροκοινωνικά Κέντρα του ΠΙΚΠΑ,
• στους Σταθμούς Μητέρας-Παιδιού του ΙΚΑ,
• στις Διευθύνσεις Υγιεινής,
• στα Κέντρα Υγείας,
• στα Αγροτικά Ιατρεία,
• στα Πολυϊατρεία ορισμένων Δήμων,
• καθώς και στους ιδιώτες παιδίατρους.