Ιώσεις και γρίπη στα παιδιά: Τρόποι προφύλαξης

Γράφει η Ειρήνη Ζερβάκη- Αλεξίου, Παιδίατρος, Ιατρός ΚΕΕΛΠΝΟ

Στα παιδιά, η γρίπη μπορεί να μεταδοθεί μέσω του αναπνευστικού συστήματος ενός μολυσμένου ατόμου με το βήχα ή το φτέρνισμα, ακόμα και 24 ώρες πριν εμφανίσει αυτός συμπτώματα. Επιπρόσθετα, ο ιός της γρίπης μπορεί να επιζήσει για μικρό χρονικό διάστημα πάνω σε διάφορα αντικείμενα κοινής χρήσης, όπως τα πόμολα της πόρτας, τηλέφωνα, μολύβια, είδη οικιακής χρήσης.

Συνήθως η μετάδοση σταματά 7 ημέρες μετά την έναρξη των συμπτωμάτων. Η εποχιακή γρίπη συνήθως εμφανίζεται με συμπτώματα ήπιας ή μέτριας σοβαρότητας. Σε σπάνιες περιπτώσεις μπορεί να οδηγήσει ακόμα και σε σοβαρή νόσο ή στο θάνατο. Συνήθως όμως, αυτά αφορούν συγκεκριμένες πληθυσμιακές ομάδες και κυρίως παιδιά με ανοσοανεπάρκειες ή χρόνια καρδιαγγειακά και νεφρικά νοσήματα. Το κάθε παιδί στο οποίο έχει μεταδοθεί η γρίπη, μπορεί να εκδηλώσει διαφορετικά συμπτώματα, τα συνηθέστερα των οποίων είναι

• Πυρετός με απότομη έναρξη
• Μυαλγίες – αρθραλγίες
• Κεφαλαλγία
• Φαρυγγαλγία
• Ρινίτιδα- βήχας
• Ναυτία- έμετοι
• Έντονη καταβολή και απώλεια δυνάμεων

Πνευμονία, ωτίτιδα, αφυδάτωση είναι οι συνήθεις επιπλοκές που παρουσιάζουν κατά τη διάρκεια της νόσησής τους. Συνήθως όμως τα περισσότερα παιδιά αναρρώνουν σε μια εβδομάδα και ένα αίσθημα κόπωσης και απώλειας δυνάμεων μπορεί να τα συνοδεύει για κάποιο χρονικό διάστημα.

Η εικόνα λοίμωξης από τον ιό της γρίπης δεν διαφέρει από την εικόνα των υπολοίπων ιώσεων της παιδικής ηλικίας και η αυτοϊαση είναι συνήθης. Σε περίπτωση που το παιδί εμφανίσει

• Δυσχέρεια αναπνοής
• Αδυναμία πρόσληψης υγρών
• Λήθαργο η υπνηλία
• Ευερεθιστότητα
• Υποτροπή των συμπτωμάτων, μετά από παροδική ύφεση, θα πρέπει να εξετασθεί άμεσα από τον παιδίατρό του.

Τα παιδιά που νόσησαν από γρίπη θα πρέπει να αποφεύγουν επαφές με άλλα άτομα τουλάχιστον για 1- καλύτερα 2- 24ωρο μετά από την ύφεση του εμπύρετου. Πρέπει να τονισθεί επίσης ότι τα αντιβιοτικά δεν αποτελούν κομμάτι της θεραπευτικής προσέγγισης τόσο της γρίπης, όσο και των λοιπών κοινών ιώσεων. Τα αντιικά φάρμακα (όπως η οσελταμιβίρη), μπορούν να χορηγηθούν σε σοβαρή νόσο, σε άτομα που ανήκουν στις ομάδες υψηλού κινδύνου, ώστε να προσφέρουν πιο σύντομη πορεία ανάρρωσης και ίασης.

Τα εμβόλια της γρίπης είναι ασφαλή και αποτελεσματικά και στη χώρα μας συνιστώνται σε ευπαθείς ομάδες, όπως στα παιδιά με ανοσοκαταστολή, χρόνια λήψη ασπιρίνης, καρδιαγγειακά νεφρικά νοσήματα.

Τα παιδιά αρχίζουν να αρρωσταίνουν περισσότερο μετά την ηλικία των 6 μηνών, οπότε και αρχίζουν να τοποθετούν διάφορα αντικείμενα στο στόμα τους και από την άλλη λόγω της έναρξης των βρεφονηπιακών και παιδικών σταθμών. Ένα παιδί 1-3 ετών μπορεί να αρρωστήσει έως και 8-10 φορές ετησίως, αριθμός που πέφτει στις 6-8 φορές σε παιδιά 4-8 ετών, χωρίς αυτό να σημαίνει πως υποκρύπτεται κάποιο υποκείμενο νόσημα που προκαλεί διαταραχή του ανοσοποιητικού συστήματος.

Οι συχνότερες ιογενείς λοιμώξεις της παιδικής ηλικίας αφορούν το ανώτερο αναπνευστικό και χαρακτηρίζονται από ρινική καταρροή, δακρύρροια, φτέρνισμα, βήχα και χαμηλή πυρετική κίνηση. Άλλη μια επίσης συχνή λοίμωξη των παιδικών σταθμών είναι η γαστρεντερίτιδα, που εκδηλώνεται με εμετούς, διάρροιες και όχι σπάνια, σημεία αφυδάτωσης.

Στη μετάδοση των λοιμώξεων αυτών συντελούν αφενός ο τρόπος συμπεριφορών των παιδιών, αφετέρου ο τρόπος με τον οποίο τα περιποιείται το προσωπικό των παιδικών σταθμών.
Πώς μπορούμε να προφυλάξουμε το παιδί μας από τις συχνές ιώσεις

Καταρχήν θα πρέπει να τηρούμε κάποιους κανόνες υγιεινής, όπως τακτικό αερισμό των εσωτερικών χώρων, σχολαστικό πλύσιμο των χεριών, απομάκρυνση μεγαλύτερων αδελφών που νοσούν. Επίσης δεν είναι λύση να σταματήσει το παιδί το σχολείο του, αλλά θα πρέπει να επιστρέψει σε αυτό όταν έχει αναρρώσει πλήρως. Θα πρέπει να ξεκουράζεται ικανοποιητικά και να ακολουθεί μια ισορροπημένη διατροφή με πολλά φρούτα και λαχανικά, τα οποία περιέχουν άφθονες βιταμίνες- και κυρίως βιταμίνη C.
Τέλος δεν θα πρέπει να ξεχνάμε τη σημαντικότητα των εμβολιασμών που αποτελούν το μεγαλύτερο επίτευγμα στη δημόσια υγεία και που προστατεύουν τα παιδιά από πολύ σοβαρά νοσήματα της ηλικίας τους, αλλά και της μετέπειτα ζωής τους.