Στυτική δυσλειτουργία: Αιτίες, διάγνωση και θεραπεία

Η στυτική δυσλειτουργία (ΣΔ) είναι η μη ικανότητα επίτευξης, ή διατήρησης μιας στύσης αρκετά σκληρής, ώστε να επιτρέπει τη συνουσία. Η ΣΔ μπορεί να συνιστά είτε μια ολοκληρωτική αδυναμία επίτευξης στύσης, είτε μια ασυνεπή, μη προβλέψιμη ικανότητα επίτευξης ικανοποιητικής στύσης, ή ακόμα και μια τάση διατήρησης στύσεων με σύντομη χρονική διάρκεια.

Περίπου το 20% των ανδρών υποφέρει κάποια στιγμή της ζωής του από ΣΔ. Η επίπτωση της δυσλειτουργίας αυξάνεται με την ηλικία. Το 4% περίπου των 50άρηδων και το 17% των 60άρηδων βιώνουν μια ολική ανικανότητα επίτευξης στύσης, ενώ η επίπτωση της ΣΔ αυξάνεται κατακόρυφα, στο 47%,για τους άνδρες άνω των 75 ετών. Η στυτική δυσλειτουργία όμως, δεν είναι μια αναπόφευκτη συνέπεια της διαδικασίας της γήρανσης, από τη στιγμή που είναι θεραπεύσιμη σε κάθε ηλικία.

Η εμπειρία των ιατρών, επιτρέπει την παροχή εξειδικευμένης θεραπείας που ταιριάζει ακριβώς στο ορμονικό και φυσικό προφίλ του κάθε ασθενούς ξεχωριστά. Αντιθέτως, οι λιγότερο έμπειροι ιατροί περιορίζονται στην αντιμετώπιση της στυτικής δυσλειτουργίας με φάρμακα, με αποτέλεσμα συχνά η θεραπεία να αποτυγχάνει και ο ασθενής να απογοητεύεται.

Αιτίες

Η ΣΔ έχει συνήθως μια φυσιολογική αιτία, όπως είναι για παράδειγμα ένας τραυματισμός, ή οι παρενέργειες κάποιων φαρμάκων.
Κάθε διαταραχή που προκαλεί τραυματισμό στα νεύρα, ή εμποδίζει τη ροή του αίματος στο πέος, είναι δυνατό να προκαλέσει ΣΔ.

Ακριβώς επειδή για την επίτευξη στύσης είναι απαραίτητο να λάβουν χώρα μια σειρά από συμβάντα, η ΣΔ μπορεί να εμφανιστεί όταν οποιοδήποτε από αυτά παρεμποδισθεί. Η ακολουθία περιλαμβάνει νευρικές ώσεις στον εγκέφαλο, τη σπονδυλική στήλη και την περιοχή γύρω από το πέος και απόκριση στους μύες, στους ινώδεις ιστούς, στις φλέβες, στις αρτηρίες και κοντά στα σηραγγώδη σώματα.

Βλάβες στα νεύρα, στις αρτηρίες, στους μαλακούς μύες και στους ινώδεις ιστούς, οι οποίες είναι συχνά αποτέλεσμα κάποιου νοσήματος, είναι η πιο κοινή αιτία για την εμφάνιση ΣΔ. Νοσήματα όπως είναι ο διαβήτης, η υπέρταση, τα νευρικά νοσήματα, ή οι νευρικές βλάβες, η πολλαπλή σκλήρυνση, η αθηρωματική νόσος και τα νοσήματα της καρδιάς συνυπάρχουν με την πλειοψηφία των περιπτώσεων στυτικής δυσλειτουργίας. Οι ασθενείς λοιπόν θα πρέπει να υποβάλλονται σε εξονυχιστικό έλεγχο για όλα τα παραπάνω νοσήματα πριν ξεκινήσουν οποιαδήποτε μορφή θεραπείας για τη ΣΔ.

Οι επιλογές που σχετίζονται με τον τρόπο ζωής και συμβάλλουν στην εμφάνιση των καρδιαγγειακών προβλημάτων αυξάνουν επίσης το κίνδυνο της ΣΔ. Το κάπνισμα, η κατάχρηση αλκοόλ, η παχυσαρκία και η απουσία φυσικής άσκησης, είναι πιθανοί αιτιολογικοί παράγοντες για τη ΣΔ.

Παράλληλα, κάποια χειρουργεία, ιδιαίτερα το χειρουργείο ριζικής προστατεκτομής και το χειρουργείο της ουροδόχου κύστης για την αντιμετώπιση του καρκίνου, μπορούν επίσης να τραυματίσουν νεύρα και αρτηρίες κοντά στο πέος και να προκαλέσουν ΣΔ. Ταυτόχρονα, κάποιος τραυματισμός στο πέος, στον προστάτη, στην ουροδόχο κύστη και στη λεκάνη μπορεί να οδηγήσει σε ΣΔ στην περίπτωση που προκληθεί βλάβη στα νεύρα, στους μαλακούς μύες, στις αρτηρίες και στον ινώδη ιστό των σηραγγωδών σωμάτων. Επιπρόσθετα, η ΣΔ μπορεί να αποτελεί παρενέργεια διαφόρων κοινών φαρμάκων, όπως είναι τα αντί-υπερτασικά, τα αντισταμινικά, τα αντικαταθλιπτικά, τα ηρεμιστικά, οι αναστολείς της όρεξης, καθώς και η σιμετιδίνη, ένα φάρμακο για την αντιμετώπιση του στομαχικού έλκους.

Η ΣΔ μπορεί επίσης να οφείλεται σε ψυχολογικούς παράγοντες, όπως είναι το στρες, το άγχος, η ενοχή, η κατάθλιψη και ο φόβος της σεξουαλικής αποτυχίας. Ακόμα και όταν υπάρχει μια οργανική αιτία για τη ΣΔ, οι ψυχολογικοί παράγοντες μπορεί να επιδεινώσουν την κατάσταση. Τέλος, οι ορμονικές διαταραχές, όπως είναι τα χαμηλά επίπεδα τεστοστερόνης συνιστούν μια λιγότερο συχνή αιτία εμφάνισης της ΣΔ.

Διάγνωση

Το ιατρικό και το σεξουαλικό ιστορικό ενός ατόμου μπορούν να βοηθήσουν στον καθορισμό της φύσης και της σοβαρότητας της ΣΔ. Πιο συγκεκριμένα, το ιατρικό ιστορικό μπορεί να αποκαλύψει νοσήματα που οδηγούν σε ΣΔ, ενώ μια απλή περιγραφή της σεξουαλικής δραστηριότητας μπορεί να βοηθήσει στον εντοπισμό προβλημάτων σχετικά με τη σεξουαλική επιθυμία, τη στύση, την εκσπερμάτιση, ή τον οργασμό.

Παράλληλα, η λήψη κάποιων φαρμάκων είτε συνταγογραφούμενων, είτε παράνομων μπορεί να συνιστά μια χημική αιτία για την εμφάνιση της ΣΔ.

Η φυσική εξέταση μπορεί πάντα να δώσει στοιχεία σχετικά με τα συστημικά προβλήματα. Για παράδειγμα, εάν το πέος δεν είναι ευαίσθητο στο φυσικό άγγιγμα είναι πολύ πιθανό η ΣΔ να οφείλεται σε κάποιο πρόβλημα του νευρικού συστήματος. Τα μη φυσιολογικά δευτερεύοντα χαρακτηριστικά φύλου, όπως είναι η ασυνήθης τριχοφυΐα, ή η μεγέθυνση του στήθους, αναδεικνύουν ενδεχομένως ορμονικά προβλήματα, γεγονός που θα μπορούσε να σημαίνει ότι είναι το ενδοκρινικό σύστημα που εμπλέκεται στη ΣΔ. Ο ιατρός επίσης, μπορεί να εντοπίσει ένα κυκλοφορικό πρόβλημα, εάν για παράδειγμα παρατηρήσει μειωμένους σφυγμούς στους καρπούς, ή τους αστραγάλους. Πηγή του προβλήματος μπορεί επίσης να αποτελέσουν κάποια μη συνηθισμένα χαρακτηριστικά του πέους, όπως είναι για παράδειγμα η κάμψη του κατά τη στύση, η οποία μπορεί να είναι αποτέλεσμα της νόσου Peyronie.

Παράλληλα, μια ψυχολογική εκτίμηση, με τη βοήθεια συνέντευξης και ερωτηματολογίων, μπορεί να αποκαλύψει τους ψυχολογικούς παράγοντες που εμπλέκονται. Η σεξουαλική σύντροφος μπορεί να περάσει επίσης από συνέντευξη με σκοπό τον εντοπισμό των προσδοκιών της και των εντυπώσεών της κατά τη σεξουαλική πράξη.

Υπάρχουν αρκετές εργαστηριακές εξετάσεις που βοηθούν στη διάγνωση της ΣΔ. Οι εξετάσεις για τα συστημικά νοσήματα περιλαμβάνουν αιματολογικές εξετάσεις, ουροαναλύσεις, λιπιδαιμικό προφίλ, μετρήσεις κρεατινίνης και ηπατικών ενζύμων. Η μέτρηση των επιπέδων τεστοστερόνης στο αίμα μπορεί να παρέχει πληροφορίες σχετικά με προβλήματα στο ενδοκρινικό σύστημα και να εξηγήσει γιατί ένας ασθενής έχει μειωμένη σεξουαλική επιθυμία.

Η καταγραφή των νυχτερινών στύσεων μπορεί να βοηθήσει στον αποκλεισμό κάποιων ψυχολογικών αιτιολογικών παραγόντων για τη ΣΔ. Οι υγιείς άνδρες έχουν ακούσιες στύσεις κατά τη διάρκεια του ύπνου τους. Εάν οι νυχτερινές στύσεις δε λαμβάνουν χώρα, η ΣΔ είναι πιο πιθανό να οφείλεται σε οργανικούς και όχι σε ψυχολογικούς παράγοντες. Ο έλεγχος όμως των νυχτερινών στύσεων δεν είναι εντελώς αξιόπιστος. Οι επιστήμονες δεν έχουν σταθμίσει τα σχετικά τεστ και δεν έχουν καθορίσει πότε θα πρέπει να διεξάγονται ώστε να είναι πιο αξιόπιστα.
Θεραπεία

Στυτική δυσλειτουργία. θεραπευτικές επιλογές. Οι λύσεις υπάρχουν
Σημαντικό και ελπιδοφόρο είναι ότι στις μέρες μας υπάρχουν πολλές θεραπευτικές επιλογές για την αντιμετώπιση της στυτικής δυσλειτουργίας, οι οποίες συνδυασμένες με ψυχολογική στήριξη μπορούν να δώσουν ακόμα και τελική λύση σε ένα μεγάλο αριθμό ασθενών. Αρκεί ο ασθενής να τις αναζητήσει, να τις κατανοήσει και να τις εφαρμόσει.

Υπάρχουν τρεις βασικοί τρόποι με τους οποίους αντιμετωπίζουμε σήμερα τη στυτική δυσλειτουργία:

Φάρμακα από το στόμα

Τα φάρμακα από το στόμα είναι ουσίες που δρουν στα αγγεία του πέους αυξάνοντας την κυκλοφορία και διευκολύνοντας την τελική σκληρότητα που είναι αναγκαία για την ερωτική πράξη. Οι ουσίες αυτές δρουν περιφερικά αλλά χρειάζονται ενέργεια από το ΚΝΣ ( εγκέφαλο για να δράσουν). Οι άνδρες δεν γνωρίζουν πως τα φάρμακα αυτά κάτω από συνθήκες φόβου και έντονου στρες δεν θα έχουν ιδανικό αποτέλεσμα. Για να δράσουν απαραίτητη προϋπόθεση είναι η ύπαρξη επιθυμίας (Ντοπαμίνη). Αν δεν έχουν είτε, γιατί είναι αγχωμένοι, είτε γιατί δεν επιθυμούν πολύ την σύντροφο τους, είτε γιατί κάνουν έρωτα για να αποδείξουν ότι μπορούν, τα φάρμακα αυτά δεν θα δράσουν. Τα φάρμακα αυτά γίνονται ιδανικά όταν προσαρμοστούν στον οργανισμό που τα παίρνει και ο γιατρός εδώ είναι πολύ σημαντικός για να εξατομικεύσει τις θεραπείες αυτές.

Φάρμακα ενδοπεϊκά

Μια αγωγή που ακούγεται επιθετική αλλά είναι ίσως η πιο παλιά από τις σύγχρονες, είναι οι ενδοπεϊκές ενέσεις, που ξεκίνησαν τη θεραπεία το 1980 (20 χρόνια πριν τα φάρμακα από το στόμα). Η αγωγή αυτή έχει ένα βασικό πλεονέκτημα. Προκαλεί στύση ανεξάρτητα από την επιθυμία. Δεν χρειάζεται δηλαδή η «μαγική» Ντοπαμίνη και αυτό λειτουργεί θετικά στις περιπτώσεις ανδρών που βάζουν ψηλά τον πήχη της απόδοσης ή που είναι υποχρεωμένοι να αποδείξουν τον ερωτικό τους ρόλο (προς τη σύζυγο π.χ. που δεν θέλουν). Είναι πολύ σημαντική λύση γιατί τους βγάζει «ασπροπρόσωπους». Είναι η θεραπεία «παντός καιρού» και η σίγουρη λύση όταν υπάρχει έντονο άγχος. Το μειονέκτημα βέβαια είναι ότι σαν θεραπεία είναι πιο επιθετική ιδιαίτερα στο άκουσμα της.

Χειρουργική θεραπεία

Οι χειρουργικές λύσεις απευθύνονται σε περιπτώσεις όπου τα προβλήματα δεν λύνονται με τα φάρμακα και επίσης προτείνονται όταν ο άνδρας είναι αναγκασμένος να παίρνει φάρμακα για μια ζωή λόγω μόνιμων οργανικών προβλημάτων. Οι συνηθέστερες επεμβάσεις είναι η Χειρουργική προθέσεων και η Αγγειοχειρουργική.

Πεϊκή Πρόθεση

Μία απλή επέμβαση διάρκειας 30’, έρχεται να δώσει οριστική λύση στο πρόβλημα της στυτικής δυσλειτουργίας και να αλλάξει ολοκληρωτικά την ερωτική ζωή του άνδρα αλλά και της συντρόφου του. Η τοποθέτηση πεϊκής πρόθεσης.

Τι είναι η πεϊκή πρόθεση

Η πρόθεση είναι μια “αντλία” σιλικόνης που τοποθετείται ενδοπεϊκά και δίνει την απαραίτητη σκληρότητα με το υγρό που περιέχει. Μιμείται δηλαδή απόλυτα τη φυσική στύση και χάλαση. Τοποθετείται από ειδικά εκπαιδευμένο ουρολόγο, με μια απλή επέμβαση, η οποία διαρκεί μόλις 30’ και απαιτείται νοσηλεία μιας ημέρας στην κλινική. Η τομή είναι τόσο μικρή, στην κάτω επιφάνεια του πέους και η πρόθεση δεν γίνεται αντιληπτή ούτε ακόμη και από την σύντροφο την ώρα της επαφής.

Η τοποθέτηση πεϊκών προθέσεων αποτελεί την πλέον αποτελεσματική και ασφαλή θεραπεία σε πολλούς άνδρες, οι οποίοι δεν ανταποκρίνονται στα φάρμακα, τους προκαλούν σοβαρές παρενέργειες ή επιθυμούν μια μόνιμη και αποτελεσματική λύση.
Οι πολυάριθμες κλινικές μελέτες και η πολύχρονη εμπειρία έχουν αποδείξει ότι η μέθοδος αυτή θεωρείται η πιο ικανοποιητική σε σύγκριση με άλλες διαθέσιμες θεραπείες, αφού είναι η μοναδική θεραπεία που επιτρέπει την αυθόρμητη σεξουαλική επαφή, καθώς η στύση επιτυγχάνεται μέσα σε λίγα δευτερόλεπτα και δεν απαιτείται καμία απολύτως «προετοιμασία» ή αναμονή του άνδρα, όπως συμβαίνει με τα φάρμακα και τις ενέσεις.

Μοναδικά πλεονεκτήματα

Οι πεϊκές προθέσεις μεταβλητής σκληρότητας τελευταίου τύπου είναι αποτέλεσμα προηγμένης ιατρικής και μηχανικής τεχνολογίας, έχουν βοηθήσει περισσότερους από 300.000 άνδρες σε όλο τον κόσμο και τα οφέλη που προσφέρουν είναι μοναδικά:

• Μόνιμη λύση
• Αυθόρμητη σεξουαλική επαφή
• Άριστο λειτουργικό αποτέλεσμα (δυνατότητα στύσης οποιαδήποτε χρονική στιγμή και για όσο διάστημα επιθυμεί ο χρήστης
• Άριστο αισθητικό αποτέλεσμα (η πρόθεση δεν γίνεται αντιληπτή είτε το πέος είναι σε στύση είτε σε χαλάρωση)
• Η εκσπερμάτιση και ο οργασμός γίνονται φυσιολογικά
• Αποφεύγεται η συνεχής οικονομική επιβάρυνση για αγορά φαρμάκων και ενέσεων.

Κάθε ημέρα περίπου 70 άνδρες σε όλο τον κόσμο αντιμετωπίζουν το πρόβλημα της στύσης τους με τοποθέτηση πεΪκής πρόθεσης.
Εξάλλου ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζουν τα αποτελέσματα πρόσφατης κλινικής μελέτης σύμφωνα με τα οποία το ποσοστό ικανοποίησης των ανδρών μετά από τοποθέτηση πεϊκής πρόθεσης ανέρχεται στο 93%, ενώ των συντρόφων τους στο 92%.

Χειρουργική των Αρτηριών (Bypass)

Ενδείκνυνται μόνο σε σαφείς επίκτητες βλάβες του αρτηριακού δικτύου (π.χ. τραυματισμοί). Αντενδείκνυται σε αρτηριακού τύπου προβλήματα επί αγγειακής νόσου, όπως σε διαβητικούς, αρτηριοσκληρωτικούς άνδρες κλπ.

Κρουστικά κύματα

Πρόσφατα προστέθηκε μία ακόμα μέθοδος αντιμετώπισης της στυτικής δυσλειτουργία μικρού και μετρίου βαθμού, κυρίως αγγειακής αιτιολογίας. Πρόκειται για τη χρήση κρουστικών κυμάτων, που γίνεται με την απευθείας εξωτερική εφαρμογή στο πέος του άνδρα. Η πρωτοποριακή μέθοδος, ουσιαστικά χαρίζει στο πέος «καινούργια αγγεία» ώστε να μπορεί να δημιουργήσει και να διατηρήσει μια καλύτερη στύση. Πλεονέκτημα της μεθόδου είναι το γεγονός πως δεν χρειάζεται αναισθησία, αφού η μέθοδος είναι εντελώς ανώδυνη. Η θεραπεία διαρκεί 9 εβδομάδες και το τελικό αποτέλεσμα αξιολογείται στις 13 εβδομάδες.

Σύμφωνα με τα μέχρι σήμερα αποτελέσματα, στους ασθενείς που υποβλήθηκαν στη θεραπεία παρατηρήθηκε αύξηση της αιματικής ροής στο πέος κατά 140%. Παράλληλα το 80% των ασθενών που υποβάλλονται σε αυτή τη θεραπεία διακόπτουν και τη λήψη φαρμάκων για τη στύση με την ολοκλήρωση της.