Τα ποσοστά επιβίωσης από καρκίνους της παιδικής ηλικίας ποικίλλουν ευρέως στην ΕΕ. Η απώλεια πρόσβασης -λόγω πολιτικών διαφωνιών- σε ερευνητές και εμπειρογνώμονες από το Ηνωμένο Βασίλειο και την Ελβετία θα δυσκολέψει την πρόοδο σε ολόκληρη την Ευρώπη, λένε οι επιστήμονες και αποτυπώνει το συγκεκριμένο άρθρο.

Η επιστήμη έχει σημειώσει μεγάλη πρόοδο στην έρευνα για τον καρκίνο τα τελευταία χρόνια, αλλά για να διατηρηθεί αυτή η δυναμική, οι ερευνητές θεωρούν ότι είναι σημαντικό οι Ελβετοί και οι Βρετανοί συνάδελφοί τους να μην αποκλείονται από βασικά ερευνητικά προγράμματα της Ευρωπαϊκής Ένωσης για τον παιδικό καρκίνο.

«Όλοι οι παιδιατρικοί καρκίνοι είναι σπάνιοι και επομένως στην έρευνα πρέπει να συνεργαστείτε διασυνοριακά για να λάβετε ένα αρκετά μεγάλο μέγεθος δείγματος», δήλωσε η Olga Kozhaeva, διευθύντρια πολιτικών υποθέσεων στην Ευρωπαϊκή Εταιρεία Παιδιατρικής Ογκολογίας (SIOP Europe). 
Το ζήτημα είναι η ελβετική και η βρετανική συμμετοχή στο Horizon Europe, που είναι το εμβληματικό πρόγραμμα της ΕΕ για έρευνα και ανάπτυξη, το οποίο χρηματοδοτεί μεγάλο μέρος των μελετών για τον καρκίνο. Λόγω, όμως, των πολιτικών διαφωνιών –με το Ηνωμένο Βασίλειο για τους όρους του Brexit και με την Ελβετία για ευρύτερες διμερείς διαπραγματεύσεις για την πρόσβαση στην αγορά– οι ερευνητές και από τις δύο χώρες είναι τουλάχιστον προσωρινά αποκομμένοι από τα νέα ερευνητικά έργα στο πλαίσιο του προγράμματος. Αυτό έχει αρνητικές επιπτώσεις σε πολλούς τομείς, αλλά και στην έρευνα για τον καρκίνο που έχει μια ιδιαίτερη ευαισθησία, λένε οι ερευνητές.

Κάθε χρόνο στην Ευρώπη σχεδόν 35.000 παιδιά ηλικίας 0 έως 19 ετών διαγιγνώσκονται με καρκίνο και 6.800 πεθαίνουν, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας. Ο καρκίνος παραμένει η κύρια αιτία θανάτου που σχετίζεται με ασθένειες για παιδιά ηλικίας μεταξύ ενός και 15 ετών. Ωστόσο, η λέξη «καρκίνος» αντιπροσωπεύει ένα ευρύ φάσμα ασθενειών και οι καρκίνοι της παιδικής ηλικίας διαφέρουν από τις αντίστοιχες παθήσεις των ενηλίκων, ενώ συχνά παρουσιάζονται πολύ πιο επιθετικοί. Είναι επίσης λιγότερο συχνοί από τους καρκίνους των ενηλίκων, πράγμα που σημαίνει ότι μόνο λίγοι ερευνητές σε ολόκληρη την ΕΕ μπορεί να έχουν εμπειρία σε έναν συγκεκριμένο τύπο παιδικού καρκίνου.

«Η λευχαιμία αντιπροσωπεύει το ένα τρίτο όλων των παιδικών καρκίνων, αλλά για άλλους παιδικούς καρκίνους μπορεί να έχετε μόλις 20 περιπτώσεις σε ένα χρόνο σε ολόκληρη την ΕΕ», δήλωσε ο καθηγητής Carmelo Rizzari, πρόεδρος του SIOP Europe. «Για ορισμένους από αυτούς τους καρκίνους δεν υπάρχει ακόμη καθορισμένη θεραπεία. Επομένως, το να έχουμε αυτές τις συζητήσεις και αλληλεπιδράσεις με συναδέλφους που έχουν δει μερικούς από αυτούς τους καρκίνους είναι ζωτικής σημασίας».

Ο χαμηλός αριθμός περιπτώσεων σημαίνει ότι απαιτούνται δεδομένα για κάθε ασθενή για έρευνα, προκειμένου να βρεθούν ουσιαστικά αποτελέσματα. Κάθε επιστημονική μελέτη πρέπει να έχει έναν ελάχιστο αριθμό συμμετεχόντων προκειμένου τα αποτελέσματά της να θεωρούνται στατιστικά σημαντικά.

Τα ποσοστά επιβίωσης για παιδιά με καρκίνο σε ολόκληρη την ΕΕ ποικίλλουν ευρέως. Αν και οι πλουσιότερες χώρες αναφέρουν ότι κατά μέσο όρο οκτώ στους 10 ασθενείς επιβιώνουν περισσότερα από πέντε χρόνια μετά τη διάγνωση, άλλες χώρες έχουν λιγότερο θεαματικά αποτελέσματα. Για παράδειγμα, η εκτιμώμενη πενταετής επιβίωση από έναν καρκίνο των μαλακών ιστών που ονομάζεται ραβδομυοσάρκωμα ήταν 39% στην Ανατολική Ευρώπη το 2005-2007 σε σύγκριση με 69% στη Βόρεια Ευρώπη την ίδια χρονική περίοδο, σύμφωνα με τον Παγκόσμιο Οργανισμό Υγείας .

Τα ερευνητικά δίκτυα που χρηματοδοτούνται από την ΕΕ συμβάλλουν στην κάλυψη αυτού του κενού. Μοντέλα όπως το Ευρωπαϊκό Δίκτυο Αναφοράς για τον Παιδιατρικό Καρκίνο (ERN PaedCan) καθώς και το Συμβούλιο Κλινικής Έρευνας της Ευρωπαϊκής Εταιρείας Παιδιατρικής Ογκολογίας έχουν αντιμετωπιστεί από τον ΠΟΥ ως «παραδείγματα που θα μπορούσαν να ενσωματωθούν σε άλλα περιβάλλοντα», για τον μετριασμό των  μεγάλων ανισοτήτων στα ποσοστά επιβίωσης από καρκίνο διευκολύνοντας την ανταλλαγή γνώσεων μεταξύ των χωρών.

Ο ρόλος των ερευνητικών δικτύων

Το ERN PaedCan επιτρέπει στους κλινικούς γιατρούς να συνεργάζονται γρήγορα για να βρουν λύσεις ώστε να βοηθήσουν τους ασθενείς με καρκίνο της παιδικής ηλικίας, προσφέροντας ευκαιρίες στους ειδικούς σε όλη την ΕΕ να συνδεθούν γρήγορα μεταξύ τους. 

Το Ηνωμένο Βασίλειο και η Ελβετία αποτελούσαν παραδοσιακά ισχυρές πηγές πληροφοριών και εμπειρογνωμοσύνης για άλλες χώρες της ΕΕ, σύμφωνα με τον Rizzari του SIOP Europe. Για παράδειγμα, η Ρουμανία, η Πορτογαλία, η Λιθουανία και η Σλοβακία αναφέρουν όλα τα ποσοστά θανάτου στον ΠΟΥ μεταξύ 3,4 και 3,1 ανά 100.000 παιδιά (με καρκίνο) σε σύγκριση με λιγότερο από 2,1 για το Ηνωμένο Βασίλειο και μόλις 1,8 για την Ελβετία. Η ανταλλαγή γνώσεων από χώρες με καλύτερα ποσοστά επιβίωσης μπορεί να βελτιώσει τα αποτελέσματα σε ολόκληρη την ΕΕ.

Μετά το Brexit, τρία βρετανικά κέντρα που θεραπεύουν τον παιδικό καρκίνο αποκλείστηκαν από το ERN PaedCan. Αυτό συνέβη ακόμη και όταν η ΕΕ τόνισε ξεχωριστά τη σημασία της αντιμετώπισης των παιδικών καρκίνων, τόσο στο σχέδιο Ευρώπης για την καταπολέμηση του καρκίνου όσο και στο πλαίσιο της αποστολής για την αντιμετώπιση του καρκίνου που αποτελούν δύο από τις μεγαλύτερες πρωτοβουλίες της για την καταπολέμηση της νόσου.

Από την πλευρά της, η Cancer Research UK – κορυφαίος χρηματοδότης φιλανθρωπικών οργανώσεων – εκφράζει επίσης ανησυχία. «Οι συνεχιζόμενες καθυστερήσεις στην επίτευξη συμφωνίας σύνδεσης με το Horizon Europe θα βλάψουν τη συνεργασία, κάτι που θα σημαίνει βραδύτερη πρόοδο προς τις σωτήριες θεραπείες για τους ασθενείς», δήλωσε ο Ian Walker, εκτελεστικός διευθυντής πολιτικής, πληροφόρησης και επικοινωνίας στον οργανισμό.  

Και προσθέτει: «Ο καρκίνος είναι ένα παγκόσμιο ζήτημα που θα λυθεί μόνο εάν οι χώρες σε όλο τον κόσμο συνεργαστούν. Η αποστολή της ΕΕ για τον καρκίνο είναι μια τολμηρή μακροπρόθεσμη προσέγγιση για την αντιμετώπιση του καρκίνου και θέλουμε οι ερευνητές του Ηνωμένου Βασιλείου να συμμετέχουν σε αυτήν μέσω της πρόσβασης στο Horizon Europe. Το να χάσει το Ηνωμένο Βασίλειο την επιρροή του στο Horizon Europe αυτή την κρίσιμη στιγμή θα ήταν σημαντικό πλήγμα για τους ερευνητές του καρκίνου στο Ηνωμένο Βασίλειο».

Πηγές:
sciencebusiness.net

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Περιεμμηνόπαυση: Ερωτήσεις που πρέπει να κάνετε στον γυναικολόγο σας
ECDC: Σημαντική αύξηση κρουσμάτων συγκυτιακού ιού - Ποιους απειλεί ο RSV
Διοικητές νοσοκομείων: Παράδοξα και αντιφάσεις ενός διαγωνισμού