Ο παγκόσμιος επιπολασμός της παχυσαρκίας έχει σχεδόν τριπλασιαστεί από το 1975, ενώ έρευνα έδειξε ότι ο υπολογισμός των θερμίδων και η δύναμη της θέλησης από μέρους των ασθενών δεν είναι τα προβλήματα. Η παχυσαρκία είναι μια υποκείμενη πανδημία με βαθιές επιπτώσεις στην παγκόσμια υγεία. Εκτός από το ότι συμβάλλει στην επιβάρυνση της καρδιομεταβολικής νόσου, αποτελεί κορυφαίο παράγοντα κινδύνου για νοσηρότητα και θνησιμότητα από την COVID.

Το 2011, η Γενική Συνέλευση των Ηνωμένων Εθνών συνεδρίασε για να συζητήσει το παγκόσμιο βάρος των μη μεταδοτικών ασθενειών (NCD). Αναγνώρισε την παχυσαρκία ως έναν από τους σημαντικότερους παράγοντες κινδύνου. Ως αποτέλεσμα αυτού, τα κράτη μέλη του Παγκόσμιου Οργανισμού Υγείας (ΠΟΥ) επιφορτίστηκαν με την ανάπτυξη και χάραξη ενός συνόλου στόχων και στρατηγικών με στόχο τον περιορισμό της επέκτασης της παγκόσμιας πανδημίας της παχυσαρκίας.

Το 2013, οι παγκόσμιοι ηγέτες έθεσαν το 2025 ως καταληκτική ημερομηνία για την επίτευξη αυτών των στόχων. Ομως σήμερα φαίνεται ότι έχουμε ακόμη πολύ δρόμο να διανύσουμε για την επίτευξη των παγκόσμιων στόχων. Ο πρόεδρος της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Παχυσαρκίας, Τζον Γουάιλντινγκ, δήλωσε πρόσφατα ότι η παγκόσμια κοινότητα είναι "καταστροφικά εκτός τροχιάς" για να πετύχει τους στόχους της ΠΟΥ για την παχυσαρκία. Μάλιστα, οι προβλέψεις της Παγκόσμιας Ομοσπονδίας Παχυσαρκίας δείχνουν ότι 1 δισεκατομμύριο άνθρωποι θα ζουν με παχυσαρκία μέχρι το τέλος της δεκαετίας. 

Tο παγκόσμιο οικονομικό κόστος του υπέρβαρου και της παχυσαρκίας προβλέπεται να φτάσει τα 18 τρισ. δολάρια έως το 2060. Την ίδια στιγμή, τα άτομα με παχυσαρκία αντιμετωπίζουν αυξημένο κίνδυνο από την καρδιομεταβολική νόσο, τον διαβήτη έως την ηπατική νόσο, από καρδιακά επεισόδια, νεφρική νόσο και πρόωρο θάνατο. 

Το στίγμα της παχυσαρκίας

Η παχυσαρκία είναι μια βαθιά παρεξηγημένη και εξαιρετικά στιγματισμένη ασθένεια. 

Στην πραγματικότητα, τα άτομα με παχυσαρκία είναι λιγότερο πιθανό να αναζητήσουν ιατρική θεραπεία εάν φοβούνται τον στιγματισμό στο ιατρείο και από την άλλη, οι πάροχοι υγειονομικής περίθαλψης είναι λιγότερο πιθανό να θεραπεύσουν αποτελεσματικά τα άτομα που ζουν με παχυσαρκία εάν αντιλαμβάνονται ότι η πάθηση είναι επιλογή τρόπου ζωής.

Η αντιμετώπιση της παχυσαρκίας ως χρόνιας νόσου, ωστόσο, απαιτεί ένα νέο πρότυπο φροντίδας για να ανταποκριθεί στην πρωτοφανή κλίμακα του προβλήματος.

Οι σημερινές ιατρικές εξελίξεις καθιστούν δυνατή τη θεραπεία των υποκείμενων αιτιών της παχυσαρκίας, αντιμετωπίζοντας βιολογικούς παράγοντες κρίσιμους για την απώλεια βάρους και τη μεταβολική υγεία. Νέα, εξαιρετικά αποτελεσματικά φάρμακα αγωνιστών υποδοχέα πεπτιδίου 1 τύπου γλυκαγόνης (GLP-1s) έχουν εγκριθεί για τη θεραπεία της παχυσαρκίας σε όλο τον κόσμο, με μια ισχυρή σειρά άλλων ορμονών εγκεφάλου-εντέρου που ρυθμίζουν τα μεταβολικά συστήματα.

Ένα κλιμακούμενο μοντέλο θεραπείας της παχυσαρκίας

Οι σημερινές τεχνολογικές εξελίξεις μας ωθούν πιο κοντά στο άπιαστο "σιδερένιο τρίγωνο" της υγειονομικής περίθαλψης - εξισορρόπηση ποιότητας, κόστους και πρόσβασης. Αυτή η μελέτη της Calibrate Health δείχνει τα πραγματικά αποτελέσματα ενός κλιμακούμενου μοντέλου θεραπείας της παχυσαρκίας που θα μπορούσε τελικά να είναι οικονομικά αποδοτικό.

Τα GLP-1 και άλλα αναδυόμενα συνδυαστικά θεραπευτικά φάρμακα έχει ανακοινωθεί ότι αλλάζουν το παιχνίδι. Ωστόσο, αυτά τα φάρμακα είναι ακριβά. Με φόντο μια παγκόσμια φαρμακευτική αγορά του 1,4 τρισ. δολαρίων, οι φαρμακοβιομηχανίες βρίσκονται σε αναζήτηση 5 - 10 φαρμάκων για την παχυσαρκία που ενδείκνυνται για μακροχρόνια, χρόνια χρήση, με τους αναλυτές να προβλέπουν ότι μεμονωμένα μόρια θα μπορούσαν να δουν πωλήσεις άνω των 100 δισ. δολ.  (π.χ. το tirzepatide της Eli Lilly ).

Ωστόσο, η έρευνα δείχνει ότι τα φάρμακα GLP-1 σε συνδυασμό με την εντατική παρέμβαση στον τρόπο ζωής μπορούν να αλλάξουν την υποκείμενη βιολογία που συμβάλλει στην παχυσαρκία. Αυτό θα μπορούσε να οδηγήσει σε σημαντική απώλεια βάρους (15+% σε ασθενείς με παχυσαρκία) και να βελτιώσει τους μεταβολικούς δείκτες υγείας και, τελικά, το κόστος υγείας. 

Η πρόσβαση στη φροντίδα και το στίγμα της παχυσαρκίας θέτουν σημαντικά εμπόδια στη θεραπεία. Η κοινωνικοοικονομική κατάσταση, η φυλή, η γεωγραφία και η εκπαίδευση δεν είναι οι μόνοι καθοριστικοί παράγοντες που συμβάλλουν στην ανάπτυξη της παχυσαρκίας και των ασθενειών που σχετίζονται με την παχυσαρκία. Ωστόσο, αυτοί οι κοινωνικοί παράγοντες περιορίζουν την πρόσβαση σε αποτελεσματική θεραπεία. 

Παράλληλα, τα συστήματα υγειονομικής περίθαλψης είναι θεμελιωδώς κακώς ευθυγραμμισμένα για να εξυπηρετούν τα άτομα με παχυσαρκία: μια ανασκόπηση των κλινικών υπηρεσιών για τη θεραπεία της παχυσαρκίας σε 68 χώρες, που καλύπτει όλες τις εισοδηματικές ομάδες, διαπίστωσε ότι η πλειονότητα των χωρών δεν διαθέτει επαρκείς υπηρεσίες για τη θεραπεία της παχυσαρκίας.

Πώς μπορούμε να προσφέρουμε αυτή τη φροντίδα σε κλίμακα; Όλο και περισσότερο, η τεχνολογία παίζει σημαντικό ρόλο στην επέκταση της πρόσβασης στην περίθαλψη και μας δίνει τη δυνατότητα να μετρήσουμε τον σχετικό αντίκτυπο της φαρμακευτικής αγωγής στην παχυσαρκία και της παρέμβασης στον τρόπο ζωής στον πραγματικό κόσμο.  Ενώ η συμμόρφωση των ασθενών στον πραγματικό κόσμο δεν είναι πολυτέλεια, η τεχνολογία μας επιτρέπει να ανταποκρινόμαστε στις ατομικές ανάγκες και να προσαρμόζουμε τις αλλαγές στον τρόπο ζωής για να μεγιστοποιήσουμε την αποτελεσματικότητα. Αυτό μπορεί να πολλαπλασιάσει, να επεκτείνει ή ακόμα και να αντικαταστήσει τα αποτελέσματα της φαρμακευτικής αγωγής με την πάροδο του χρόνου για να μειώσει το συνολικό κόστος της φροντίδας, διατηρώντας παράλληλα τα αποτελέσματα σε ικανοποιητικά επίπεδα. 

Πηγές:
https://www.weforum.org/agenda/2023/01/why-obesity-must-be-treated-as-the-root-of-cardiometabolic-disease-davos23/

Ειδήσεις υγείας σήμερα
Ο Χρίστος Λιάπης υπογράφει το βιβλίο του ''Λαβωμένος Ίαμβος''
Συνάντηση πολιτικής ηγεσίας του υπουργείου Υγείας με τον υπουργό Υγείας της Σαουδικής Αραβίας
Goody's-Everest: Επέκταση στο εξωτερικό με 9 νέα σημεία έως το τέλος του 2024